मनूत छथासं मुनाः त्वाः, बहाः, लाछि, ननिया कथं बस्ति दयेकाः च्वनेगु याना वयाच्वंपिं नेवाःतय् मू सामाजिक प्रवृत्ति धैगु समुदायगत समन्वय व सहयोग खः । गुथि, सर्वसंघ वा आगंया संरचना दुने च्वनाः न्ह्यागु कथं नं ज्या खँय् समुदायगत ग्वाहालि व सहभागिताय् न्ह्यज्याये फैगु नेवाःतय् मू सामाजिक प्रवृत्ति खः । थुज्वःगु समुदायगत सहयोगया प्रवृतिया लिधंसाय् द्वलंद्वः दँ न्ह्यवंनिसें अनेक कथंया जात्रा, पर्व, सामाजिक, सांस्कृतिक ज्याखँ न्ह्याना वयाच्वंगु खः । नापनापं गुगुं नखः, जात्रा, लसताया इलय् छम्हेस्यां मेम्हेसित ग्वाहालि वा इनाः नयेगुयात नं नेवाःतय्सं सामाजिक प्रवृत्तिकथं नाला वयाच्वंगु दु । योमरि इनेगु, धौबजि इनेगु, समय्बजि इनेगु आदि थुज्वःगु प्रवृत्तिया व्यवहारिक स्वरुप खः ।
थःगु हि–चःति हायेकाः जीवन निर्वाह यायेमाःपिं मनुखं माःसां म्वाःसा कर्पिनिगु पारिवारिक वा निजी मामिलाय् उप्वः च्यूताः क्यने मज्यु धैगु मानसिकताय् थःपिं असंलग्न जुयाच्वनेगु नेवाःतय् प्रवृत्ति खः । नापनापं न्ह्यागु नं खँय् ‘म्वाःल का’ धयाः सहिष्णुता वा क्वमिलु जुइगु, भद्रता व मेपिं प्रति आक्रामक ब्यववहार मक्यनेगु नं सामान्य प्रवृत्ति खत ।

उदाय समुदाय दुने दुगु गुंगू थर मध्ये स्थापित नं छगू खः । उदाय समुदाय दुने तुलाधर धुंकाः अप्वः मिल्याः स्थापिततय्गु दु । स्थापिततय्सं न्हापांनिसें छेँ दनेबलय् माःगु सिँयागु ज्या याइगुलिं थुमित सिँकःमि न धायेगु याः । स्थापत्य कला सम्बन्धी ज्या याइपिं जूगुलिं स्थापित धाःगु खः । नेपाःया स्वनिगः दुनेया छेँ निमार्णय् आधुनिक इञ्जिनियरिङ प्रविधि दुहां मवःनीबलय् स्थापिततय्सं दरवार, छेँ, फल्चा, सतः आदि दयेकीबलय् मुख्य प्राविधिकया भूमिका म्हिता वयाच्वंगु खः । राणाकालतक नं सुयां छेँ दनेमाल धाःसा जग स्वनिबलय् कःमिनायः धकाः स्थापिततय्सं हे पूजा याइ । बौद्धमार्गी कथं म्हस्यूपिं स्थापितत येँय् थायमदु (न्हूबहाः), प्यंगःथां, मिखाद्वं, मखं, भिंद्यःत्वाः, लगमय् च्वनाच्वंगु दु । यलय् जोमबहाः, ख्वपय् क्वलाछेँ, च्वछेँ व नासमनाय् स्थापितय् बस्ती दु । स्वयम्भूया शान्तिपुरय् द्यः पुज्याइबलय् गुरुजुपिं नापं स्थापित थाकुलि छम्ह नं दुहांवनेमाः ।