कामदेव
मिजंतय् यौन दुर्बलता जुलधाःसा कामदेव पुज्याइ । काचाक्क स्वयेबलय् महाद्यः थें च्वंसां कामदेवया मूर्ति पूर्णरुपं नग्न जुयाच्वनी । ततःधंपिं महाःद्यःया देगः दुथाय् प्यपा ल्हाः दुम्ह कामदेवया मूर्ति पश्चिमाभिमुख यानाः तयातइ । ग्वलया पशुपति महाद्यः, मखंया पशुपति महाःद्यः, ख्वपया हनुमानघाट, येँया जोशीदेगः, यलया शंखमूलय् कामदेवया मूर्ति दु । यौन दुर्बलता जूम्ह मिजनं सुथय् सादा पुजा तयाः थः स्वयं हे द्यइके वनी । द्यः पुज्याये धुंकाः स्वांसिन्हः काये धुनकि द्यःयात च्याकागु देवा द्यःया हे क्वसं तयाः थः भचा तापाक्क च्वनाः पियाच्वनी । पलख लिपा मत सी धुंकाः जक पुज्यायेत वंम्ह पुजाभः देमा ज्वनाः छेँय् लिहां वनी ।
कुलांभुलु अजिमा
निराकार स्वरुप जुयाबिज्याःम्ह कुलांभुलु अजिमायात रक्तकाली नं धायेगु याः । अप्वः हि कुहांवलकि बाय् थीमत्यः जुइगु गोलमाल जुलकि कुलांभुलु अजिमा पुज्यायेगु याइ । खास ला थज्याःगु ल्वय्या निंतिं कुमारी हे पुज्याइगु खः । अथे खयां नं मूलम्ह द्यःकथं कुलांभुलु अजिमा हे पुज्यायेगु याइ । थन पुजा वनीबलय् निगू ज्वलं तयाः पुजा वनेमाः । पुजाया विधिकथं न्हापां भाकल पुजा धकाः कचिगु हँय्ख्यें तयाः पुजा वनीसा ल्वय् लने धुंकाः हाकनं ख्येंसगं हे तयाः कृतज्ञता पुजा धकाः वनेमाः । ल्वय् याकनं मलन धाःसा दथुइ दथुइ नं पुजा वयां च्वनीपिं दु । पुजाया ज्वलंकथं समय्बजि, हँय्ख्यें, समाःज्वलं, ह्याउँकापः किसली नापं मरि, सिसाबुसा थःगु इच्छा कथं तयाः सकतां निज्वः हे तयाः पुजा वनी । दुने भैलःद्यः, गणेद्यः, लमिद्यः लगायत मेमेपिं नं द्यःपिं पुज्यायेमाःगु विधि पूवंकेमाःगु जुयाः पाःलाःयात हे पुज्याकेगु चलन दु । कुलांभुलु अजिमा येँया त्यंगलं डल्लु वनेगु कुं पुलेवं हे जवपाखे थःगु हे देगलय् विराजमान जुयाच्वंगु दु ।
किसिद्यः
मस्त याकनं न्यासि मवन धाःसा यलया इतिइ च्वंम्ह किसिद्यः पुज्यायेगु चलन दु । किसिद्यः चिकिचाधिकःगु ल्वहंया मूर्ति जुयाः जवंखवं निम्ह सिंह पासा तयाः देगः मदयेक हे लँया सिथय् विराजमान जुयाच्वंगु दु । द्यः पुज्यायेधुंकाः मचायात ल्हाः ज्वनाः द्यःयात स्वचाः चाःहुइकल धाःसा मचा याकनं न्यासि वनी धयागु जनविश्वास दु । द्यः पुज्यायेगु निश्चित छुं विधि मदुसां द्यः पुज्यायेबलय् मचायात द्यः अनियाकेमाःगु व द्यःयात भ्वय्ब्व छब्व न्ह्यच्याकेमाःगु चलन दु ।
गणेद्यः
छुं न भिगु ज्या जुइबलय् मंगल कामना यानाः पुज्याइम्ह द्यः खः– गणेद्यः । नेवाः समाजय् गणेद्यः पुमज्यायेकं छुं हे भिंज्या याइमखु । नखःचखः, कर्मकाण्ड, ततःधंगु न्ह्यागु पुजा जूसां न्हापां गणेद्यः निं पुज्यायेगु चलन दु । अथे जुयाः त्वाःत्वालय् थान गण्ोश पलिस्था यानातइगु खः । ज्याःजंक्व व इहि मुंकीबलय् ला झन् काहा पुयाः हे इनाय् काःवने माःगु चलन दु ।
गणेद्यवं विघ्नबाधा चीकाबीगु नापं धनद्रव्य बीगु, ल्वय् लंकाबीगु नापं श्रद्धां भक्ति यात धाःसा मनं चिते यानागु पूवंकाबी धयागु जनविश्वास दु । अशोक विनायक, कार्य विनायक, जल विनायक व चन्द्र विनायक मूमूपिं प्यम्ह गणेद्यःपिं जुल । दक्वं गणेद्यःपिंके थःथःगु हे विशेषता दु । सामान तनीबलय् पुज्याइम्ह च्वःप्वः गणेद्यः, ततःधंगु ज्या पूवंकेत पुज्याइम्ह कार्य विनायक, कै वइबलय् पुज्याइम्ह चन्द्र विनायक, धन प्राप्तीया निंतिं पुज्याइम्ह कमलादी गणेद्यः खः । न्ह्याम्ह हे गणेद्यः पुज्याःसां
समय्बजि नापं लैं, लड्डु, सितु, पःका, ह्याउँगु कापः व भिंपू तयाः पुज्यायेगु चलन दु । नापं थःगु इच्छाकथं चबां (खाख्यें) तयाः वा बलि पुजा याइपिं नं दु ।
च्वबहाःद्यः
सत्वप्राणीया उद्धार यायेगु निंतिं लोकय् उत्पत्ति जुयाबिज्याःम्ह ह्याउँगु वर्णम्ह च्वबहाःद्यःयात आनन्दादि लोकेश्वर नं धाः । लोककल्याणया निंतिं वसपोलया भक्ति वा सेवा याइगु खःसा मनूत म्हंमफइबलय् नं पुज्यायेगु याः । विशेष यानाः छ्यंगूया ल्वय् जूपिनि निंतिं पुजा वा भक्ति याइगु खः । न्हिंन्ंिह च्वबहाःद्यः दर्शन यानाः जलप्रसाद ग्रहण यात धाःसा महारोग नं लनी धयागु जनविश्वास दु । थन सत्वपुजा, अष्टमि व्रत नापं माय्अपसं च्वनेगु चलन दु । भाःतनाप बायाच्वंपिं मिसातय्सं भाःतनाप ह्वनेगु कामनां (भाःतम्ह अपसं च्वंम्ह मिसायात थनेत मवल धाःसा पाचुकागु सरह हे जुइ) यानाः नं माय् अपसं च्वनीगु खःसा थःगु मनोवांछा पूवंकेत नं माय्अपसं च्वनीगु चलन दु । च्वबहाःद्यः च्वबहाःया डाँडाय् विराजमान जुयाच्वंगु दु ।
जनबहाःद्यः
करुणाया खानी जुयाबिज्याःम्ह तुयूगु वणर््ाम्ह करुणामययात जनबहाःद्यः, पद्मपाणी लोकेश्वर, जन्मराज नं धायेगु याः । सत्वप्राणीया उद्धार यायेगु निंतिं (भवसागरं तरे यायेगु) हे वसपोल उत्पत्ति जुयाबिज्याःगु खः । लोककल्याणया निंतिं हे वसपोलया सेवा व भक्ति याइगु खः । मनूत तसकं म्हंमफइबलय् थन आयु साधन यायेगु व लुँदेवा च्याकेगु याइ । नापं कायमचा मदुपिंसं व भाःतनाप बायाच्वंपिंसं थःगु मनोकामना पूवंकेगु निंतिं उपोषथ व्रत च्वनेगु याइ । वसपोलयात नैवैद्य, पंचामृत तयाः पुजा याइगु खःसा जप, ध्यान, मानसि पुजा नापं ततःधंगु पुजा कथं सत्वपुजा, यज्ञ, लाखबत्ती च्याकेगु, अष्टमि व्रत दनेगु याइ । वसपोल कनकचैत्य महाविहार, केलत्वाःया जनबहालय् विराजमान जुयाच्वंगु दु । ं
झात्पाःद्यः
येँया जोशी देगः (जैसीदेवल)या क्वसं क्वहितिइ कुहां वनेगु लँपुया देपा कुनय् तःधिकःम्ह मनूपाय्धिकः जुयाः थां थें धस्वानाच्वंगु जलद्रोणी सहितया महाःद्य हे झात्पाःद्यःया स्वरुप खः । बैसं जायाः नं इलय् हे थीमत्यः मजूम्ह मिसामचायात झात्पाःद्यः घय्पुकल धाःसा याकनं थीमत्यः जुइ धयागु जनविश्वास दु । सुथन्हापां द्यः ख्युंनिबलय् हे किसलिं छगः व सादा पुजाभः तयाः पुज्यायेगु चलन दु । द्यः पुज्याये धुनेवं झात्पाःद्यः अनियानाः जवं चाहिलाः पलख निपा ल्हातं घय्पुनाच्वन धाःसा याकनं थीमत्यः जुइ धयागु विश्वास दु ।
दु्रपति (द्रौपदी)
ततःधंगु ज्या गुथि, पुजा वा सराद्धया इलय् थीमज्यू (महिनावारी) जुयाः मपनेमा धकाः येँया भिंद्यःत्वाःया भिंद्यःया देगलय् च्वंम्ह द्रुपतियात किसली छायेगु चलन दु । मज्यू जुइगु न्ह्यकायेगु वा लिछ्वयेगु धकाः दुनुगलं निसें कामना यानाः किसली छगः भागि यानाः सुना नं मथीथाय् तसिच्वय् वा नकिमय् यखानातइ । थःगु ज्याखँ सुथांलाक क्वचालकि फयांफछि याकनं भिंद्यः देगःया द्रुपतियात फ्यानातःगु किसली छाःवनी । अथे हे मचा बूपिनि दुरुघाः जुलकि नं दु्रपतियाथाय् कलः वनेगु चलन दु ।
देगुद्यः
नेवाः समाजय् देगुद्यःयात तसकं हे हनेगु चलन दु । नेवाःतय् मू देपुजा, नछा देपुजा व न्याःदेपुजा तःजिक न्यायेकेगु परम्परा दु । अथे खयाः नं कुलयात रक्षा याइम्ह द्यः जुयाः नं विशेष आस्था तयाः देगुद्यः पुजा याइ । बिहिवाःपतिकं देगुद्यइके वनीपिं नं आपालं दु । देगु ख्यलय् ल्वहंया मूर्ति दःसां नं थःथःगु देपुजा खलःया ब्यागलं देगुद्यः दयाच्वनी । देगुद्यः थाकुलिया छेँय् तयेगु चलन दु । छेँ सत्तिक लाःपिं न्हियान्हथं हे देगुद्यः दर्शन याःवनीपिं नं आपालं हे दु । सुं म्हंमफुत धाःसा वा ज्याखँ स्यन धाःसा नं देगुद्यः पुज्यायेगु याः । अथे हे सुं मनूत तसकं म्हंमफुत धाःसा नं जातः क्यनाः वा ज्योतिष क्यनाः लूलाः यायेगु धकाः देगुद्यः पुज्याइ । देगुद्यः बल्लातले मनूत नं बल्लाना हे च्वनी, देगुद्यः पालिइ लात धाःसा जीवनय् हे संकट वइ धयागु (सी–म्वाइगु भय) जनविश्वास दु । देगुद्यः विशेष यानाः बिहिवाः समय्बजि, तछ्व, म्हासुगु कापः, लुँया प्रतिमा तयाः पुज्यायेगु याइ । देगुद्यःयाथाय् खाख्यें व खाया ला चले मजू ।
धुसिआजु वा धुसिअजि
मनूतय् जँ स्यातकि येँया भिंद्यःया देगलय् वनाः धुसिआजु वा धुसिअजि पुज्याः वनेगु चलन दु । भिंद्यःया न्ह्यःने जवपाखे धुसिलुयाच्वंम्ह धुसिआजु अले भिंद्यःया देपापाखे धुसिलुयाच्वंम्ह धुसिअजि खः । मिजंम्हेसिया जँ स्यात धाःसा धुसिआजु अले मिसाम्हेसिया जँ स्यात धाःसा धुसिअजि पुज्यायेगु चलन दु । ख्वाः स्वये मज्यूपिं जुयाः निम्हेसितं ख्वाः छपातं कापतं भुनातःगु दइ । ल्वगिया नामं द्यः पुज्यानाः द्यःयात थीकाहयागु तूचिकं जँय् बुकाबिल धाःसा जँ स्याःगु लनी धयागु जनविश्वास दु । ल्वगिया नामं ब्वःता छगलय् समय्बजि तयाः पुजाज्वलं नापं नीछपुइँ तयाः पुइँ हायाबीगु याइ । थन पुज्यानागु छुं हे ज्वलं लित यंके मज्यू । जँ स्याःम्हेसित बुकेमाःगु जुयाः चिकं छता जक लित यंकेगु चलन दु ।
न्हाय्कंतला अजिमा
मिखा स्याइबलय् पुज्याइम्ह द्यः न्हाय्कंतला अजिमा खः । असनं थाय्मदु वनेबलय् दथुइलाक च्वंगु स्वतँजाःगु देगलय् न्हाय्कंतला अजिमा विराजमान जुयाच्वंगु दु । अजिमा नापं झ्वःलाक गणेश व कुमारी नं विराजमान जुयाच्वंगु दु । द्यःया क्वसं लः मुनाच्वंगु गाः छगाः दु । थुगु गाःया लः (जल) मिखाय् तयाबिल धाःसा मिखा स्याःगु लनी धयागु जनविश्वास दु । पुजा कथं स्वइच्छां पुजा यायेगु खः, तर थौकन्हय् न्हाय्कं छपाः नं छायेगु चलन जुयावल । न्हापा न्हाय्कंझालय् लुयावःगु जुयाः थुम्ह द्यःया नां न्हाय्कंतला अजिमा जूगु धाइ । थुम्ह हे द्यःया नामं त्वाःया नां हे न्हाय्कंत्वाः जुयाच्वंगु दु ।
न्हाय्पंस्याःद्यः
न्हाय्पं स्याइबलय् पुज्याइम्ह द्यः न्हाय्पंस्याःद्यः खः । यलया कोपुन्द्वः दुवातय् भराय्धंगु न्हाय्पं हे तयाः क्वसं न्हाय्पंस्याःद्यः विराजमान जुयाच्वंगु दु । न्हाय्पं स्याइबलय् न्हाय्पं स्याःम्हेसित किसली छगः भागि याकाः छानाबिल धाःसा न्हाय्पं स्याःगु लनी धयागु जनविश्वास दु । न्हाय्पं स्याःगु दोष छुटय् यायेत नीछपुइँ तयाः पुइँ हायाः पुज्याइ । थौंकन्हय् डाक्टर क्यनेगु चलन जुयाः थन द्यइके वइपिं म्हो जक दु ।
बिज्यासःद्यः
ह्याउँवर्ण, पूर्णरुपं नग्न अवस्थाय् आकाशय् ब्वयाबिज्याःम्ह देवी विजेश्वरीमां खः । वसपोलयात गुलिस्यां बिद्याधरी नं यायेगु याः । वसपोल शोभा भगवतीया च्वसं नितँ जाःगु देगलय् थःगु हे विहार दयेकाः च्वनाबिज्याःगु दु । वसपोलया नामं हे उगु त्वाःया नां विजेश्वरी जूवंगु खः । न्ह्यागु कथंया भिंगु ज्याय् नं वसपोलयात पुजा यायेगु याः । विशेष यानाः इहिपा धुंकाः थन पुजा वनीगु याइ ।
वसपोलयात ल्वगिपिनि नामं नं पुज्यायेगु याः । ज्योतिष वा वैद्य क्यनाः दोष खनेदत धाःसा थन कलः पुज्याःवयेगु याइ । कलः तइबलय् हँय्ख्येंं हे तयेमाःगु नियम दु । अथे हे गुलिसियां पुइँ हायेमाःपिं नं दु । पुइँ नं दोष स्वयाः गुपुइँ, झिंन्यापुइँ, नीछपुइँ तयाः पुज्याइ ।
महांकाःद्यः
भय चीकाबीम्ह द्यः महांकाःद्यः खः । वसपोलयात बज्रबीर महांकाल नं धाः । प्वाः तग्वः, तुति चीहाः, मिखा ततःग्वः निक्खर हाकुगु वर्ण जुयाः जवगु ल्हातय् कतृ, देपागु ल्हातय् पात्र ज्वनाः, खत्वांग पाछायाः दनाच्वंगु मुद्राय् वसपोलया स्वरुप दु । म्हया अंग पतिकं नागया तिसां तियाः नरमुण्डमाला क्वखायाः बेताःया आसनय् दनाबिज्याःम्ह वसपोलयात हिन्दु व बौद्ध निगुलिं सम्प्रदाययापिंसं उतिकं हनाबना तः । बौद्धतय्सं धर्मपालया रुपय् हनेगु याःसा हिन्दुतय्सं भैरवया रुपय् कायेगु याः । बुद्ध धर्मया रक्षक जूगुया हुनिं बहाःबहीपतिकं वसपोलया मूर्ति पलिस्था यानातःगु दु । अथे हे स्वनिगःया त्वाःत्वालय् व छेँया लुखाय् नं वसपोलया मूर्ति तयेगु याः ।
शनिवार व चःह्रेकुन्हु वसपोलया पुजा यायेगु याइ । दशा फायेकेगु निंतिं जन्मन्हिबलय् पुजा याइ । तसकं म्हं मफइबलय् खड्ग फायेकेगु धकाः नख्वला, नखड्ग तयाः पुजा वनी । सम्हय्बजि, अय्लाः, हाकुगु कापः, हाकुमुस्या तयाः पुजा याइ । थ्व नापं जप याकेगु, पात्र थनेगु, धलं दनेगु नं याः । शनिया दशा फायेकेत नं महांकाःद्यः पुज्यायेगु याइ । महांकाःद्यः पुज्यायेत खाख्यें व खाया ला चले मजू । तिंख्यःया देगलय् च्वंगु मूर्ति हे वसपोलया मूलगु मूर्तिया रुपय् कायेगु याः । सवलबहाःया तान्त्रिक गुरुजु शाश्वत बज्र बज्राचार्यं आकाशय् ब्वयाच्वंम्ह महांकाःद्यःयात थःगु तान्त्रिक विद्यां क्वकयाः तिंख्यलय् पलिस्था याःगु धयागु जनविश्वास दु । महांकाःद्यःयात पंचकपाल धयागु चचाम्यँे हालाः लय्तायेकूगु धाइ ।
पात्र थनेगु
अजिमा वा भैलःद्यवं ज्वनाच्वनीगु कवंछ्यं दुगु थलयात पात्र धाइ । थज्याःगु पात्रय् समय्, अय्लाः, थ्वँ जायेकाः याइगु पुजायात पात्र थनेगु पुजा धाइ । थःगु इच्छाकथं छगः, स्वंगः वा न्यागः थनेगु याइ । छगः पात्र थनीबलय् समय्बजि, प्यता घासा, न्या, ख्यें व माय्वः तयाः छगः मूलगु पात्र नापं मेगु पात्रय् अय्लाः थनाः पुजा यायेगु याइ । स्वंगः पात्र थनेगु धालकि समय्बजि, अय्लाः व थ्वँ थनेगु याइ । न्यागः पात्र थनेगु धालकि समय्बजि,
अय्लाः, थ्वँ, ह्याउँथ्वं व खाय् थनेगु याइ । पात्र थनीबलय् बांलाक पुजाभः छपाः नं तयायंकेमाः । स्वां, सिन्हः, जाकि नापं समबजि, सिसाबुसा, धुं, धुपाँय्, इताः, हाकुगु कापः व हाकुगु मुस्या तयाः बांलाक पुजा तयाः यंकी । महांकाःद्यः व पाल्हाःद्यःयाथाय् पात्र थनेबलय् हँय्ख्यें जक तयेगु याइ ।
म्वःपताःद्यः
नरः देशय् छगः हे देगलय् यखानातःपिं आजुअजिपिंत म्वःपताःद्यः धाइ । गैरनेवाःतय्सं भाटभटेनी धायेगु यानाच्वंगु दु । जातः बाय् ज्योतिष क्यनाः दोष क्यनाहल धाःसा थन पुज्यायेगु याइ । थन नं हँय्ख्यें व मेगु पुजाज्वलं कलखय् तयाः पुजा वयेगु चलन दु । निम्ह द्यः दुसां नं छगः हे जक कलः तयाः पुज्याइ । थुम्ह द्यः आइतवाः व बुधवाः पुज्याइमखु (दोषया पुजा जूसा जक) । गैरनेवाःतय् थथे दोष पुजा याइबलय् स्वयम्भूइ हारति अजिमा, , म्वःपताःद्यः व आनन्द भैरव छक्वलं हे पुज्यायेगु चलन दु ।
लमिद्यः
कायमचा वा म्ह्याय्मचाया बैशय् हे इहिपा मजुल धाःसा मांबौपिंत पीर जुइगु ला स्वाभाविक हे जुल । थज्याःगु इलय् अचूक बाण कथंया वासः धयागु लमिद्यः हे जुयाच्वन । कुलांभुलु अजिमाया देगः दुने मूलुखाया देपापाखे छ्यं मदुगु मिसाया आकृतियात लमिद्यः धाइगु खः । भ्वय् भाग तये थें सम्हय् बांलाक तयाः पुज्यायेमाःगु थनया चलन दु । हँय्ख्यें, किसली व समाःज्वलं तयाः ग्वाःमसला सहित इहिपा मजूम्ह मचाया नामं बांलाक पुज्यात धाःसा इच्छा पूवनी धयागु जनविश्वास दु । थन पुज्यायेबलय् पुजाभः लिसें दक्व ज्वलं निगू हे तयाः यंकेमाः । अथे हे मय्ति, शोभा भगवती, ल्हुति लगायत थीथी थासय् नं लमिद्यः दु ।
वास्याःद्यः
वा स्याइबलय् पुज्याइम्ह द्यः जुयाः थ्व द्यःयात वास्याःद्यः धाइगु खः । थ्व द्यः थाय्मदुया दबूकुंचाय् छगू तोरणया आकारय् अंगलय् विराजमान जुयाच्वंगु दु । थुम्ह द्यःया नामं नेवाःतय्सं त्वाःया नां हे वास्याःद्यः धायेगु यानाच्वनसा बेक्वःगु सिँग्वं थें च्वंगुलिं खस भाषीतसें बांगेमुढा धकाः धाइ ।
न्हापा चिकित्सकीय उपचार यायेगु चलन मदुबलय् सुयां वा स्यातकि वास्याःद्यः हे पुज्यायेगु चलन खः । ल्वगिया नामं किसली छगः भागि याकाः वास्यःद्यःथाय् छायाः अन च्वंगु तोरणय् ध्यबा छगः नकिं तानाः वा स्याःगु लनी धाइ । गुलिगुलिसिनं जवगु वा स्यातकि द्यःया जवय्, खवगु वा स्यातकि द्यःया खवय् नकिं तानाबीगु याइ ।
चिकंमुगलय् प्यकालँया सिथय् च्वंगु फल्चाय् नं छम्ह वास्याःद्यः दु । थुम्ह वास्याःद्यःयात मिसाम्ह वास्याःद्यः धायेगु यानाच्वंगु दु । मिसापिनि वा स्याइबलय् जक नकिं तानाः पुज्यायेगु धाःसां थःत अःपुगु स्वयाः थन नं न्ह्याम्हेसिनं नं पुज्यायेगु याः ।
सन्तानेश्वर महाद्यः
सन्तानेश्वर महाःद्यःया नितँजाःगु देगः येँय् मरुहितिइ दु । सन्तानेश्वर महाःद्यःयात सन्तानया कामना यानाः विशेष यानाः सोमबाःकुन्हु पुज्यायेगु चलन दु । मचा मदुपिं मनूतय् सोमवाः वा साउनया सोमवाः लाकाः तसकं श्रद्धा तयाः एकचित्त यानाः पुजा यात धाःसा सन्तान दइ धयागु जनविश्वास दु । पुजा यायेबलय् निम्हतिपू हे वयाः थःगु इच्छा कथं सादा पुजा, षोडश पुजा, वैदिक पुजा, रुद्रि याइ । सिलाचःह्रेकुन्हु व ऋषिपंचमिकुन्हु थन तःधंगु मेला जुइ । मस्त म्हंमफुत धायेवं मांअबुपिंसं सन्तानेश्वर महाःद्यःयात पुजा यानाबिल वा न्हियान्हिथं लः लुनाः पुज्यात धायेवं सन्तानया ल्वय् क्वलानावनी धयागु नं विश्वास दु ।
सिथिद्यः
सिथिनखःबलय् जात्रा याइम्ह ह्याउँवर्ण, पश्चिमाभिमुख जुयाः, म्हय्खा गयाच्वंम्ह द्यः सिथिद्यः खः । सिथिद्यः न्हूघःया छखा श्रेष्ठथरया छेँय् विराजमान जुयाच्वंगु दु । मुद्दा मामिला जुयाच्वंगु इलय् याकनं मुद्दा ज्यंकेगु निंतिं सिथिद्यः पुज्यायेगु याइ । अथे हे तःल्वचं कयाच्वंंपिंसं नं पुज्यायेगु याः । सिथिद्यः पुज्यायेबलय् आइतवाः लाकाः सनिलया इलय् स्वां, सिन्हः, जाकिबजि नापं ह्याउँगु कापः छकू, हाम्वःचिकनय् बुलातःगु सच्छि व च्यापु इताः, चि मदुुगु सच्छि व च्यापा वः, धुं धुपाँय्, इताः जजंका नापं मरि, सिसाबुसा तयाः श्रद्धाभावं एकचित्त यानाः पुज्यायेमाः । सिथिनखःबलय् बाहेक मेबलय् ला, ख्यें तयाः पुज्याये मज्य्ू ।ं सिथिद्यःयात कुमार नं धाः । सिथिनखःकुन्हु क्वहिति पाखाय् मचाया रुपय् ख्वयाच्वंम्ह सिथिद्यःयात श्रेष्ठ थरयाम्ह छम्ह भलादमि मनुखं थःगु छेँय् यंकूगु इलय् सिद्ध जूगु धाइ ।
स्वकिं अजिमा
दम, मुसु वःगु व छाति स्याःगु ल्वचं कःपिं ल्वगितय्त किसली छगः भागि याकाः पुजाज्वलं तयाः स्वकिं अजिमा पुज्याकेछ्वइ । तंकेश्वरया तकति अजिमाया जवपाखे खुल्ला आकाशय् ध्याकुंचाय् आकार मदुगु ल्वहंया द्यःकथं स्वकिं अजिमा विराजमान जुयाच्वंगु दु । स्वकिं अजिमाया लिक्कसं झ्वःलाक पूर्णकदया
छ्यं मदुगु मेगु प्यंगू मूर्ति नं दु । अप्वः यानाः द्यःमां व दीदीअजिपिंसं छ्वयाहलकि जक पुज्याःवइगु थाय् जुयाः थन द्यइके वइपिं तसक म्हो, यक्वस्यां मस्यू ।
थ्व द्यः पुज्याइबलय् जाकि, स्वां, सिन्हः, मरि, फलफुल नापं समय्बजि व अय्लाः नापं कचिगु ख्यें छगः तयाः द्यः पुज्याइ । थन पुज्यानाः छाःगु ख्यें तछ्याये नं मज्यू, लित हये नं मज्यू । थन पुज्यायेत यंकूगु छुं हे ज्वलं लित हये मज्यू, उकिं पुजाज्वलं पुजाभः देमाय् मतसे ब्वःता छगलय् जक तयाः द्यइके वनी । स्वकिं अजिमा पुज्याये न्ह्यः पुइँ निं हायेमाः । दकलय् न्हापां नीछपुइँ तयाः पुइँ हाइ, अले जक पुजा याइ । अजिमाया पुजा क्वचालकि अजिमा नापं झ्वःलाक्क च्वंपिं दक्वं द्यःपिंत नं कपाय् छकू छकू छ्र्यनय् तयाबियाः पुज्याइ ।
हारति अजिमा
न्ह्यागु कथंया भय वःसां चीकाबीम्ह द्यःया रुपय् हारति अजिमायात हना वयाच्वंगु दु । अजिमायात म्वाःम्ह द्यः कथं नाली । हारति अजिमाया मूम्ह द्यःकथंं स्वयम्भूया अजिमायात हे नाला वयाच्वंगु दुसां सीघः, खास्ति, बगलामुखी, तुकंबहाः लगायत बौद्ध स्तुप दुथाय् हारति अजिमा विराजमान जुयाच्वंगु दु । सुं म्हंमफइबलय्, ततःधंगु ज्या स्यनीबलय् वा ततःधंगु भय वइबलय् अजिमायाथाय् कलः वनेगु वा छाहायेकेगु पुजा याइ । विशेष यानाः मचातय्त रक्षा याइम्ह द्यः जुयाः मस्तय्गु नामं कलः वनेगु वा मचानाप त्वाय् चिंकेगु चलन दु । थन कलः वनीबलय् हँय्ख्यें तयेगु चलन दु । अथे ख्येें तयाः कलः वनीबलय् कलः छगः हे जूसां हँय्ख्यें खुगः, किसली खुगः, ग्वाःग्वय् खुज्वः व भ्वय्ब्व नं खुब्व अनिवार्य कथं तयेगु याइ ।