अय्लाः कायेत दयेकातःगु कः । साधारणकथं व ब्यलय् थुयाः निगू कथं दयेकेगु याइ । थ्वँ वँयाकाये धुनागु अजिकतय् साखः, मना, बजि, लः तयाः साधारण कथं दयेकी । ब्यलय् दयेकेत प्वहेलाया लखय् दुसि व जाकि फ्वयाः हाजा दयेकाः उकी मना, बजि, लः तयाः त्यनाः दयेकी । यच्चुक ति थहां वल धायेव पाकय् जूगु भाःपियाः अय्लाः कायेगु याइ । अय्लाः काये धुन धायेव थुकियात अय्लाः कः धाइ ।
थ्वँ अय्लाः दयेकेत जाकि बजिया नापं मना छता नं मदयेक मगाः । मना तयाः हे जक थ्वँ अय्लाः दयेकेत माःगु अय्लाःमा व प्वक दयेके फइ । मना तयेबलय् मात्रा मिलय् यानाः तयेमाः मखुसा सवाः स्यनी ।
मना थीथी कथंया दइ । किमना, छ्वकमना व पामना मुख्यरुपं ज्याय् छ्यलेगु याइ । मना दयेकीगु प्रविधि नं थीथी कथं दइ ।
किमना प्वकं दयेकेगु याइ । प्वकयात ग्वाराचा ग्वाराचा यानाः पानाः किमना दयेकी । पाइबलय् हासाया प्यंचाः यच्चुक हुयाः उकी पायेगु याइ । भचा न्हःगन धायेव न्ह्यःखतय् तयाः पाइ । पानाः गन धायेव माःबलय् छ्यलेत स्वथना तइ । किमना यक्व दयेकी मखु, थ्व यक्व तयेगु नं याइ मखु । किमना दयेकेत दछिं दतले प्वक नायाः थ्वँ वयेत थाकुइ थें च्वंगु व कःथ्वँ दयेकेत नं बांमलाइ थें च्वंगु प्वकं दयेकेगु याइ ।
छ्वकमना ब्यःया थ्वँ व अय्लाःमा दयेकेत मदयेकं मगाः । थ्व त्यनाः दयेकेगु याइ । भचा भचा माःफ्वयाः प्वाकलय् तयाः लुसिं च्वानाः पतिचिंकी । गुलि गुलिसिनं
छ्वयात हायेधुंकाः जक पतिचिंकेगु नं याः । थथे यायेबलय् लुसिइ प्यप्य जक पुनावयेगु याइ । कलघर दसेंलि अन यंका पतिचिंकीगु जुल । पतिचिंके धुनेव प्वतासिइ तयाः भचा प्वातक्क च्वं थें च्वंक हाइ । चकंक हिलाः भचा ख्वाउँकी । लुमुलुमु धाः ज्वलं जुल धायेव यच्चुक बँ पुनाः बँय् स्वलांगु प्यलांगुतिया फि जुइक हिली । द्यःने पाचुसे च्वंगु सु छबःचा तयाः उकी द्यःने भांग्रा सुकू आदि तयाः त्यनाः क्ववयेकी । द्यःने म्वायेकं म्वायेकं न्हुइगु व झ्यातु झ्यातुगु वस्तु दिकी मखु । छवाःत्यां निसें निवाः दतकि लिकाइ । लिकाइबलय् छलांगुत्या निलांगु फि जुयाच्वनी । फ्वसा ह्वः थें जुयाः वाउँसे च्वनाः धिका धिका जुल धायेव बांलाः तायेकी । बँपुइँ ल्यहें मदंक तीजक लिकयाः पाइ । गन धायेव संकेबलय् नचुगु धू ब्वइ । तीजक मुनाः माःबलय् तयेत स्वथना तइ । त्यनेगु मिलय् मजुल धायेव तुइसे फ्वसा ह्वःथें जुयाः ग्वः ग्वः छुतय् जुइ ।
छ्वकमना न्ह्याबलें नं त्यनेगु याइ मखु । बरखा मास क्वचायाः सरद ऋतु सुरु जुइगु बखत यँयाः पुन्हिया बखतय् जक त्यनेगु याइ । मेबलय्या सिकं थुबलय्या मौसम थुकिया निंतिं ल्वः तायेकी ।
पामना जाकिं दयेकी । न्हूगु जाकिया प्वक दयेकेत न्हूगु हे जाकिं दयेकातःगु व पुलांगु जाकिया दयेकेत पुलांगु जाकिं दयेकातःगु हे मना माः । जाकि चुं यानाः उकी वासः ब्वति ल्वाकछ्यानाः पामना दयेकी । चाकुगु मनायात चाकुगु हे ब्वति व खायूगु दयेकेत खायूगु ब्वति तइ । जाकिचुँनय् ब्वति ल्वाकछ्यानाः न्हायाः पा पा ज्यानाः निभालय् पानाः पामना दयेकेगु याइ ।