दापा संगीतय् यक्व छ्यलाबुला दुगु छगू ताल खः– एकताल । एकताल स्वंगू स्वंगू मात्राया निगू विभाग जुयाः मुक्कं खुगू मात्राया ताल खः । थ्व तालय् ताः थायेबलय् १ मात्रा तिं व ४ मात्रा छु कथं थायेमाः । यल, ख्वप व किपू लागाय् एकताल च्वयातःगु दापाम्येया ताल येँय् लंताः च्वयातःगु दुसा अन लंताःकथं हे म्ये हाली, बाजं थाइ । एकताल मात्राया ल्याखं लंताः स्वयाः पाःगु खनेदुसा दादरा व कर्षा ताललिसे ज्वःलानाच्वंगु दु ।
१ २ ३ । ४ ५ ६
तिं । छु

संगीतया स्वंगू कच्चा मे हालेगु, बाजं थायेगु व प्याखं हुलेगु न्ह्याबलें तालय् लाक्क यायेमाः । ताल धयागु संगीतया ख्यलय् ईयात दायेगु इकाइ खः । हाकनं उथें उथें दोहरे, तेहरे जुया वयाच्वनीगु समयचक्र वा ईया आवर्तनया हाकःयात मात्राया ल्याखं इनी, अर्थात मात्रा धयागु तालया छगू आवर्तनया इकाइ खः । नेवाः संगीत ख्यलय् तालया मात्रा क्यनेत छ्यलीगु प्रमुख बाजं ‘ताः’ थायेबलय् ताली दुगु मात्राय् ‘तिं’ व खाली दुगु मात्राय् ‘छु’ कथं थायेमाः ।

नासःपुजाबलय् नासःद्यः (बालाप्वाः) त्वपुइगु विशेष धकिंयात नासःधकिं धाइ । तुयूगु कापःया नासःधकिनय् कवंछ्यं व क्वस्वःगु पलेस्वां दुगु छझ्वः झल्लरया क्वसं कनाच्वंगु स्वंगः मिखा स्वथाय्, उकिया क्वसं स्वपु त्रिशूल, दथुया स्वंगः मिखाक्वसं अभय बाय् मयूर मुद्राया निपा ल्हाः, आदि च्वयातःगु दइ । नासःधकिं नासःपुजाया ज्वलंकथं पुंतय्सं च्वइगु खः । , तयाः संगीत प्याखं स्यनीबलय् आखाछेँय् नासःधकिं हे नासःद्यःया प्रतीक जुइ । स्यनेज्या क्वचालकि नासः लित तयेगु धकाः व नासःधकिं हाकनं नासः देगलय् विधिपूर्वक छायेयंकी ।

सारङ्गदेवकृत ‘संगीत रत्नाकर’ ग्रन्थय् ‘गीतं वाद्यं तथा नृत्यं त्रयं संगीतमुच्यते’ धकाः च्वयातःगु दु । अथे धयागु मे हालेगु, बाजं थायेगु व प्याखं हुलेगु स्वतां दुथ्याःगु न्ह्यब्वया हे संगीत खः । थ्व स्वता दुने नं मेया लिधंसाय् बाजं थायेगु व प्याखं हुलेगु जुइगुलिं मेयात सर्वश्रेष्ठ कलाकथं कयातःगु दु ।
संगीतयात थीथी विज्ञपिन्सं थुकथं नं परिभाषित यानातःगु खनेदु—
– भावना पिब्वयेगुलिसें बांलाःपहः व सामञ्जस्यता क्यनेकथं सः व बाजंया संयोजन यायेगु हे संगीत खः ।
– लय व धूनया सामञ्जस्यता क्यनेकथं थीथी सःया संयोजनयात संगीत धाइ ।
– थवंथवय् संयोजन दुगु सःया पुचःयात संगीत
धाइ ।
न्ह्याम्हेस्यां न्ह्यागु हे धाःसां आखिर भिंनिगू स्वरया माःहना हे संगीत खः । आरोह अवरोहया व्यवस्थित संयोजन हे संगीत खः । बाजं मथाःसां
प्याखं महूसां संगीतया सिर्जना जुइफु । आलाप, अलंकार तान सकतां संगीत खः । बाजं व प्याखनं याना संगीतयात थप आकर्षक जक यायेगु खः । व हे भिंनिगू स्वरं हलिमय् फुक्क संगीतया सिर्जना जुयाच्वंगु दु । व झिंनिगू स्वरयात हलिमय् थीथी संकेतं म्हसीकेगु यानातःगु दु ।
गथेकि ः सा रे ग म प ध नि, सी डी ई एफ जी ए बी, डो रे मी फा सो ला टी, स्ताफ नोतेसन । अन्य
नेवाः संगीतय् थीथी विधाकथं दाफा भजन, चचा (चर्या) मे, लोक मे, ऋतु मे, प्रहर मे, ज्ञानमाला भजन, जागरण मे, गजल, भजनथरी, आधुनिक मे आदि चलनचल्तीइ खनेदु ।