येँया थापाथली अबुजु विश्वेश्वर मान व विष्णुदेवीया पाखें दुम्ह काय्मचा खः– अमरेशमान । सन १९५६ स पटना विश्वविद्यालयपाखें विएस्सी उतिर्ण जुयाःलि संयुक्तराज्य अमेरिकाया उत्तर क्यालोरिना विश्वविद्यालयपाखें एमएस यानादीगु खः । बनस्पति विज्ञानया ज्ञाता अमरेशजुं राष्ट्रिय कृषि अनुसन्धान केन्द्रय् च्वनाः कृषि ब्यवस्थापन व कृषि नीतिया ख्यलय् ज्वः मदुगु तिबः बियावंगु खः ।

भाजु यज्ञबहादुर व कुमारी श्रेष्ठया काय्मचाकथं वय्कः अमीरबहादुर प्रधानया जन्म येँया फसिक्यबय् सन् १९३४ स जूगु खः । वय्कलं भारत, विश्व हिन्दू विश्वविद्यालयपाखें सन १९५५ स औषधी विज्ञानय् स्नातकोत्तर यानादीगु खः । लिपा सन् १९६६ स लण्डन विश्वविद्यालय, वेलायतपाखें विद्यावारिधि उपाधि कयादीगु जुल । नेपालय् विशेष यानाः वासः उत्पादनया उद्योग विकास यायेगुली थ्वय्कलं ज्वः मदुगु योगदान यानादीगु जुल । विशेष यानाः नेपाःया थःगु कथं जडीबुटीया विकास अले उकिया लिधंसाय् वासःया उद्योग न्ह्याकेगु ज्याय् न्ह्यलुवाःकथं ज्या यानादीगु खः । लिपा नेपाःया विज्ञानसम्बन्धी नीति दयेकेगुली नं अमीरबहादुरया उकथं हे न्ह्यथने बहःगु तिबः दुगु जुल । नेपाः सरकारया विज्ञान सम्बन्धि उच्चस्तरीय सल्लाहकार समितिया दुजः नं जुयादीम्ह वयकः ताःईतक शाही औषधी लिमिटेडया कार्यकारी निर्देशक जुयाः ज्या यानादिल । वय्कः रोनाष्ट अले रिकाष्ट थुज्वःगु वैज्ञानिक शोध संस्थाया नं दुजः जुयादीगु खः ।

अबु अजरमान व मां मोहनमायाया कोखं येँ, थँबहिली सन १९१८ स जन्म जूम्ह वय्कः विषयगत ल्याखं रसायनशास्त्रय् स्नातकोत्तर यानादीम्ह छम्ह विज्ञानविज्ञ खः– अमृतप्रसाद प्रधान । नेपालय् विज्ञान विषयया शिक्षा प्रसार प्रचार यायेगु तातुनाः जनस्तरं पब्लिक साइन्स कलेज स्वनेगुली न्ह्यलुवाः खः थ्वयकः । अथे हे न्हूपुस्तायापिन्त विज्ञान विषय अध्ययन यायेत वय्कलं छगू अभियान हे न्ह्याका दिल । सन १९६६ स युरोपया आल्पस पहाडी लागाय् जूगु हवाई दुर्घटनाय् लानाः थ्वय्कः मन्त । लिपा थ्वय्कलं विज्ञान शिक्षाया ख्यलय् यानावंगु तिबःया हनाबनाकथं पब्लिक साइन्स कलेजयात अमृत साइन्स क्याम्पसकथं नां हिलाबिल ।
नेपालय् गैरसरकारी स्तरय् विद्यार्थीपिनिगु सुविधाया निंतिं छात्रावास दयेकेगु ज्या नं अमृतप्रसादया ग्वसाःकथं धस्वाःगु खः ।
त्रि–चन्द्र कलेजय् रसायनशास्त्रया प्राध्यापक जुयादी धुंकूम्ह वय्कः छुं ई श्री ५ सरकार, उद्योग वाणिज्य विभागया उप–सचिवकथं नं सेवा यानादीगु जुल ।

नेपालय् दक्कलय् न्हापां भारत कलकत्ता विश्वविद्यालयपाखें औपचारिक शिक्षाया माध्यमं वा स्याःगु ल्वय्या विशेषज्ञ जूम्ह खः– अष्टमान राजभण्डारी । चन्द्रशम्सेर प्रधानमन्त्री जुयाच्वंगु इलय् विशेष यानाः दरवार दुनेयापिं मनूतय्त वा स्याःगु समस्या जुइबलय्या निंतिं थःगु नीजि चिकित्सककथं थ्वय्कःयात लजगाः बियातःगु खः ।
येँय् नःघःत्वाःया भनिं खलःया काय्मचा वय्कलं चिकित्सककथं ब्वना वयेधुंकाः येँय् थाय्मदु त्वालय् देसय् दक्कलय् न्हापांगु वा स्याःगु वासः यायेगु क्लिनिक चायेकूगु खः । अले थन हे मनूतय् न्हूगु वा हिलेमाःसा उकिया नं प्रवन्ध याःगु खः । लिपा अष्टमानया प्रशिक्षणय् नःघःया भनिं खलःया आपालं काय्मस्त वा दयेकेगु ज्ञानपाखे निपूण जुल । थुकिया लिच्वःकथं थाय्मदु व नघःत्वाः वा दयेकेगु व वासः यायेगु छगू केन्द्र जूगु जुल ।

दम्बि धयागु बुँज्या यायेत अतिकं ज्या ख्यलेदुगु अले चा नाइकेत व उत्पादन उप्वयेकेत बांलाःगु साः थें ज्या वइ धकाः वैज्ञानिक ज्ञानया खँ सर्वसाधारणया दथुइ प्रचार प्रसार यानाः छगू अभियान हे न्ह्याकाः भूमिका म्हितादीम्ह कीट विशेषज्ञ मय्जु खः आनन्द शोभा ताम्राकार । कीट विज्ञान बिषयस भारतं विद्यावारिधि यानावःम्ह थुम्ह मय्जु नेपालय् दम्बि प्रजनन यासें छगू बांलाःगु बनेज्याकथं मनूतय्त स्यनेकने याःगु खः । अथे हे लःया ब्यवस्थापन व जैविक विविधता सम्बन्धय् नं विशेषज्ञ खः, थुम्ह मय्जु ।
हिमालपार वातावरण व जिविका कार्यक्रमया नायः जुयादी धुंकूम्ह थ्वय्कलं सन् २०२३ स सामाजिक उद्यमिया सिरपाः कयादीगु खः ।

अबु अश्विनीकुमार व जग्गनाथ लक्ष्मीया काय्मचाकथं आनन्दकुमारया जन्म सन् १९२३ स येँ, मरुइ जूगु खः । सन् १९४४ स थ्वय्कलं भारतं आयुर्वेदाचार्य कथं उपाधि ल्हातय् लाकूगु खः । आयुर्वेदया ख्यलय् न्यय्दँ सिबें उप्वः सेवा यानावंम्ह थ्वय्कः नेपाःया छम्ह नांदंम्ह विशेषज्ञ खः । विशेष यानाः हुपिङ्ग कफ ल्वय् लायेकेगुली थ्वय्कः अतिकं नांजाः । वय्कलं तःदँतक नेपाल आयुर्वेदिक समाजया नायः जुयाः सेवा यानादिल ।

यलया तुलसीलाल व चिनिया लक्ष्मीया काय् भाजु ईश्वरलालया जन्म सन १९३८ स जूगु खः । लखनउ विश्वविद्यालयपाखें चिकित्साशास्त्रय् स्नातकोत्तर यानावःम्ह थ्वय्कलं लिपा वेलायतं सन् १९७३ स विद्यावारिधि यानादीगु खः । प्वाःया ल्वय्या सम्बन्धय् नेपालय् न्हापां न्हापां ब्वनावःपिं मध्यय् छम्ह थ्वय्कः खः । कोलोनोकोस्पी थुज्वःगु प्रविधि न्हापान्हापां नेपालय् थ्वय्कलं हे दुतहःगु खः ।

येँया चन्द्रलाल सिंह व तेजमायाया काय्मचा ईश्वरलालया जन्म सन १९४० स जूगु खः । थ्वय्कः नेपालय् वा वइगु सम्बन्धय् तथ्याङ्क मुंकाः उकिया विश्लेषण यायेगुली न्हापांन्हापां पलाः ल्ह्वनादीम्ह जलवायु विज्ञ खः । नापनापं नेपालय् वायु उर्जाया संभावनायात कयाः थ्वय्कलं दुग्यंक अध्ययन अनुसन्धान नं यानादीगु दु ।

येँ, महाबूत्वाःया भाजु मुक्तिनारायण व मय्जु देवीकुमारीया काय्भाजु उत्तमनारायण सन् १९४७ स बूम्ह खः । भारतया मद्रास विश्वविद्यालयपाखें सन् १९६९ स इन्जिनियरिङ्ग क्वचायेका वःम्ह थ्वय्कः लिपा वेलायतया स्ट्राचलिड विश्वविद्यालयस स्नातकोत्तर तहया शिक्षा कायेत छात्रवृति ल्हातय् लाकूगु खः, तर ब्वनेगुली अतिकं जाःम्ह विद्यार्थी, लिच्वः बांलाःगुलिं उगु विश्वविद्यालयया अधिकारीपिन्सं विद्यावारिधि तहतक ब्वनेत सुविधा बियाः सन् १९७६ स् संरचनागत निर्माणया विधाय् पीएचडीया उपाधि कायेत ताःलात । विशेष यानाः नेपालय् इन्जिनियरिङ्ग शिक्षायात ब्यवस्थित यायेगु व संस्थागत विकासया ख्यलय् थ्वय्कःया अतिकं मूवंगु तिबः दुगु जुल ।

यल नागःबहाःया भाजु उत्तम धाख्वाः सन् १९४५ स बूम्ह खः । सन् १९६१ सालया एसएलसी परीक्षाय् वोर्डफष्ट जुयादीम्ह थ्वय्कः सोभियत संघपाखें इन्जिनीयरिङ्ग ब्वने क्वचायेकाः सन् १९७१ स थुगु हे विधाय् उच्च शिक्षा ब्वनादिल ।
जर्मन सरकारया अनुदानय् ख्वपदेय्या सम्पदा व सांस्कृतिक संरचनाया पुनःनिर्माणया ज्याय् नेपाःया प्राविधिक ख्यःपाखें प्राविधिक कजि जुयाः न्ह्यलुवाःकथं छगू दशकतक ज्या यानादीगु खः
थ्वय्कः नेपालय् बौद्ध ध्यान विधि विपश्यनाया नं छम्ह आचार्य खः ।