स्वनिगः पिनें पिदंपिं सांस्कृतिक नापं भाषिक अभियन्तापिं मध्ये भाजु मुकुन्द शाक्य नं छम्ह खः । वय्कःया जन्म बि.सं.२००६ मंसिर २६ गते जूगु खः । वय्कःया मांया नां बेलकुमारी शाक्य व बौया नां नारायणप्रसाद शाक्य खः । वय्कःया थाय्बाय् बागलुङ नगरपालिका, वडा नं. ३ बुद्ध चोक खः । वय्कः नेपालभाषा मंकाः खलः बागलुङया सल्लाहकार जुयादी । वय्कः थीथी शैक्षिक व सामाजिक संघसंस्थालिसे आवद्ध जुयादी, लिसेलिसें कला, संगीत, साहित्य व संस्कृतिया ख्यलय् नं सक्रिय जुयादी । वय्कः ज्ञानोदय बुद्ध बिहार बागलुङया न्हापायाम्ह नायः व संरक्षक नं जुयादी ।
स्वनिगः पिनें पिदंपिं नेपालभाषाया भाषिक अभियन्तापिं मध्ये भाजु मुकेशचन्द्र राजभण्डारी नं छम्ह खः । वय्कःया जन्म वि.सं.२०३० श्रावणया ३ गते जूगु खः । वय्कःया मांया नां शोभा राजभण्डारी व बौया नां लालचन्द्र राजभण्डारी खः । वय्कःया थाय्बाय् बागलुङ नगरपालिका, वडा नं. ३, राजभण्डारी रोड खः । पेशां पत्रकार जुयादीम्ह भाजु मुकेशचन्द्र राजभण्डारी ने.सं.११३६ निसें थौंतक नं नेपालभाषा मंकाः खलः, बागलुङया नायः पदय् क्रियाशील जुयाः नेपालभाषाया प्रचार प्रसारया ज्याय् संलग्न जुयाच्वनादीगु दु ।
नेपालभाषा काव्यया छगू प्रकार मुक्तक नं खः । संस्कृतय्– चतुश्र्पदी ‘श्लोक’; अरबी, फारसीइ ‘रुवाइ’, अंग्रेजीइ ‘क्वाट्रेन’यात नेपालभाषाय् मुक्तक कथं कायेगु याः । मुक्तकया हाकः व ब्या अतिकं चीहाकः जुइगुलिं थुकियात चीहाः कविताकथं नं कायेगु याः । नेपालभाषाय् मुक्तकयात आख्यान सुत्र मदुगु , नुगःया भाव चमत्कारी ढंगं प्वंकातःगु प्यझ्वः प्यझ्वःया श्लोक, गुकी १, २, ४ हरफ अनुप्रासयुक्त जुइ, स्वंगूगु हरफ स्वतन्त्र व अन्तिम हरफय् भाव बिचाः कथ्यया रहस्य उलेगु यानातःगु काव्य कथं कायेगु याः । नेपालभाषाय् थज्याःगु मुक्तकया न्हापांगु सफू दुर्गालाल श्रेष्ठया पीजा (ने.सं. १०८७) मुक्तक संग्रह खः । थ्व ख्यलय् खनेदुपिं मेपिं मुक्तककार व मुक्तकया सफू खः— नातिबज्र बज्राचार्यया सुतिलः (ने.सं. १०९१), थम्हं थःत लुइकाबलय् (ने.सं. ११०२)व जीवनया दुवातय् (ने.सं. १११३) खःसा रामभक्त कायस्थया जिन्दगी (ने.सं. ११०१), शाक्य सुरेनया छम्हू आकाश (ने.सं ११०६), बुद्धिलाल ज्यापुया थ्वयाच्वंगु सः (ने.सं. ११११), डा. पुष्पराज राजकर्णिकारयासच्छिकू जिन्दगी–ने.सं. १११८), तुयु पुंया लुफिंहाःगु पलाः (ने.सं. १११९), श्यामदास प्रजापतिया सःबसः जिन्दगी (ने.सं. ११३०), कृष्ण कुमार वैद्यया कुचाकाचा (ने.सं. ११३५), सौरभ शाक्यया जि दुने सौरभ (ने.सं. ११३६), सौरभया दुने जि (ने.सं. ११३७), सुरज व्यञ्जनकारया सब्बुचा–२ (ने सं. ११४२) आदि ।
मुक्तकया च्वज्याय् ल्हाः न्ह्याकादीपिं आपालं च्वमिपिं खनेदुसां मुक्कं मुक्तकया सफू पिकयादीपिं च्वमिपिं म्हो हे जक दु । जिन्दगीइ थम्हं भोगे यायेमाःगु दुःख पीडा ब्वयेगुया नापं थौं विद्यमान शोषण दमन अन्याय अत्याचारं मुक्त यानाः शान्तिपूर्ण जीवनपाखे समाजयात न्ह्यज्याके फयेमाः धयागु हे थौं मुक्तक च्वमिपिनिगु मू आशय जूगु दु ।