भाजु एच.के.कपालीया बास्तविक नां हरिकृष्ण कपाली खः । वय्‌कलं इलय् बेलय् मिमलः उपनामं नं च्वसु च्वयेगु यानादी । किपू, सतःकोत्वालय् च्वनादीम्ह वय्‌कः ने.सं. १०८८ कउलाय् मां आशामाया कपाली व बौ बुद्धिनाथ कपालीया कोखं जन्म जुयादीगु खः ।

वय्‌कलं नेपालभाषा साहित्यय् निवन्ध, कविता, गजल व बाखं च्वयादी । न्हूगु बिश्वभूमि पत्रिकाय् वय्‌कःया दकलय् न्हापां स्वयम्भूया त्वाथःचा नांगु म्ये प्रकाशन जूगु खः ।

भाजु कपालीजुया जि नेवाः (बाखं पुचः ने.सं.१११४) व नुगलय् अगिंमथः च्याः (कविता संग्रह ने.सं.१११८) सफू पिदंगु खः । ने.सं.१११४ स पिदंगु लुँ ध्वाखा चिबाखं सफू व ने.सं.१११९या नेपाल ऋतुपौ पत्रिका वय्‌कलं संपादन यानादीगु खः । दैवी प्रकोप पीडितोद्धारक पदक कयादीम्ह भाजु कपालीजु न्हूगु विश्वभूमि सिरपालं नं सम्मानित जुयादीधुंकूगु दु ।

भाजु कमलरत्न तुलाधर ने.सं.१०७६ कौलागा ३ कुन्हु येँय् बूगु खः । वय्‌कःया मांया नां हिराशोभा तुलाधर व बौया नां करुणारत्न तुलाधर खः । सालिन व्यक्तित्व भाजु कमलरत्न तुलाधर थःगु हे मतापं नेपालभाषाया सफूयात अंग्रेजी भाषाय् भाय् हिलाः हलिंन्यंक न्यंकेगु ज्याय् क्रियाशील जुयादीम्ह च्वमि खः । नेवाः खयाः नं नेवाःभाय् मसःपिं नेवाःत लिसेलिसें नेपालभाषा मांभाय् मखुपिं सकलसित नेवाःभाय् अःपुक खँल्हाबल्हा याये फयेकेत वय्‌कलं च्वयादीगु ज्वज्वलापा नांया सफूया झिंप्यंगू संस्करण तक पिदने धुंकूगु दु । थ्व सफूपाखें यक्व यक्व मनूत लाभान्वित जूगु दु ।

वय्‌कलं च्वयादीगु अंग्रेजी नेपालभाषा खँग्वः धुकू नं छगू महत्वं जाःगु सफू खः । वय्‌कःया न्हापांगु A Look at Newar Marriage नांया च्वसु नेपाल ट्राभलर पत्रिकाय् सन् १९८४ स पिदंगु खः । भाजु कमलरत्न तुलाधरया पिदंगु सफू धलः थुकथं खः – ज्वज्वलपा (नेपालभाषा, अंग्रेजी, नेपाली खँपु, सन् १९९९–२०१९ दुने झिंप्यकः प्रकाशन), अंग्रेजी–नेपालभाषा खँग्वःधुकू (ने.सं.१११६), क्याराभान टु ल्हासा (अंग्रेजी, सन् २००४), सिंहसार्थबाहु (नेपालभाषायात अंग्रेजी अनुवाद), महासत्व (नेपलाभाषायात अंग्रेजी अनुवाद), शिव बिलाश (नेपलाभाषायात अंग्रेजी अनुवाद), हिराशोभा तुलाधरया पौ (नेपालभाषायात अंग्रेजी अनुवाद) । लिसें वय्‌कलं साहित्य गुथि, च्वसापासां पिथंगु Contemporary Writing in Nepal Bhasa सफुलिइ नेपालभाषाया च्वमिपिनि तःपु हे च्वसु अंग्रेजीं भाय्‌हिलादीगु दु ।

भाजु कमलरत्न तुलाधर प्रबल गोरखा दक्षिणबाहु पाखें बि.सं.२०५५ य् सम्मानित जुयादीगु दु । वय्‌कलं नेपाल संवत् ११४४ पोहेलाथ्व दुतिया कुन्हु थःगु नश्वर देह त्याग यानादीगु खः ।

लोकविद् करुणाकर वैद्यया जन्म मां रत्नमाया वैद्य व अबु सूर्यमान वैद्यया क्वखं नेसं १०३४ गुंलाथ्व ११ कुन्हु यलया स्वथ त्वालय् जूगु खः । लोकबाखंया ख्यलय् तसकं हे महत्वपूर्ण योगदान बियावंपिं लोकविद्पिं मध्ये भाजु करुणाकर वैद्य नं छम्ह खः ।

ने.सं १०५७ सालं भारतया बनारसं सेरामिक्स विषयलय् डिप्लोमा क्वचायेकाः करुणाकर वैद्यं विरगञ्जय् सेरामिक्स ग्लास कार्यालयय् मेनेजरया रुपय् ज्या यानादिल । लिपा व कम्पनी लिक्वीडेशनय् वंसेंलि त्रि–चन्द्र कलेजया रसायन विभागय् शिक्षकया रुपय् ज्या यानादिलसा प्रजातन्त्र पश्चात वय्‌कलं थःगु अग्रसरताय् यलया लगंख्यलय् श्री मच्छिन्द्र इन्स्टीच्यूट स्थापना यानादिल । अनं लिपा वय्‌कलं यलया हे टंगः त्वालय् नवीन प्रौढ शिक्षालय नं स्थापना यानाः अनया नं प्राधानाध्यापक जुयादिल । थथे थः विज्ञानया शिक्षक जुयाच्वनादीबलय् विद्यार्थीपिनिगु निंतिं तःगू विज्ञानया सफू नापं थः गु अध्ययनया विषय मृतिका विषयया सफू नं च्वयादिल ।

करुणाकर वैद्यजुया दकलय् महत्वपूर्ण योगदान नेपाःया लोकबाखंया संकलन व प्रकाशनय् खः । विरगञ्जय् ज्या यानाच्वनादीबलय् फुर्सद दइबलय् वय्‌कः बेखाराज, पुष्पराज थेंज्याःपिं ज्याथःपिंथाय् वनाः अनया पुलां पुलांगु लोकबाखं न्यंझाइगु जुयाच्वन । करुणाकर वैद्यं बाखं न्यनेगु जक मयासे थम्हं न्यनागु बाखं लिपिवद्ध यानाः मुंकातयेगु ज्या नं यानादिल। । अथेहे वय्‌कलं ज्याया झ्वलय् पोखरा आदि थासय् झायादीबलय् नं बाखं मुंकाहयेगु यानादिल । थथे थम्हं लिपिबद्ध यानाः मुंकातयागु लोकबाखंयात लिपा गुलिं नेपालभाषासा गुलिं नेपालीभाषा तथा गुलिं अंग्रेजी भासं विस्तारं सफूया रुपय् पिकयादिल । पुलां बाखंया सफू पिकाये न्ह्यः हे वय्‌कः नेपालभाषां नेपालभाषां नेपाली भाषा शिक्षा (ने.सं १०७६) व म्ह्याय्‌या नामय् बौया पौ (ने.सं १०७७ ) थेंज्याःगु सफू पिकयादीधुंकूम्ह च्वमि खः । थ्वहे कथं वय्‌कलं थम्हं मुंकातयागु लोकबाखंयात छगूयां ल्यू मेगु यानाः — नेपाःया पुलां बाखं छगूगु (ने.सं १०७८), निगूगु (ने.सं ११००), स्वंगूगु (ने.सं ११००), प्यंगूगु (ने.सं ११०३), न्यागूगु (ने.सं ११०४) व खुगूगु (ने.सं ११०८) तक पिकयादिलसा देश देसावरया बाखं (ने.सं १०८३) नांगु बाखं सफू पिकयाः विश्वप्रख्यात बाखं नेपालभाषीपिंत नं म्हसीके बिल । अथेहे नेपाःया पुलां बाखं मुंकाः उकीयात अंग्रेजीभाषं हीकाः नेपलीज शर्ट स्टोरीज (ने.सं १०९०) धकाः नां छुनाः नेपायाः बाखं विश्वयात म्हसीके बिल । थथेहे वय्‌कलं नेपाली भाषाया नापं अंग्रेजी भाषां मेमेगु नं आपालं लोकबाखं पिकयादिल । थ्वहे झ्वलय् करुणाकरजुया हे कुतलं नेपालभाषाय् अति प्रचलित ध्वंच्वलेचिया बाखंयात जापानिज भाषाय् अनुवाद यानाः जापानया बालसाहित्यया झ्वलय् दुथ्याकेत ताःलाःगु दु ।

करुणाकर वैद्यजुं लोकसाहित्यया ख्यलय् थम्हं जक ज्या यानाझाःगु मखुसे नेवाः लोकसाहित्य ब्वलंकेगु नितिं लोकसाहित्यया ख्यलय् ज्या याःपिंत हःपाः, प्रोत्साहन बीगु निंतिं करुणाकर सिरपाः स्वनाझाःगु दुसा थ्वय्‌कःयात नं थ्वय्‌कःया ज्याया कदर स्वरुप तत्कालिन श्री ५या सरकारं प्रवल गोरखा दक्षिण बाहु – चौथौं, मदन पुरस्कार गुथिं निकःतक मदन पुरस्कार प्रदान याःगु दु । अथेहे थ्वय्‌कःयात लोकसाहित्य परिषदं लोकसाहित्यविद्, केमिकल सोसाइटिं केमिष्ट उपाधि देछाःगु दुसा युनेस्को थेंज्याःगु विश्व संगठनपाखें नं पुरस्कृत जूगु दु । भाषा साहित्यया सेवा यायां करुणाकार वैद्यजुं ने.सं ११०९ स थःगु नश्वर देह त्याग यानादिल ।

ने.सं. १०७६ य् मां सूर्यकमलेश्वरी राजोपाध्याय व बौ डम्बरशेखर राजोपाध्यायया कोखं भाजु कविन्द्रशेखर रिमाल येँया न्यतय् जन्म जुयादीगु खः । भाजु रिमालं बिशेष यानाः च्वखँ च्वयादी । वय्‌कःया न्हापांगु निबन्ध बि.सं. २०३६ य् गथु पत्रिकाय् पिदंगु खः । कृतिया रुपय् छुं पिमदंनिगु खःसां वय्‌कः नेपालभाषाया साहित्य व आन्दोलनया सक्रियम्ह छम्ह सेवक खः । वय्‌कः गथु स्वलापौ व मचाक्यब लय्‌पौया सम्पादक नं खः । लिसें वय्‌कः गथु पुचःया नायः नं खः ।

स्वनिगलं पिनें पिदंपिं नेपालभाषाया च्वमि नापं भाषिक अभियन्तापिं मध्ये भाजु काजी रोशन राजभण्डारी नं छम्ह खः । वय्‌कःया जन्म बि.सं. २००६ श्रावण २३ गते खः । वय्‌कःया मांया नां हरिलक्ष्मी व बाःया नां भमरजङ राजभण्डारी खः । वय्‌कःया थाय्‌बाय् बागलुङ नगरपालिका, वडा नं. ३, नौबिसे (भोला) त्वाः खः ।

भाजु काजी रोशन ने.सं. ११३३ निसें थांतक नं नेपालभाषा मंकाः खलः, बागलुङया न्वकू पदकय् क्रियाशील जुयाः च्वंच्वनादीगु दु । वय्‌कः धवलागिरि साहित्य पुरस्कार संस्था (ने.सं. ११०४) या संस्थापक नायः खः । प्रबल जनसेवाश्री पदकं बिभूषित जुयादीम्ह वय्‌कः नांदंम्ह साहित्यकार नं जुयादी । वय्‌कः यक्व हे राष्ट्रिय साहित्यिक संघसंस्थापाखें सम्मानित जुयादीगु दु । वय्‌कः तःगू हे सिरपाः संघसंस्थाया नायः नं जुयादी ।

स्वनिगलं पिनें पिदंपिं नेपालभाषाया भाषिक अभियन्तापिं मध्ये भाजु कालीप्रसाद श्रेष्ठ नं छम्ह खः । वय्‌कःया जन्म बि.सं.१९७० मंसीर १९ गते जूगु खः । वय्‌कःया बाःया नां सुब्बा रत्नप्रसाद श्रेष्ठ खः । वय्‌कलं धरानय् नेपालभाषा प्रचार प्रसार यायेगु ज्या बाहेक थम्हं हे जग्गा दान बियाः धरानय् कलेज चायेकेगु अभियान न्ह्याकादिल । वय्‌कःया हे कुतलं तयार जूगु थौया महेन्द्र बहुमुखी क्याम्पस खः । शिक्षाप्रेमी वय्‌कः बि.सं.२०२९ साल चैत्रय् दिवंगत जुयादिल ।

मां हर्षमाया तमोट, बौ शुकदेव तमोटया काय्‌या रूपय् भोजपुर जिल्लाय् ने.सं १०६५ पोहेलागाः ५ य् जन्म जुयादीम्ह काशीनाथ तमोट नेपालभाषा ख्यःया छम्ह स्वतन्त्र अनुसन्धाता खः । नेपालभाषा केन्द्रीय विभागया (त्रि.वि.) अध्यक्ष जुयादीधुंकूम्ह वय्‌कलं नेपालभाषाया थीथी ख्यःया अनुसन्धानमूलक आपालं च्वसु (निसलं मयाक) व तःगू सफू नं पिथनादी धुंकूगु दु । वय्‌कलं च्वयादीगु सफू खः — पुलांगु नेपालभाषा वाङमय (ने.सं. ११२१), गुह्यकाली पूजाविधि (ने.सं.११२७), नेपाल न्यायपालविधि (ने.सं.११२७), स्वस्थानी परमेश्वरी व्रतकथा (ने.सं. ११२७), कुमारीसम्बन्धी दक्वसिबय् न्हापांगु सफू कुमारीपूजा संक्षेप विधि (ने.सं. ११२८), शंखधरकृत नेपाल संवत् (ने.सं.११३६), नेपालमण्डल (ने.सं. ११२६), नेपालभाषाया वास्तुकला : खँग्वःपुचः (संपादन, ने.सं. ११४१) आदि । थुपिं सफू बाहेक काशीनाथ तमोटजुं नेपालमण्डल, नेपालसंवत्, कुमारी, रानीपोखरी, काष्ठमण्डप, प्राचीन नेपालभाषा, नेपाली वाङ्मय आदि ख्यलय् विशेष अनुसन्धान यानाः आपालं अनुसन्धानमूलक च्वसुत नं पिथनादीगु दु ।

भाजु काशीनाथ तमोटं सह–लेखनकथं नं तःगू सफू च्वयादीगु दुसा गुलिखे सफू सम्पादन नं यानादीगु दु । अथेहे वय्‌कलं राष्ट्रिय, अन्तर्राष्ट्रिय ख्यलय् जूगु थीथी गोष्ठीइ ब्वतिकयाः महत्वपूर्ण विषयया कार्यपत्र नं न्ह्यब्वयादीगु दु । गथे – – ‘A Unifying concept of Nepalmandal.’ Paper Presented at the conference of Nepal Current Qmate of Research and Perspective in Memoriam Prof. Bernhar Kolver, hosted by University of Leipzig, June 19-22, 2003.

‘Some characteristics of the Tibeto-Burman stock of Early Classical Newari.’ Paper Presented at 9th seminar of the International Association for Tebetan Qmudies hosted by the International Institute for Asian Qmudies in Leiden, June 24-30, 2000\ [Published in Beckwith 2002; Medieval T-B Languages].Etc

भाजु काशीनाथ तमोटं थीथी परियोजनाय् आवद्ध जुयाः नं नेपालभाषाया ख्यलय् आपालं महत्वपूर्ण ज्या यानादीगु दु, गथे— प्रधान संकलक (अमरकोश व प्राचीन नेपालभाषा शब्दकोश), सदस्य (नेपाल बृहत शब्दकोश निर्माण समिति,), वरिष्ठ सूचिनिर्माता (नेपाल–जर्मनी हस्तलिखित ग्रन्थ सूचीकरण परियोजना), सहायक सूचीनिर्माता (नेपालय् मन्दिर अनुदान/मल्लकालीन गुठी लिखत–परियोजना), सदस्य (च्वसापासा, नेपालभाषा परिषद), संस्थापक सदस्य (आशा सफूकुथि गुठी) उपाध्यक्ष (भिक्षु सुदर्शन लुमन्ति पुचः), अध्यक्ष (नेपालमण्डल अनुसन्धान गुथि) आदि

काशीनाथ तमोटं थम्हं जक मखु विदेशी अनुसन्धातापिंत नेपालभाषा विषयय् अनुसन्धानय् आपालं ग्वाहालि यायेगु ज्या नं यानादीगु दु । थौंकन्हय् थ्वय्‌कः हस्तलिखित ग्रन्थय् दुगु पुष्पिका वाक्यवाली संकलन यायेगु ज्याय् संलग्न जुयादीगु दु ।

काशीनाथ तमोटं नेपालभाषा व शिक्षा क्षेत्रय् यानादीगु योगदानयात कदर यासें त्रिभुवन विश्व विद्यालयपाखें शिक्षा पुरस्कार, दीर्घ सेवा पदक, धर्मादित्य धर्माचार्य सिरपाः, इमेज नेपाल संवत् सिरपाः, लाकौल सिरपाः, ज्यापु हनापौ, तेज तीर्थ साहित्य पुरस्कार आदि सिरपालं विभूषित जुयादीधुंकूगु दु । अथेहे भोजपुरया मय्‌जु सीतालक्ष्मी चौहानं काशीनाथ तमोटया विषयस साहित्यकार काशीनाथ तमोटको जीवनी व्यक्तित्व र कृतित्वको अध्ययन नांगु शीर्षकया शोध प्रबन्ध च्वयाः त्रिभुवन विश्वविद्यालयं स्नातकोत्तर उपाधि हासिल यानादीगु दु ।

साहित्य ख्यलय् काशीराम विरसया नामं म्हसीका दुम्ह काशीराम प्रजापतिया जन्म ख्वपया तौलाछेँ त्वालय् ने.सं. १०९६ चउला कुन्हु मां बुद्धलक्ष्मी प्रजापति व बौ कान्छा प्रजापतिया क्वखं जूगु खः । थ्वय्‌कः नेपालभाषा व खस नेपाली भाषाय् च्वसा न्ह्याकादीम्ह च्वमि खः । थ्वय्‌कःया पिदंगु प्यंगू कृति मध्ये नेपाली भाषं स्वंगू, नेपालभाषां छगू खः । आस्थाया किपा नांगु चिबाखं मुना ने.सं ११२९ य् पिदंगु खः । थ्वय्‌कःया थी थी पत्रपत्रिकाय् मेमेगु नं चिबाखं, चिनाखँ, गजल पिदंगु दु । भक्तपुर साहित्यिक समाजया संस्थापक नायः जुयाः साहित्य योगदान यानाझाःम्ह विरसं चिनाखँ, चिबाखं, गजल आदि विधाय् च्वसा न्ह्याकाः सिरपाः नं त्याकादीगु दु ।

ने.सं. १०९१ दिल्लाथ्व तृतीया कुन्हु ख्वपया ग्वःमरि त्वालय् बूम्ह किरणकुमार रंजितया साहित्यिक नां किरण केन खः । अमेरिकाया वाशिङ्गटन डि.सी.इ क्थकतझ ब्मmष्लष्कतचबतयच जुयाः ज्या यानाच्वनादीम्ह किरण केन रंजित अमेरीकाय् नेवाः जाति, नेपालभाषा तथा नेवाः संस्कृति प्रचार प्रसार यायेगु ज्याय् संलग्न जुयाच्वनादीम्ह छम्ह मातृभाषा अनुरागी खः । वय्‌कलं नेपालय् च्वनादीबले छुं च्वसुत च्वयेगु यानादीसां नेवाः जाति नेपालभाषाया निंतिं ज्या यायेगु जोश धाःसा वय्‌कःयात अमेरिका वनेधुंकाः जागृत जुल । वय्‌कः अमेरिकाय् वने धुंकाः नेवाः तजिलजि, नेवाः संस्कृति, नेपालभाषा साहित्ययात विदेशय् म्हसीकेबीगु निंतिं अमेरिकाय् थीथी नेवाः संस्था लिसे आवद्ध जुयाः ज्या यायेगुया नापं थम्हं नं थीथी संस्था पलिस्था यायेगु ज्या यानादिल । गथे—  सन् १९९६ सालय् संयुक्त राज्य अमेरिकाया टेक्सास राज्यया कोर्सिकाना (Corsicana) धाःगु थासय् च्वंगु नभारो कलेज (Navarro Coege) य् Neplese Students Associationया पलिस्था यानाः थः हे संस्थापक न्वकु जुयाः थीथी राष्ट्रं ब्वनेत वःपिं विद्यार्थीपिंत नेपाल व नेवाः संस्कृति म्हसीकेत ग्वाहालि यानादिल । अनं लिपा सन् १९९९स् टेक्सासय् Nepalese Society Texas पलिस्था याना थः संस्थापक ल्यू छ्याञ्जे जुयाः ज्या यानादिल । सन् २००४ स् नभारो कलेज, कोर्सिकानाय् ब्वंपिं विद्यार्थीपिं जानाः ड्यालस गुठी पलिस्था यानाः नेवाःतय्‌त छप्पं छधी जुइगु व झीगु भाषा व संस्कृतियात थकायेत हःपाः बीगु ज्या यानादिल । नेपाल संवत ११२६ (इ.सं.२००५)य् टेक्सास राज्यया शहरय् नेवाः कल्चरल एसोसियसन अफ टेक्सासया संस्थापक न्वकु जुयाः वय्‌कलं थ्व संस्था मार्फत अमेरिकाय् नेवाःतय्‌त म्हसीका बीगु थीथी ज्याझ्वः न्ह्याकादिल । अथेहे सन् २००१ सालय् अमेरिकाया मेरिल्याण्ड राज्यय् पलिस्था जूगु नेवाः संस्था नेवाः अर्गनाइजेशन अफ अमेरिकाया सन् २०१६ निसें Nepal Country Coordinator जुयाः उगु संस्थाया ख्वाःपौ लसकुसया सम्पादकपिं मध्ये छम्ह जुयाः थौंतक ज्या यानाच्वनादीगु दु ।

थथे थःगु मांभाय् प्रति अतिकं माया दुम्ह भाजु किरन लिपा नेपाः झायाः नेपालभाषा केन्द्रीय विभागपाखें नेपालभाषाय् एम.ए. यानादील । थथे नेपालय् नं ने.सं. ११३८ निसें स्वदँ तक नेपालभाषा केन्द्रीय विभागय् ब्वनादीबलय् अन नं विद्यार्थीतय्‌गु पुचः लुमन्ति दबूया नायः जुयाः स्वंगू अंक तक लुमन्ति दबू सफू पिथनादिल । वय्‌कलं थःगु मिहेनतया कदर स्वरुप योगवीर सिंह अनुसन्धान सिरपाः (ने.सं.११४२), सत्यहेरा अनुसन्धान सिरपाः त्याकेत नं ताःलाःगु दु ।

अथेहे वय्‌कलं अमेरिका लगायत नेपालं पिदनीगु थीथी पत्रिकाय् हाइकु, स्वनिगःया छत्वाःचा इतिहास, झिपु हाइकु, त्रास बाखं, अमेरिकाय् नेवाः उपस्थिति आदि विषयया च्वसु पिकयाः, नेवाः पहिचान थीथी आह्वान विषयस कार्यपत्र प्रस्तुत यानाः थःगु सिर्जनात्मक सशक्तता नं ब्वयादीगु दु । सफूया रुपय् थ्वय्‌कःया तन्त्राख्यान (ने.सं ११४१), अमेरिकाय् नेवाः प्रकाशन (ने.सं ११४१) पिदंगु दु । नेपालय् च्वनाः नं भाजु किरण केनं Newa Organization of America या दुजः, World Newa Organization या Country Coordinator व लोकसाहित्य परिषदया दुजः जुयाः थःगु भाषा साहित्यया ज्यायात निरन्तरता हे बियाच्वनादीगु दु ।

बाः देवरत्न शाक्य व मां मोहनमाया शाक्यया क्वखं यलया नकबही त्वालय् ने.सं. १०७१ कृष्णाष्टमी कुन्हु भाषिक अभियन्ता व साहित्यकार भाजु किरण शाक्यया जन्म जूगु खः । भाजु शाक्यं नेपालभाषा साहित्य ख्यलय् च्वसा न्ह्याकादीगु विधा चिनाखँ व बाखं खः । वय्‌कःया न्हापांगु च्वसु वि.सं. २०४८ य् थःगु हे सम्पादकत्वय् नेपाल ल क्याम्पसं पिहांवःगु अमू दँपौ ल्याः ३ य् पिदंगु खः । गुथि संस्थानया प्रशासकीय अधिकृत जुयाः ज्या यानादीम्ह वय्‌कलं थौं नं नेपालभाषाया साहित्य ख्यलय् चिनाखँ, चिबाखं आदि थीथी पत्रिकाय् पिथना सक्रिय रूप मां भाय्‌या सेवा यानाच्वनादीगु दु ।

बुद्धिजम पाखे स्नातकोत्तर व कानून शास्त्रय् स्नातक जुयादीम्ह वय्‌कलं नेवाः म्हसिका व नेवाः हक अधिकारया निंतिं नं आपालं ज्या यानादीगु दु । नेपालभाषा मंकाः खलः यलया नायः जुयाः थीथी आन्दोलनया नेतृत्व यानादीम्ह वय्‌कः नेपालभाषाया छम्ह भाषिक अभियन्ताया नापं भाषिक न्ह्यलुवाः नं खः ।