प्रा.डा. तुयुबहादुर महर्जन

प्रा.डा. तुयुबहादुर महर्जन

कीर्तिपुर नगरपाालिका वडा नं १ सलिं छेँ त्वालय् मां सन्तुमाया महर्जन व अबु कान्छा महर्जनया कोखं ने.सं. १०७१ पोहेलाथ्व चौथिकुन्हु भाजु तुयुबहादुर महर्जनया जन्म जूगु खः । वि.सं. २०४१/४२या शैक्षिक सत्रय् नेपालभाषा विषयय् स्नातकोत्तर तगिं क्वचायेकादीम्ह वय्‌कलं वि.सं. २०६३ सालय् त्रिभुवन विश्वविद्यालयपाखें विद्यावारीधि क्वचायेकादीगु खः ।

वय्‌कलं उपन्यास, व्याकरण, प्रबन्ध, भाषाविज्ञान, भाषाशिक्षण, कोश विधाय् थःगु ल्हाः न्ह्याकादीगु दु । वय्‌कलं ने.सं. ११०१ य् ख्वंमोह, ने.सं. ११११ य् म्ह्याय्मचा उपन्यास च्वयादिल ।

नेपालभाषाया व्याकरण कथं च्वसा, झीगु व्याकरण, नेपालभाषा व्याकरण, जीवता व्याकरण : छगू परिचय, स्तरीय नेपालभाषा व्याकरण च्वयादिल । प्रबन्धया रुपय् नेपालभाषा परिषद्, नेपालभाषा व्याकरण, नेपालभाषा व्याकरणया ऐतिहासिक परिचय, व्याकरण परिचय च्वयादिल । भाषाशिक्षणया रुपय् हाम्रो नेपालभाषा, स्वाध्यायन नेपालभाषा च्वयादिल । भाषाविज्ञान परिचय, भाषाविज्ञान व नेपालभाषा, नेपालभाषाया भाषिक विशेषता, नेपालभाषाया भाषावैज्ञानिक अध्ययन, ब्याकरण परिचय च्वयादिलसा खस नेपालभाषा खँग्वःधुकू, ख्वप भाषिकाया खँग्वःधुकू, सिद्धिदास कोश (व्यक्तिकोश) च्वयादिल ।

प्रौढतय्‌त ब्वंकेगु लागि पासानाप जानाः न्हूगु लँपु, न्हूगु लँपु ग्वाहालि सफू च्वयादिलसा स्तरीय भाषाया रुपय् येँ यलया भाषिका धकाः भाषायात त्वाः थलाः वर्णविन्यास सफू च्वयादिल ।

वय्‌कलं नेपालभाषा ख्यलय् भाषावैज्ञानिक अध्ययन नापनाप नेपालभाषा सयेकेगु इच्छा दुपिं दक्व स्तरयापिंत ज्याछिंक व्याकरणया सफू च्वयाः नेपालभाषाया सफू धुकू जायेकेगु ज्या यानादीगु दु । वय्‌कः पंचायतकालय् सरकारपाखें यानातःगु एकभाषा नीतिया विरोधय् जुयाच्वंगु भाषिक आन्दोलनय् जनचेतना ब्वलंकेगु झ्वलय् किपू लागाय् सांस्कृतिक ज्याझ्वः, साहित्य सम्मेलनया ज्याझ्वः यायेगुली प्रेरणादायी भूमिका म्हितादीम्ह नं खः । सांस्कृतिक ज्याझ्वः जुइगु इलय् ख्यालः, नाटक च्वयाः पितब्ययेगु ज्या नं वय्‌कलं यानादीगु दु । पत्रपत्रिकाय् भाषिक महत्व, साहित्यया नाटक, ख्यालः, बाखं, च्वखँ विधा च्वयाः पिथनेगु ज्या नं यानादीगु दु ।