पत्रकार राकेश खड्गीया जन्म वि.सं. २०४८ पौष शुक्ल चतुर्थी कुन्हु येँया धुम्बाख्यलय् अबु राजु खड्गी व मां मनलक्ष्मी खड्गीया कोखं जूगु खः । नेपाल मण्डल टेलिभिजनपाखें पत्रकारिता सुरु यानादीम्ह वय्‌कः थौंकन्हय् नं थुगु हे टेलिभिजनलिसे आवद्ध दु । नेवाः देय् दबू येँ जिल्लाया विभाग प्रमुख, नेपाल खड्गी सेवा समितिया ल्यू छ्याञ्जे जुयादीधुंकूम्ह वय्‌कलं टेलिभिजन पत्रकारिता ख्यलय् नेवाः कला, संस्कृति, भाय्‌या थपुया निंतिं ज्या याना वयाच्वनादीम्ह खः ।

ने.सं ११०० कुन्हु बाः ज्ञानु महर्जन व मां सुलोचना महर्जनया कोखं भाजु राकेश महर्जन येँया ग्वाछेँमुगः गल्ली, बसन्तपुरय् जन्म जूगु खः । नेपालभाषा साहित्यया ख्यलय् वय्‌कलं बाखं, समालोचनाया नापं सर्ट फिल्मया स्क्रिप्ट च्वयेगुली ल्हाः न्ह्याकादीगु दु । न्हूबाखं च्वयेगुलिइ तसकं हे सक्रियम्ह वय्‌कःया बाखंया ख्यलय् धुकधुक, धुकधुक (ने.सं. ११४१) नांगु बाखं संग्रह पिदंगु दु । थ्व बाखं संग्रहलय् बाखं थथे हे जुइमाः धयागु स्थापित मान्यतायात त्वाःथलाः बाखं मखुथें जाःगु बाखं नं दुथ्यानाच्वंगु दु । बाखनय् मनोविज्ञानयात तसकं हे बांलाक छ्यलातःगु दु । अथेहे थ्वय्‌कलं समालोचनाया ख्यलय् भृकुटी उपन्यासय् ऐतिहासिकता (समालोचना, ने.सं ११३८) नांगु सफू पिकयाः अनुसन्धानया नापं समालोचना ख्यलय् नं थःगु सहभागिता क्यनादीगु दु । साहित्यिक सफू बाहेक भाजु राकेश महर्जनं फिल्म सिद्धान्तया खँ (फिल्म सिद्धान्त ११४०) नांगु सफू पिकयाः नेपालभाषाय् नं फिल्म सम्बन्धी प्राविधिक विषयया सफूया अभावपूर्ति यानादीगु दु । भाजु राकेश महर्जन विराट सुरत्न सिरपाः ने.सं ११३९ व मोतिलानि सिरपाः ने.सं ११३९ आदिं सम्मानित जुयादीगु दु ।

नेपालभाषाया कविता ख्यलय् राज अक्षोभ्य नामं कविता च्वयादीम्ह भाजुया नां राजु शाक्य खः । वय्‌कःया जन्म वि.सं. २०४० कार्तिक २७ य् यल पुल्चोकय् जूगु खः । वय्‌कःया मांया नां इन्द्रशोभा शाक्य व बाःया नां कृष्ण शाक्य खः । वय्‌कःया कविता नेपालभाषाया थीथी साहित्यक पत्रपत्रिकाय् पिदनाच्वंगु दु, अले मेट्रो एफएम आदिइ प्रशारण नं जुयाच्वंगु दु । वय्‌कलं खस् नेपालीभाषं नं कविता च्वयादी । वय्‌कःया न्हापां पिदंगु कविताया शिर्षक विडम्वना, इतिहासको पानामा शहीद खः । थ्व कविता बि.सं. २०५७ स द वाक्सिंग मून नांगु पत्रिकाय् पिदंगु खः । वय्‌कः नेपालभाषाय् लिपांगु पुस्तायाम्ह आधुनिक कवि खः । पेशां वय्‌कः अधिवक्ता खः ।

उपन्यासकार राज साय्‌मिया जन्म अबु ईश्वरमान मानन्धर व मां सुर्जदेवी मानन्धरया कोखं येँया थँहिति त्वालय् ने.सं १०७२ य् जूगु खः । थःगु विद्यार्थी इलंनिसें थीथी साहित्य सम्मेलन गथे— साहित्य मूलुखा, विराट नेपालभाषा साहित्य सम्मेलन आदिइ ब्वति कयाः बाखं, प्याखं व निबन्ध विधाय् तःगू सिरपाः त्याकादीम्ह भाजु राज साय्‌मिं लिपा थःगु च्वसा उपन्यासपाखे हीकादिल । मेमेगु भाषाय् जासुसी उपन्यास दु थें थःगु भाषाय् नं जासुसी उपन्यास दयेमा धैगु मनंतुनाः थ्वय्‌कलं थम्हं हे यःम्ह सत्रु (ने.सं १०९३) नांगु जासुसी उपन्यास च्वयाः पिकयादिल । थथे थ्वय्‌कःया न्हापां पिदंगु जासुसी उपान्य यःम्ह सत्रु (ने.सं १०९३) थ्वय्‌कःया जक मखु नेपालभाषाया हे न्हापांगु जासुसी उपन्यास जुयाबिल । जासुसी उपन्यासया अभावपूर्ति यायेगु रहरं जक च्वःगु थ्व यम्ह सत्रु उपन्यासं वय्‌कःयात नेपालभाषाया छम्ह स्थापित जासुसी उपन्यासकार जुइकेबिल । यम्ह सत्रु उपन्यास आपालं लोकं ह्वासेलिं वय्‌कलं मखुगु सत्य (ने.सं ११३१), ग्यानापुगु छेँ (ने.सं ११३२), कनेमज्यूगु बाखं (ने.सं ११३४), तुयूगु अजः (ने.सं ११४०) आदि छगूयां ल्यू मेगु यानाः न्यागू जासुसी उपन्यास पिकयादिल । अथेहे नेपाली भाषं नं स्वंगू जासुसी उपन्यास पिथनादिल । जासुसी उपन्यासय् दयेमाःगु कौतुहलता, जिज्ञासा थनीगु कथानक योजना, पाठकं मनं हे मतुंकथं आश्चर्यजनकढंगं घटनाया रहस्योद्घाटन यानाः पाठकपिंत मनोरञ्जन बीगु गुगु विशेषता खः, थज्याःगु विशेषतायात नं वयकलं थःगु उपन्यासय् दुथ्याकेगु त्वःता मदी । तर सफू चुइकेगु निंतिं मेमेपिं जासुसी उपन्यासकारपिंसं थें अनावश्यकरुपं यौनजन्य फोहरी दृश्य उपन्यासय् दुथ्याकेगु वय्‌कलं यानामदी । बरु नेवाः समाज, नेवाः संस्कृति, प्रचलित खँत्वाः खँभाय्, सलल् वंगु भाषा कौतुहलता, जिज्ञासां जाःगु घटनाया चित्रण यानाः पाठकपिनिगु मन सालेगु यानादिल । थथे जासुसी उपन्यास च्वयेगु यानादीम्ह राज साय्‌मिं लिपा वनाः सामाजिक उपन्यास च्वयेगुली नं ल्हाः न्ह्याकादिल । मुसुकाःगु ख्वबि (ने.सं११३५), न्ह्याये दुगु सर्गः (ने.सं. ११३६), पामिला (ने.सं. ११३८), मिलापू (ने.सं. ११४१), यानाः थ्वय्‌कलं न्यागू सामाजिक उपन्यास पिकयादिल । थुकथं थौंतकया दुने राज साय्‌मिया नेपालभाषाय् जक गुंगू उपन्यास पिदंगु दु । थौं राज साय्‌मि नेपालभाषाया न्हापांम्ह जासुसी उपन्यासकार जक मखु दकलय् अप्वः उपन्यास च्वःपिं उपन्यासकारपिं मध्ये नं छम्ह जूगु दु । उपन्यास लेखन बाहेक भाजु राज साय्‌मिं सम्झना, आकाश भैरव आदि थेंजयःगु पत्रिकाया सम्पादन यानादीगु दुसा वय्‌कः नेपालभाषा परिषद्या आजिवन जः, ने.मै.अ.म. पुस्तकालय एवं वाचनालयया संस्थापक सदस्य खः । वय्‌कःया थज्याःगु ज्याया कदर स्वरुप वय्‌कःयात— थँहिटी मानन्धर गुथि पाखें प्रबुद्ध व्यक्ति हना, मखंगु सत्य उपन्यासया नितिं मथुरा साय्‌मि सिरपाः –११३२, पामिला उपन्यासया नितिं मथुरा साय्‌मि सिरपाः ११३८, तांतिं ग्वःजा ख्यालःया नितिं मुनासः पाखें न्हापांगु सिरपाः, अथेहे बाखंया नितिं नःलि लक्ष्मीदेवी साहित्य सिरपाः आदि देछाःगु दु ।

अबु चन्द्रमान श्रेष्ठ व मां नारायणदेवी श्रेष्ठया कोखं ने.सं. १०८८ (वि.सं. २०२४ माघ १०) य् येँया क्षेत्रपाटी क्वादों त्वालय् राज स्यस्यःया जन्म जूगु खः । नेपालभाषा साहित्य ख्यलय् म्ये व निबन्ध विधाय् च्वसा न्ह्याकादीम्ह स्यस्यः भाजुया न्हापांगु च्वसु लुँध्वाखाय् पिदंगु खः । अर्थशास्त्र व व्यवस्थापन विषयय् ब्वनाः स्नातकोत्तर क्वचायेकादीम्ह वय्‌कः गुडनाइट एफएमय् न्हापांखुसी नेपालभाषां ज्याझ्वः न्ह्याकादीम्ह संचारकर्मि नं खः ।

बौ तुल्सीदास श्रेष्ठ व मां अष्टमाया श्रेष्ठया क्वखं सक्व देशय् ने.सं. १०७२ बछलाथ्व (वि.सं. २००९ वैशाख २०) कुन्हु भाषासेवी भाजु राजदास श्रेष्ठ बूगु खः । विज्ञानया विषय कयाः केमिकल इन्जिनियरिङ यानादीम्ह त्रिविया सहप्राध्यापक श्रेष्ठुया नेपालभाषां सफूत मदुसां संस्कृति व अनुसन्धान नाप स्वापू दुगु नेपाली भाषाया सफू तःगु हे पिदंगु दु । थःगु मांभाय् नेपालभाषा साहित्यया सेवा यायेगु मनंतुनाः कतः देशं थःगु देय् लिहां झाःम्ह भाजु श्रेष्ठं साहित्य व संस्कृति नाप स्वापू दुगु च्वसुत थीथी पत्रिकाय् पिथनादीगु दु । वोत्सवानाय् चीफ इन्जिनियरि तक जुयाः ज्या यानाझायेधुंकूम्ह श्रेष्ठजुं नेपालभाषा साहित्य, संस्कृति व सम्पदाया संरक्षण सम्बद्र्धन यायेगु निंतिं मदिक्क ज्या यानादीगु खः । थ्वहे झ्वलय् वय्‌कलं कुतः राजदास साहित्य सिरपाः ने.सं. ११४१ स नीस्वनादिल । थ्व सिरपाःया संचालक कुतः पिकाक खः । दसिपौ नापं न्यय्‌द्वः तका (५०,०००।–)या थ्व सिरपाः छगू दँय् पिदंगु नेपालभाषाया सफूमध्ये दकलय् बांलाःगु सफूयात बीगु सिरपाः खः ।

ने.सं. १०७८ यःमरि पुन्हिया सर्खुन्हु बौ तुयू महर्जन व मां शिलमाया महर्जनया कोखं किपू पांगाया भुजिन्द त्वालय् लोककवि राजभाइ जकःमिया जन्म जूगु खः । भाषासाहित्य संस्कृतिया ख्यलय् थःत फ्यानाझाःम्ह राजभाइ जकःमि संगीतकार शुकराम महर्जन, जनकवि दुर्गालाल श्रेष्ठ, ईश्वरानन्द आदि थेंज्याःपिं गुरुपिंपाखें प्रशिक्षित जुयादीम्ह व्यक्तित्व खः । ल्याय्‌म्ह वैसंनिसें दबू प्याखं स्यनेगु व क्यनेगु ज्याय् किपू लागाय् तसकं सक्रियम्ह थ्वय्‌कःया साहित्यया ख्यलय् थौंतकया दुने थीथी विधाया न्हय्‌गू सफू पिदंगु दु । गथे— चीखु ज्वःचिया सः (चिनाखँ, ने.सं.१०९६), ल्हाबसा (छधाः प्याखं, ने.सं. ११०५), जकःमिया कविता (ने.सं. ११२२), ल्वःमंके मफुगु प्याखं (मचा बाखं), खराचा व सिंह (खण्डकाब्य, ने.सं. ११२८) । अथेहे थ्वय्‌कःया याकः च्वसाय् क्यासेट, सिडि व डिभिडि यानाः झिचाः (अल्बम्) पिदने धुंकूगु दु । गुगु थुकथं दु— मचामय्लिं, जकःमिया कविता, खराःचा व सिंह, मृत्यु शड्ढयाय् ह्वःगु स्वां, झीगु राष्ट्रिय म्ये, ज्यापु स्वां, हलिमलि, जकःमिया गुनुगुनु, न्हय्गां जात्रा, स्वनिगःया नेवाः । भाजु राजभाइ जकःमि नेपालभाषाया ख्यलय् छन्दवद्ध कवि वबाल साहित्यकारकथं नं परिचितम्ह च्वमि खः। अथेहे थ्वय्‌कलं शंखधर साख्वालंनिसें थौतकया नेवाः जाति, भाषा, साहित्य ख्यलय् विशेष योगदान बियादीपिं नेवाः महारथिपिनिगु म्येँ च्वयेगु अति च्वछायेबहःगु ज्या नं यानाच्वनादीगु दु । वय्‌कःया थज्याःगु ज्यायात कदर यासें नेवाः देय् दबुलिं ने.सं. ११३५ बछलाथ्व षष्ठी खुन्हु वय्‌कःयात लोककवि थेंज्यःगु तःजिगु उपाधिं छाय्‌पिउगु खः । थनं निसें वय्‌कःयात लोककवि धायेगु जूगु खः।

अथेहे भाजु राजभाइ जकःमि थीथी संस्था— प्रतिभा साहित्यिक परिवारय् नायः, नेपालभाषा मंकाः खलकय् दुजः, नेवाः गणतान्त्रिक मोर्चाय् मूछ्याञ्जे, भाषिक अधिकार संयुक्त संघर्ष समितिइ दांभरिं, नेवाः स्वायत्त राज्य मंकाः संघर्ष समिति व आदिवासी जनजाति संयुक्त संघर्ष समितिइ इलय् ब्यलय् संस्थागत नायः जुयाः, झीगु भाषा, साहित्य, संगीत व आदिवासी जनजाति अधिकारया नितिं नेतृत्वदायी भूमिका निर्वाह यानादीगु दु । वय्‌कः ज्यापु महागुथि नेपाःया केन्द्रीय नायः, जगतसुन्दर ब्वनेकुथिया संस्थापक व सञ्चालक समितिया दुजः, शंखधर साख्वाः स्मृति प्रतिष्ठान (येँ)या नायः जुयाः नं ज्या यानाः थःगु जाति व शिक्षाया ख्यलय्नं उलि हे च्वछाय्बहगु ज्या यानादीगु दु । वय्‌कः नेपाः पासा पुचः अमेरिकाया मानार्थ संरक्षक खः । अथेहे वय्‌कः हलिं नेवाः दबूया साहित्यिक एम्बेस्डर नं खः ।

राजभाइजुं थःगु भाषा, जाति, साहित्य, संस्कृति, संगीत ख्यलय् यानादीगु योगदानयात कदर यासें वय्‌कःयात नेपालभाषा एकेडेमि लिसें तःगू खलःपुचलं सम्मान याःगु दु । वय्‌कःयात वि.सं. २०६८ नेपाल सरकारपाखें मध्यमाञ्चल क्षेत्रया राष्ट्रिय प्रतिभा पुरस्कारं नं सम्मान याःगु दु ।

राजमान महर्जन अबु लक्ष्मीबहादुर महर्जन व मां दुर्गा महर्जनया न्हापांम्ह काय्‌या रुपय् ने.सं. १०८७ साल चैत्र महिनाय् कीर्तिपुरया कुतुझ्वः त्वालय् जन्म जुयादीगु खः । भाजु राजमानयात नेपालभाषाया साहित्यया ख्यलय् विशेषरुपं मचातय्‌गु लागि किपाहना बाखं पिथनेगुली योगदान यानाच्वनादीम्ह कार्टुन च्वमि कथं म्हसीकेगु याः । भाजु महर्जनं थःगु हे स्वअध्ययनपाखें चित्र, नृत्य व संगीत सयेकादीगु खः । थ्वय्‌कलं थःगु हे सम्पादकत्वय् क्यानभास साप्ताहिक, तलेजु लय्‌पौ पिथना च्वनादीगु दु । थीथी संघसंस्था नाप मिले जुयाः मंकाः चित्रकला ब्वयेगु नापं ह्वगं गोम्पचा नांया मचातय्‌त ज्याख्यले जुइगु सफूचा पिथनादीगु दु । थ्वय्‌कलं थःगु एकल कुतलं मचातय्‌गु नितिं गथे गरुमापा, जामनः गुभाजु आदि तःगु हे थनया लोकबाखं पौराणिक बाखंया लिधंसाय् कमिक्स सफू पिथनादीगु दु । अथेहे थ्वय्‌कलं युवामञ्च, कोपिला, कान्तिपुर, मूल्यांकन नापं थीथी पत्रपत्रिकाय् दृष्टान्त चित्र, कार्टुन चित्र, पोष्टर चित्र व डिजाइन च्वयेगु ज्या नं यानाच्वनादीगु दु ।

भाजु राजमानयात थ्वय्‌कःया ज्याया कदर स्वरुप — राष्ट्रिय ललितकला लेखन पुरस्कार २०६९, सोफाज ललितकला पत्रकारिता पुरस्कार २०७२, नन्दादेवी खनाल ललितकला स्मृति सम्मान २०७०, क्यानकला लेखन पुरस्कार २०७३, करुणाकर पुरस्कार २०४९, मेदिया अफ दि एअर २०६२ लःल्हाःगु दुसा राइजिङ्ग आर्टिष्ट ग्रुपपाखें सन् २००९ लय् सम्मान याःगु दु ।

मां प्रेमदेवी व अबु धर्मानन्द शाक्यया काय् भाजु पुष्पानन्द शाक्यया जन्म येँया केलत्वाः, मासंगालय् ने.सं. १०६१ तछलागाः २ कुन्हु जूगु खः । राजा शाक्यया नामं नांजाःम्ह भाजु पुष्पानन्दं नेपालभाषा ख्यलय् बाखंया नापं लघुउपन्यास, सम्पादन, अनुवाद आदि ख्यलय् ल्हाः न्ह्याकादीसां थ्वय्‌कःयात बाखं च्वमिया नापं छम्ह सक्रियम्ह मातृभाषा सेवी कथं म्हसीकेगु याः ।

ल्याय्‌म्ह इलय्, थाय् थासय् थीथी ग्वसाःखलःपाखें जुइगु नेपालभाषा साहित्य सम्मेलनय् बाखं विधाय् तःथाय् सिरपाः त्याकादीम्ह थ्वय्‌कःया दकलय् न्हापांगु बाखं जन्मन्हि नामं ने. सं. १०८३ दँय् झी लय्‌पौया दँ ६, ल्याः ५, चिल्ला १य् पिदंगु खः । थ्वय्‌कलं थः राजा (राजा = जुजु) व थः पासा पुष्पबहादुर चित्रकार (पुष्प = स्वां) नाप जानाः जुजुस्वां पिकाकः स्वनाः बाखंमुना पिथनादीगु दु ।

नेपालभाषा–साहित्य विषयय् एम.ए. यानादीम्ह थ्वय्‌कलं तःदँतक स्कूल व क्याम्पसय् ब्वंकेगु ज्या यानादिल । च्वसापासाया छ्याञ्जे जुयाः नेपालभाषा–साहित्यया उन्नतिया लागि न्ह्यचिलादीम्ह थ्वय्‌कलं आशा सफूकथिया पुस्तकालयाध्यक्ष जुयाः नं सेवा यानादिल । थ्वय्‌कः बाखं दबूया संस्थापकपिं मध्ये नं छम्ह खः । नेपालभाषा–साहित्य–ख्यःया बाखं विधाय् उपमा व अलङ्कार अप्वः छ्यलाः अति श्रृङ्गात्मक भासं बाखं च्वयेगुली थ्वय्‌कःया ल्हाः च्वः । थ्वय्‌कःया पिदनेधुंकूगु बाखंमुना थथे दु— मतकी (१०९०), जि खग्रास मखु मिलाया (ने.सं. ११०३), कुचाकुचागु किपा (ने.सं. १११९), ह्वगंगु सर्गः (ने.सं. ११२८), बुंगाः (ने.सं. ११२९), वा वल, फय् वल (ने.सं. ११३३), लंगूरबुर्जा (ने.सं. ११३९) । वय्‌कःया पिदंगु बाखंसफू मध्ये जि खग्रास मखु मिलाया सफुलिं ने.सं. ११०३ दँया श्रेष्ठ सिरपाः त्याकूगु दु ।

बाखं सफू बाहेक ने.सं.११२७ य् थ्वय्‌कःया प्याखंया दुने नांगु लघु–उपन्यास छगू नं पिदंगु दु । अथे हे थ्वय्‌कःया सम्पादनय् क्वय् न्ह्यथनागु थीथी सफू नं पिदंगु दुः– जापानया पुलां बाखं (११०८), डाक्टरया कलाः (जापानी उपन्यास, ने.सं. १११०), सहलहया सुलचं (व्याकरण, ने.सं. ११२०), आशा सफूकुथिया सफू–धलः (ने.सं. ११२०), जनबहाःद्यःया शान्तिसफू (घटनावली, ने.सं. ११२५) आदि । थ्वय्‌कलं पञ्जाबी भाय्‌या नांजाःम्ह च्वमि अमृता प्रितमया बहुचर्चित उपन्यास अदालतयात हिन्दिभासं नेवाः भासय् हीकाः नं पिथनादीगु (ने.सं ११३५) दु । भाजु राज शाक्ययात वय्‌कःया ज्याया कदर स्वरुप थीथी सिरपाः गथे नेवाः हना सिरपाः, बुद्धिपूर्ण सिरपाः आदिं नं सम्मानित यायेधुंकूगु दु ।

मां गणेशकुमारी श्रेष्ठ व बौ अष्टबहादुर श्रेष्ठया कोखं यलया तापाहिति त्वालय् ने.सं १०९५ य् जन्म जुयादीम्ह राजितबहादुर श्रेष्ठया साहित्यिक नां रजमाइल श्रेष्ठ खः । रजमाइल श्रेष्ठया नामं कविता, गजल, हाइकु, च्वखँ च्वयाः साहित्यिक ख्यलय् वय्‌कलं पलाः न्ह्याकादीगु खः । वय्‌कलं वि.सं २०६१ सालंनिसें नेपालभाषा केन्द्रीय विभाग, त्रिभुवन विश्वविद्यालयय् प्राध्यापन यानादिल । शिक्षण पेशाय् संलग्न जूसांनिसें नेपालभाषा, साहित्य, संस्कृति, अभिलेख, संस्कृत काव्यशास्त्र आदि विषयय् अनुसन्धनात्मक च्वसु व सफू पिथनेगु यानादिल ।

भाजु श्रेष्ठ न्हू हिसु पुचः संस्था स्थापना यानाः थः जक मखु थः ज्वलिंज्वःपिं पासापिंत समेत नेपालभाषा ख्यलय् दुतः हयेत कुतः यानादिल । उगु संस्थापाखें न्हू हिसु दँपौ झिगू ल्याःतक पिथनसा दर्जनं मयायेक नेपालभाषा, साहित्य, संस्कृतिया सफू पिथनेगु ज्या यात । वय्‌कलं थः मांअबुया नामं अष्टगणेश अनुसन्धान केन्द्र स्थापना यानाः थीथी विद्वानपिनिगु दँय् न्यागू सफू नं पिथनेगु ज्या यानाच्वनादीगु दु । वय्‌कलं नेपालभाषा स्नातकोत्तर तगिमय् न्हाप, ल्यू व लियांल्यू लाःपिंत श्रेष्ठ पदकया नं व्यवस्था यानादीगु दु । आःतकया दुने नीम्हेसिनं श्रेष्ठ पदक कायेधुंकूगु दु ।

भाजु श्रेष्ठ छम्ह अभिलेखविद्या नापं अनुसन्धानकःमिं नं खः । वय्‌कःया काशीविजय नाटक (सं), अभिलेख, अभिलेखय् संस्कृति, नेपालभाषा प्रकाशन, दशावतार नाटक (सं), चौंसाठी शिवलिंग, जंगबहादुरया स्थिति आदि बागू दर्जनं मयाक सफू प्रकाशनय् वयेधुंकूगु दु । भाषासाहित्य ख्यलय् थःत फ्यानादीम्ह वय्‌कः थौंकन्हय् लोकसाहित्य परिषद्या नायः, नेपालभाषा एकेडेमिया पार्षद लगायत आपालं मेमेगु नं भाषिक साहित्यिक संस्थाय् संलग्न जुयाच्वनादीगु दु ।

नेपालभाषा ख्यलय् मदिक्क पलाः न्ह्याका वयाच्वनादीम्ह भाजु राजितयात वय्‌कलं यानादीगु ज्याया कदर स्वरुप थीथी संस्थां थीथी पदक सिरपाः लःल्हायेधुंकूगु दु । गथे — नेपाल विद्यापदक, पीयूष पदक, मोतिलानी पुरस्कार, धर्मादित्यधर्माचार्य पुरस्कार, सत्यमोहन जोशी पदक, नेपालभाषा केन्द्रीय विभागपाखें सुभाय् पौ, सिक्किम नेवाः गुथिपाखें प्रशंसा पत्र आदि ।