धुस्वां साय्‌मि

नेपालभाषा उपन्यास ख्यःया छगः थीगु नगु जुयादीम्ह धुस्वां साय्‌मिया जन्म बौ नारायणबहादुर व मां दानमाया मानन्धरया कोखं ने.सं १०५० य् येँया झ्वःछेँय् त्वालय् जूगु खः । थ्वय्‌कःया वास्तविक नां गोबिन्दबहादुर मानन्धर खःसा धुस्वां साय्‌मि थ्वयकलं साहित्य लेखनय् थम्हं हे छुनादीगु नां खः । थ्व हे नामं वय्‌कः दकलय् अप्वः चर्चित व परिचित जुयादीगु दु । त्रिभुवन विश्वद्यालयया इतिहास व संस्कृत विषयया प्राध्यापक जुयादीम्ह साय्‌मि बहुआयामिक व बहुभाषिक श्रष्टा खः । वि.सं २००८ सालय् हिमाली क्रन्दन नांगु एकांकी च्वयाः साहित्यिक ख्यलय् दुहांझाःम्ह साय्‌मिं न्हापां कविता, निबन्ध, बाखं, चिबाखं व नाटकया सफू पिकायेधुंकाः लिपा थःगु भाषाय् उपन्यास मदुगु खनाः मिसा नांगु उपन्यास च्वयाः नेपालभाषाया न्हापांम्ह उपन्यासकार जुयादीगु खः । थनंनिसें वय्‌कलं थःगु च्वसा उपन्यास लेखनय् थातं तयादिल । थ्व विधाय् वय्‌कलं प्रसिद्धि नं कमय् यानादिल ।

मिसा उपन्यास धुनेवं छगूयां ल्यू मेगु यानाः छगू दर्जन स्वयाः अप्वः न्हून्हूगु प्रयोगया उपन्यास पिकयादीम्ह थ्वय्‌कः नेपालभाषाया न्हापांम्ह उपन्यासकार, दकलय् अप्व उपन्यास च्वःम्ह उप्यासकार जक मखु विश्व उपन्यास साहित्यय् प्रयोग जूगु न्हून्हूगु प्रयोगत नेपालभाषाय् दुतहःम्ह उपन्यासकार नं जुयादिल । नेपालभाषां बाहेक नेपाली व हिन्दी भासं नं साहित्यिक रचना यानादीम्ह साय्‌मिया कृतित थीथी भासं नं अनुवाद जूगु दु ।

थ्वय्‌कःया मास्टरपीस माने यानातःगु ने.सं १०७८ य् पिदंगु आत्मकथात्मक शैलीइ च्वयातःगु यौनवादी व माक्र्सवादी विचारधारा ब्याःगु गंकी उपन्यास च्यागू भाषाय् अनुवाद जूगु दु । फ्रान्सेली लेखकपिं इमिलि जोला, मोपासा थेंज्याःपिं स्रष्टापिनिपाखें प्रभावितम्ह साय्‌मिजुया थ्व गंकी उपन्यासं निसें नेपालभाषाय् नं सीदयेक यौन मनोवैज्ञानिक उपन्यासया सूत्रपाट जुल ।अथेहे वयकःया मेगु जि भ्वातिं जि सतः उपन्यास नं नेपाः देशं पिने अमेरिकाया सामाजिक, सांस्कृतिक व भौगोलिक परिवेशय् च्वयातःगु नेपालभाषाया न्हापांगु उपन्यास खः ।

थुकथं साय्‌मिया मिसा, पासा, मतिना, गंकी, जि भ्वातिं जि सतः, निभाः, आदि यानाः झिंस्वंगू उपन्यास,  यानाः स्वंगू बाखं सफू व त्रिवेणी व ह्याउँ निभाः यानाः निगू नाटक यानाः नेपालभाषाय् झिंच्यागू, हिन्दी भाषाया न्यागू, नेपाली भाषं न्यागू, अंग्रेजी भाषं निगू सफू पिदंगु दु । भारतीय उपन्यासकार अमृता प्रितमं धुस्वांयात नायक दयेकाः अदालत नांया उपन्यास नं च्वःगु दु । धुस्वां साय्‌मि नेपालभाषाया न्हापांम्ह उपन्याकार जक मखु नेपालभाषाया न्हापांम्ह चीबाखं अर्थात् लधुकथा च्वमि नं खः । थ्वय्‌कःया मूस्वां नेपालभाषाया न्हापांगु लधुकथा संग्रह खः ।

उपन्यास विधाय् निकःतक श्रेष्ठ सिरपाः त्याकेत ताःलाःम्ह साय्‌मियात साहित्य सुता उपाधिं विभूषित याःगु दुसा थ्वय्‌कलं उपन्यास विधायात च्वन्ह्याकेगु तातुनाः गंकी–बसुन्धरा व दीप–जनमत पुरस्कारया नं स्थापना यानादीगु दु । वि.सं. २०६४ पुस २ गत ७७ दँया वैशय् हृदयाघातपाखें थ्वय्‌कःया स्वर्गारोहण जुल ।

Comments

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *