मेलवादेबी मानन्धर गुरुङ्ग नेवाः व खस संगीत ख्यःया न्हापांम्ह मिसा म्येहालामि व लय्चिनामि खः । थ्वय्कःया जन्म वि.सं. १९५९ सालय् ओखलढुंगाया रुम्जातारय् जूगु खः । थ्वय्कः अबु ज्ञानबहादुर लामिछाने गुरुङ्ग व मां सप्तदेबी गुरुङ्गया न्हापांम्ह म्ह्याय् खः । थ्वय्कःया इहिपाः येँया तबलावादक वस्ताद भगतकृष्ण मानन्धरलिसें जूगु खः । थ्वय्कःपिनि निम्ह काय् व निम्ह म्ह्याय् दुसां लिपा निम्ह म्ह्याय्पिं जक ल्यन ।
अद्वितीय व प्रकृतिया वरदानकथं सः दुम्ह थ्वय्कः न्यादँति दुबलय् येँ चन्द्र शम्शेरया दरबारय् दुहां वने धुंकाः सांगीतिक जीवन न्ह्याःगु खः । दरबारय् जुइगु सांगीतिक ज्याझ्वःलिसें उस्ताद डुण्डे खाँ, बालाप्रसाद शर्मा व गणपत गुरुपिनिगु ग्वहालिं वय्कःया सः झन् थिनावःगु जक मखु शास्त्रीय संगीतय् नं दख्खल दत । थ्वय्कःया वास्तविक नां सुनमाया खःसा दरबार थ्यनेधुंकाः तिनि मेलवा नामं म्हस्यूगु खः । सःया हुनिं दरबारय् प्रधानमन्त्रीया यःम्ह जुयाः महिताःतय् षडयन्त्रं यानाः छन्हु थःगु सः तंकेमाल । न्ह्याक्व उपचार यानाः नं वय्कःया सः न्हापा थें मजूसां अय् नं कम धाःसा मजू ।
थ्वय्कःया दरबारदुने हे वस्ताद भगतकृष्ण मानन्धरलिसें यःत्यः जुल । लिपा चन्द्र शम्शेरया नं यःम्ह थ्वय्कः भगतकृष्णया स्वम्हम्ह तिरिकथं बिजेश्वरी च्वं झाल । थः भातःलिसेया कचवं व दरबारया ग्याःचिकुपहलं छन्हु थ्वय्कः नेपाः त्वःताः वि.सं. २०८५ पाखे भारतया कलकत्ताय् च्वं झाल । थ्वय्कः सिबें न्ह्यः भारतीय बंगाली मिसातय्सं जक नेवाः व खसभाय्या म्येत हालातःगु खः । थ्वय्कलं वि.सं. १९९० सालपाखे थःगु म्येत डिस्क रेकर्ड भरे यानाः नेपाःया नेवाः व खस संगीत ख्यःया न्हापांम्ह मिसा म्येहालामि जुयादिल, लिसें लय् तःम्ह न्हापांम्ह मिसा जुयादिल । थ्वय्कःया म्ये दुथ्याःगु डिस्कत लोकंह्वानाः साप हे चुल ।
वि.सं. १९९० या तःभुखाय्यात कयाः हालादीगु म्ये ‘भूकम्प त्रास बियेमते नाथ, थथेनं जिमित हायेके गात’ नेपाःया हे न्हापांगु भुखाय् सम्बन्धी म्ये खः । थ्व म्ये डिस्क रेकर्डय् व मिसा सलय् न्हापांगु नेवाःभाय्या म्ये नं खः । थुगु म्येया च्वमि सिद्धिरत्न खःसा लसय् हनादीम्ह डम्बरमान खः । थ्व बाहेक नं वय्कःया मेगु नेवाःम्ये नं डिस्क रेकर्डय् दु धैगु न्यनेदु । थ्वय्कलं नेवाः, खस भाषाय् जक मखु हिन्दी व बंगाली भाषाया नं म्ये हालादीगु दु । थ्वय्कःया खस म्ये ‘सवारी मेरो रेलैमा’ व ‘न घरलाई घर कहिन्छ’ लिसें दक्वं म्येत उतिकं हे लोकंह्वाः ।
दुरुत्वंम्ह मचालिसें भारतय् वंम्ह थ्वय्कलं न्हूगु जीवन हनेया निंतिं थःगु नां तक्कं सुलभा देवी धकाः हिलादीगु खः । जीवन हनेगु व थः निम्ह म्ह्याय्पिं ब्वलंकेया निंतिं थासंथासय् संगीत स्यनेगु ज्या यानादिल । अन हे च्वनाः दुपिं निम्ह म्ह्याय्पिनिगु इहिपाः नं यानाबिल । अले कलकत्ताय् थः याकःचा जीवन हनादिल । थीथी थासय् जुइगु संगीत सम्मेलन व साभाय् ब्वति कयाः थ्वय्कलं न्यय्गुलिं मल्याक मानसम्मान काःगु जक मखु ‘ठुमरीकी रानी’ या पदवी नं कयादीगु दु । थ्व हे झ्वलय् वि.सं. २००६ सालय् छन्हु जा थुइगु झ्वलय् स्टोभ मुयाः थ्वय्कःया जीवन अन्त्य जुल । वय्कः मदयेधुंकाः वयकःया इच्छाकथं वय्कःया संगीतलिसें स्वापू दुगु फुक्क मानपदवी, डिस्क रेकर्ड व बाजंत छ्वयेका छ्वःगुलिं थौं वय्कःया बारे यक्व खँ झीसं सीके मफुत ।