अय्लाःयात त्वँसाया रुपय् कयातःगु दु । थ्व तरल जुइ । थीथी कथंया प्रविधि छ्यलाः अय्लाःमा दयेकी । थथे दयेकातःगु प्रबिधियात ब्यलय् थुइगु धाइ । थ्व चायागु त्यपय् थुइ । थुकियात त्यप थुइगु धाइ ।
ब्यलय् अय्लाःमा निगू कथं थुइगु याः । कचिं थुइगु व प्वक दयेकाः थुइगु । कचिं थुइत जाकि व दुसि बछि बछि तयाः झिघौ झिंनिघौन्ह्यः फ्वयाः थुकियात प्वः हाये थें हायाः हाजा दयेकी । हाजायात हिलाः लुमु लुमु धाः ज्वलं जुल धायेव फत्या अन्नयात छपा मनाया हिसाबं तयाः वालाः त्यपय् तइ ।
प्वक दयेकाः थुइगुयात नं कचिं थुइगु थें हे यानाः हाजा दयेकी । मना तयेगु नं अथे हे खः । बरु हाजा तप्यंक त्यपय् मतसे क्वंंचाय् तयाः त्यनाः प्वक दयेकी । थथे दयेकागु प्वक छन्हु निन्हु लिपा झासु लंके गाकाः लिलाःगु ई स्वयाः बुलुहुं त्यपय् तइ । निगू कथंया त्यप थुइबलय् नं हाजा ग्यछि लः व उकिया बछि बछि
छ्वकमना व बजि तइ । च्वकाबजि व काँय्काँय् बजि दइबलय् भचा अप्वः जूसां तइ । ताकुसे च्वंकी मखु । ताकुसा लः तयाः छुलुमुलु धायेकी ।
थ्वँ वँये गाःगु अजिकः व सिसाबुसाया नं त्यप थुइगु याः । कःया दयेकीबलय् कःया लिसें कःया बछि ज्वलं छ्वकमना बजि व छुलुमुलु धाइ ज्वलं लः तइ । सिसाफुसा जूसा कुचा यानाः मनाः वालाः तइ । थुकी नं छ्वकमना व बजि अजिकःयागु दयेकीबलय् तइगु मात्राया ल्याखं हे तइ ।
त्यप थुइत न्हापालाक त्यप यच्चुक सिलाः हाइ । त्यप धंकेत प्यंचालय् प्यचाः तइ । त्यपय् जायेक तइ मखु । भचा खालि याइ । लप्ते छपाः न्वकू तयाः भ्यगः पुसा तइ । त्यपयात घाँय्म्वः, भांग्रा सुकू आदिं भुनाः सुरक्षित यानातइ ।
त्यपय् नतुनेबलय् खाइसे बास वल धायेव संकेगु याइ । स्वन्हुप्यन्हु अतः ल्हातिं बाय् कथिं संकी ।
अय्लाः यक्व हायेकेत व मू सयेकेत ताय्सिवा बाय् चिनियामार्सि जाकिया प्वः हायाः प्वक व ताय् सियाः दुल्हायेगु याइ । ताय्या पलेसा सतिवा सियाः नं तयेगु याः । याकनं पाकय् याये माःसा हाख्वं नापं दुगु
न्हाय्पंकथिं न्हिं न्हिं संकी । यच्चुसे च्वंक ह्याउँथ्वँ खनेदत धायेव कापाः मबिक प्यन्हुन्यान्हुया दुने अय्लाः कायेगु याइ । थुकियात मि दुइगु नं धाइ । मि दुइबलय् कः ताकुल धायेव क्वपुनाः अय्लाः नापं क्वपुं नवइ । थथे जुल धायेव कतय् क्वाःलः तयाः छ्वालुकी ।
मि दुइत कः संकी । स्वफा प्यफाति लिकयाः फ्वसी तयाः दायेकी । फ्वसी द्यःने हासि द्यछुइ । उकी दुने गुलु व गुलुइ द्यःने अय्लाःकाये बाता तयाः लः जायेक तइ । हासिया प्यंचालय् व च्वय् बाताया नापं हिसाकापः वासर थें यानाः सासः मज्वयेकी । लः क्वात धायेव लिकयाः मेगु तइ । अय्लाः फ्यासुइ धकाः तसकं क्वाकी मखु । लः लिकयाः हानं तःगुयात क्वः (पटक) हिसाबं ल्याः तइ । भिंगु अय्लाः कतय् यक्व अय्लाः हाइ । गुकःनिसें झिंछक्वःतक लः तयेगु याइ । छपाःया फत्यां निसें निफा तक नं अय्लाः हाइ ।
अय्लाः लिकायेधुंकाः नं हानं छकः लः तयाः लिलाः काइ । लिलाः लिपाया कतय् तइ । ब्यःया अय्लाखं ज्या यायेत तागत बी । न्हिं भचा भचा जक त्वन धाःसा वासःया ब्वति कथं नं ज्या ब्यू धयागु पुलां मनूतय्सं धायेगु याः ।

थ्वँ अय्लाः दयेकेत जाकि बजिया नापं मना छता नं मदयेक मगाः । मना तयाः हे जक थ्वँ अय्लाः दयेकेत माःगु अय्लाःमा व प्वक दयेके फइ । मना तयेबलय् मात्रा मिलय् यानाः तयेमाः मखुसा सवाः स्यनी ।
मना थीथी कथंया दइ । किमना, छ्वकमना व पामना मुख्यरुपं ज्याय् छ्यलेगु याइ । मना दयेकीगु प्रविधि नं थीथी कथं दइ ।
किमना प्वकं दयेकेगु याइ । प्वकयात ग्वाराचा ग्वाराचा यानाः पानाः किमना दयेकी । पाइबलय् हासाया प्यंचाः यच्चुक हुयाः उकी पायेगु याइ । भचा न्हःगन धायेव न्ह्यःखतय् तयाः पाइ । पानाः गन धायेव माःबलय् छ्यलेत स्वथना तइ । किमना यक्व दयेकी मखु, थ्व यक्व तयेगु नं याइ मखु । किमना दयेकेत दछिं दतले प्वक नायाः थ्वँ वयेत थाकुइ थें च्वंगु व कःथ्वँ दयेकेत नं बांमलाइ थें च्वंगु प्वकं दयेकेगु याइ ।
छ्वकमना ब्यःया थ्वँ व अय्लाःमा दयेकेत मदयेकं मगाः । थ्व त्यनाः दयेकेगु याइ । भचा भचा माःफ्वयाः प्वाकलय् तयाः लुसिं च्वानाः पतिचिंकी । गुलि गुलिसिनं
छ्वयात हायेधुंकाः जक पतिचिंकेगु नं याः । थथे यायेबलय् लुसिइ प्यप्य जक पुनावयेगु याइ । कलघर दसेंलि अन यंका पतिचिंकीगु जुल । पतिचिंके धुनेव प्वतासिइ तयाः भचा प्वातक्क च्वं थें च्वंक हाइ । चकंक हिलाः भचा ख्वाउँकी । लुमुलुमु धाः ज्वलं जुल धायेव यच्चुक बँ पुनाः बँय् स्वलांगु प्यलांगुतिया फि जुइक हिली । द्यःने पाचुसे च्वंगु सु छबःचा तयाः उकी द्यःने भांग्रा सुकू आदि तयाः त्यनाः क्ववयेकी । द्यःने म्वायेकं म्वायेकं न्हुइगु व झ्यातु झ्यातुगु वस्तु दिकी मखु । छवाःत्यां निसें निवाः दतकि लिकाइ । लिकाइबलय् छलांगुत्या निलांगु फि जुयाच्वनी । फ्वसा ह्वः थें जुयाः वाउँसे च्वनाः धिका धिका जुल धायेव बांलाः तायेकी । बँपुइँ ल्यहें मदंक तीजक लिकयाः पाइ । गन धायेव संकेबलय् नचुगु धू ब्वइ । तीजक मुनाः माःबलय् तयेत स्वथना तइ । त्यनेगु मिलय् मजुल धायेव तुइसे फ्वसा ह्वःथें जुयाः ग्वः ग्वः छुतय् जुइ ।
छ्वकमना न्ह्याबलें नं त्यनेगु याइ मखु । बरखा मास क्वचायाः सरद ऋतु सुरु जुइगु बखत यँयाः पुन्हिया बखतय् जक त्यनेगु याइ । मेबलय्या सिकं थुबलय्या मौसम थुकिया निंतिं ल्वः तायेकी ।
पामना जाकिं दयेकी । न्हूगु जाकिया प्वक दयेकेत न्हूगु हे जाकिं दयेकातःगु व पुलांगु जाकिया दयेकेत पुलांगु जाकिं दयेकातःगु हे मना माः । जाकि चुं यानाः उकी वासः ब्वति ल्वाकछ्यानाः पामना दयेकी । चाकुगु मनायात चाकुगु हे ब्वति व खायूगु दयेकेत खायूगु ब्वति तइ । जाकिचुँनय् ब्वति ल्वाकछ्यानाः न्हायाः पा पा ज्यानाः निभालय् पानाः पामना दयेकेगु याइ ।

हायाः बुकातःगु जा । छछः धाइ । चकंक हिलाः ख्वाउँल धायेव मना वालाः उतिग्यंक संकाः क्वंचाय् तयाः क्ववयेक त्यनाः प्वक दयेकी ।