नेपालभाषा साहित्यया ख्यलय् विजयरत्न असंबरे कथं नांजाःम्ह थ्वय्कःया नां विजयरत्न तुलाधर खः । विजयरत्नया जन्म मां कमला शाक्य व अबु बाबुकाजी शाक्यया कोखं ने.सं १०८१ इ असंत्वाःया असं चुकय् जूगु खः । लजगाः कथं पत्रकारिता व संकिपा (फिल्म) निर्देशक कथं ज्या यानादीम्ह थ्वय्कः नेपालभाषा साहित्य, संकिपा व पत्रकारिताया ख्यलय् नांजाःम्ह बहुआयामिक व्यक्तित्व खः । साहित्यख्यलय थ्वय्कःया च्वसा चिबाखं, हाइकु, ध्याचू, संकिपाया समीक्षा आदि ख्यलय् न्ह्याःगु दु । साहित्य ख्यलय् थ्वय्कःया प्रकाशित कृति खः — हाइकु ५२ (हाइकु मुना सफू,), रामशेखर नकःमिया जिगु नुगः खँ (जीवनी सफू), श्री ३ (चिबाखं मुना सफू) । थुपिं सफू बाहेक थ्वय्कःया विश्वभुमि, सन्ध्या टाईम्स, नेपालभाषा टाईम्स, न्हू प्रेस्टिज नेपाः, नेपाः सः, हिसि, पेज थ्री, ईलोहं, थौंकन्हय्, नःलि लगायत नेपालभाषाया आपालं पत्रपत्रिकाय् नियमित च्वसु पिदंगु दु ।
सफू प्रकाशन बाहेक थ्वय्कलं नेपालभाषाया दकलय् न्हापांगु रंगीन वाःपौ स्वनिगः (ने.सं. १११९–२०),या सम्पादन यानादीगु दु । थ्वय्कलं थीथी साहित्यिक, संचार व सिनेमा सम्बन्धी संस्थाय् आवद्ध जुयाः च्वछायेबहःगु योगदान बियादीगु दु । भाषा साहित्य ख्यलय् थ्वय्कः नेपालभाषा एकेडेमिया कार्यकारणी दुजः खःसा नेपालभाषा परिषद्या नं दुजः खः ।
ने.सं. १११६ य् रेडियो नेपालया गुडनाइट एफ.एम.य् नेपालभाषा ज्याझ्वःया संस्थापकया रुपय् पलाः न्ह्याकादीम्ह थ्वय्कः झीगु सः डटकम (वि.सं २०७७ बैशाख—२०७९ पुष ०५) या सम्पादक, नेपाल भिडियो चलचित्र संघय् सचिव , चलचित्र पत्रकार संघ नेपालया न्हापांम्ह उपाध्यक्ष, चलचित्र निर्देशक समाजया सचिव, आदीबासी जनजाति चलचित्र महासंघया संस्थापक उपाध्यक्ष खः।
नेवाः संकिपा ख्यलय थौंकन्हय् टेलिड्रामा, वीर गणेशमान आदि फिल्मया छम्ह निर्देशक नं खः । अथेहे थ्वय्कलं थीथी फिल्म फेस्टिभलया निर्णायक मण्डलया दुजः जुयाः नं ज्या यानादीगु दु । थथे थीथी ख्यलय् संलग्न जुयाः ज्या यानादीगुया कदरस्वरुप्
थ्वय्कःयात थीथी संस्थां थीथी सिरपाः पदक व सम्मान देछाःग दु । गथे — धर्मादित्य धर्माचार्य सिरपा (ने.सं. ११२५), ईलोहं एल्भिस जोशी लुमन्ति पत्रकारिता सिरपा (ने.सं.११३०), नेवाः जागरण मञ्च सम्मान (ने.सं.११३२), राष्ट्रिय संगीत स्रष्टा सम्मान २०७५, विशिष्ट योगदान सम्मान २०७६, नेपाल सरकार चलचित्र विकास बोर्ड, रिपोर्टर्स क्लब विशेष सम्मान २०७५, रिपोर्टर्स क्लब, नातिकाजी राष्ट्रिय कला पत्रकारिता पुरस्कार २०७८ आदि ।
बा तुइसिं बज्राचार्य व मां भीममाया बज्राचार्यया कोखं ने.सं. १०८४ गुंलाथ्व १० कुन्हु यलया न्याधः त्वालय् भाजु विजयरत्न बज्राचार्य बूगु खः । नेपालभाषा विषय कयाः स्नातकोत्तर ब्वनेज्या क्वचायेकादीम्ह भाजु बज्राचार्य बैंकर लजगालय् दुम्ह खःसां छम्ह मांभायह्यःमि नं खः ।
नेपालभाषा साहित्य थपू यायेगुलि थःत फ्याना झाःम्ह वय्कलं लोकसाहित्य परिषद्या संस्थापक दुजःया नापं सचिव जुयाः तःदँ तक ज्या यानादिल । थ्व संस्थामार्फत् वय्कःया सक्रियताय् लोकसाहित्य संगोष्ठी न्यायेकेगु , सफू पिकायेगु व तःम्ह लोकसाहित्यविद्पिंत हनेगु ज्या जूगु दु । वय्कलं लोकसाहित्य परिषद्पाखें संचालन जूगु गोष्ठीइ कार्यपत्र न्ह्यब्वयेगु व थीथी पत्रिकाय् च्वसु च्वयेगु नं यानादीगु दु । सफूया रुपय् वय्कःया मनूतय्गु म्हय् च्वंगु ब्वयात कयाः थःगु हे पहलं विश्लेषण यानातःगु म्हग्वः खँग्वः मुना (ने. सं. १११९) पिदंगु दु ।