किपू देय् येँ जिल्लाया दक्षिण–पश्चिमय् लाःगु ऐतिहासिक नगर खः । किपुलिइ जुइगु थीथी जात्रामध्ये बाघभैरव जात्रा नं छगू तःजिगु जात्रा खः । मेमेगु जात्रा तिथिकथं हनेगु याइसा बाघभैरवया जात्रा छगू धाःसा विक्रम संवत्या मिति कथं भाद्र १ गते याइ । किपूमितय् आराध्यदेव बाघभैरवयात धुम्बा आजु नं धायेगु याः । थुम्ह बाघ भैरवया म्ये मदु । जनकथन कथं किपूवासीतय् दुगु, फै आदि बस्तुत फुक्क लिक्कसं च्वंगु गुँइ ज्वःवनीगु जुयाच्वन । अन मस्तय् म्हाइपु छ्यायेत इलय्ब्यलय् अनेक कासा म्हितीगु जुयाच्वन ।
थ्वया हे झ्वलय् छन्हु चायाम्ह धुँ दयेकेगु कासा म्हितल । सकसिनं छुं नं छुं अंग दयेकाः धुँ दयेकल । मे तयेत हः माःवंगु इलय् महाद्यः अन थ्यंकःवल । उबलय् महाद्यः थः तनाच्वंम्ह काय गणेशयात लुइकाः जलविनायकया रुपय् च्वँ धकाः आज्ञा बियाः चाःहिलाः उगु गुँइ थ्यंकःवःगु जुयाच्वन ।
महाद्यःया उबलय् तसकं नये पित्यानाच्वन । छु नये धकाः स्वःबलय् अन फैचात ज्वये हयातःगु खन । तर महाद्यः ला मनइम्ह जूगुलिं फैचित नयेमछिन । उबलय् अन चायाम्ह धुँ छम्ह दयेकातःगु खन । व हे धुँया म्हय् महाद्यः दुबिनाः भैरवया रुप कयाः दक्वं फैचात नयाबिल । उखे सिमाहः माःवंपिं लिहां वयाः स्वःबलय् चायाम्ह धुं धात्थेंयाम्ह धुं थें फुँइफुइँ सासः ल्हानाच्वंगु खन । थ्व खनाः ग्यानाः बिसिउँ वंपिं मस्तय्सं थः मांअबुपिंत धुँया खँ कन । सकलें वयाः स्वःवःगु इलय् चायाम्ह धुँया म्हुतुइ हि किनाच्वंगु खन ।
थकालिम्ह छम्हेसिनं चायाम्ह धुँयात न्यनास्वःबलय् महाद्यः प्रकट जुयाः जिं बुंगाःचिया लः नं त्वनेधुन, छिमि फैचात नं नयेधुन । जि छिमि ऋणी जुल, आः छिमित छु छु माः जिं पूरा यानाबी, लिसें छिमिगु रक्षा नं यानाबी धकाः धयाः थम्हं नयागु स्वीकार यानाः म्हुतु वांखायाः क्यन । थःपिनि फैचा नयाबिउगुलिं मस्त तं चायाः आः छंत म्ये नं तयाबीमखु, थथे हे च्वनाच्वँ धकाः सराः बिल । थ्वयां लिपा महाद्यः वांखायाच्वंम्ह धुँया रुपय् भैरव कथं स्थापित जुल । धुँरुपी भैरवं ब्यूगु बचंयात किपूवासीं स्वीकार यानाः थःगु देय्या आराध्यदेवकथं स्वनाः दँय्दसं भाद्र १ गते जात्रा यानावयाच्वंगु दु । थुगु जात्राबलय् पुजारी, गुभाजु व बाजागाजा सकतां तयाः चिधंगुु खतय् तयाः जात्रा याइ । थुबलय् स्थानीयवासी सकलें पुजा, सुकुन्दा ज्वनाः द्यःखः नापं देय् चाःहिली । बहनी बाघभैरव देगलय् मत च्याकाः ३६५ चाः चाःहुलेगु याइ ।
महाद्यः व पार्वतीया तःधिकःम्ह काय कार्तिकेयया मेगु नां कुमार खः । चन्द्रमासया तिथि कथं तछलाथ्व षष्ठीकुन्हु सिथिनखः हनिगु नेवाःतय् परम्परा खः । थ्व हे सिथिनखःया झ्वलय् कुमारया धलिं लुइगु (न्हवं)या लिसें पुजा यायेगु चलन दु । येँया न्हूघलय् कुमारया द्यःछेँ दु । थ्व सिथिद्यः सिँयाम्ह खः । द्यःछेँया न्ह्यःने च्वंगु कुमारमण्डपय् तछलाथ्व तृतीयाकुन्हु बहनी थसिया नेमकुल व पाःलाःपिं (श्रेष्ठ थरयापिं) पाखें पुजा यानाः धलिं लुइगु (न्हवं) ज्या क्वचायेकी । चौथीकुन्हु नेमकुलपाखें लंपुं छायेगु ज्या सिथिनखःया बहनी तक क्वचायेकी । व हे बहनी द्यःछेँया क्वय्च्वंगु देवफल्चाय् आचाजु व राजोपाध्यायं होमया लिसें आठ कर्मया ज्या क्वचायेकाः द्यःयात वसः व तिसां तीकाः पुजा याइ । कन्हय्कुन्हु सुथय् सकल नेवाःतसें कुमार द्यःयात सिथिद्यः कथं माय्, मू, कःसूया वःया लिसें चतांमरि तयाः पुजा याइ । थःपिनि नं वः तयाः भ्वय् नइ । न्हापान्हापा सप्तमिकुन्हु फल्चाय् तयेधुंकाः खतय् ज्यापु समुदायया छम्ह मनू च्वनाःलि खःयात ल्ह्वनाः अट्कोनारायणय् यंकीगु खः । अन बलम्बुयापिंसं बाजं थानाः पुजा बीधुंकाः न्हूघः, लगं, ब्रम्हत्वाः, ह्यूमत, कोहिति, भिंद्यःत्वाः, मरु, देशय्मरुझ्याः, त्यंगः, वास्याःद्यः, असं, जनबहाः, वंघः जुयाः हनुमानध्वाखाय् थ्यंकाः तलेजुया पुजा फयाः हानं अट्कोनारायण जुयाः न्हूघःया द्यःछेँय् थ्यंकाः जात्रा क्वचायेकीगु खः । आः पुजाय् सहभागि जुइपिं व खः क्वबीपिं मदयाः द्यःछेँया क्वसं खतय् द्यः ब्वयाः जात्रा समापन यानाच्वंगु दु । नेवाःतय् देपुजाया तिथिमिति ल्वःमंपिंसं थुगु हे दिनयात देपुजाया दिन नालाः देपुजा हनेगु नं यानाच्वंगु दु । दच्छिया दुने मदुपिं छेँजःया लुमंतिइ सद्गतिया कामना यासें १०८ प्वाः देवा च्याकेगुया लिसें मुद्दा मामिलाय् फैसला मजुया च्वंसा, परदेश वनाच्वंपि सुंनाप स्वापू मदयाच्वंसा व ल्वचं फायेकेत नं थ्व सिथिद्यःयात ताःहाकःगु इताः च्याकाः पुजा यायेगु चलन अझं दनि ।