मां आशामोति व बौ गणेशलाल श्रेष्ठया कोखं ने.सं. १०५७ दिल्लाथ्व ९ कुन्हु येँया न्हाय्कंत्वालय् दुर्गालाल श्रेष्ठया जन्म जूगु खः । वय्कलं वि.सं. २००४ सा पाखे प्रेम जीवन अन्धकार दबू प्याखं च्वयाः नेपालभाषा ख्यलय् पलाः छिउगु खः ।
वय्कःया दकलय् न्हापां सान्त्वना कविता ने.सं. १०७५ या धर्मोदय ल्याः ९२/९३ य् पिदन । दुर्गालाल श्रेष्ठया पिदंगु कृति कथं वय्कः कवि, गीतकार, नाटककार व अनुवादक खः । वय्कःया दकलय् न्हापां पिदंगु चिनियाम्ह किसिचा मचा कविता मुना कवि दुर्गालाल श्रेष्ठया पिदंगु कृति मध्ये जक मखुसे नेपालभाषां पिदंगु सफू मध्ये दकलय् अप्वः चूगु व प्रकाशन जूगु सफू खः । थ्वयां लिपा ताइभावा (ने.सं. १०८७), भाय्हिला चिनिया चम्पा (ने.सं. १०८७) व मचा बाखंचा (ने.सं. १११५) पिदन ।
दुर्गालाल श्रेष्ठया दकलय् न्हापां पिदंगु कविता मुना झसुका (ने.सं. १०७७) खः । लिसं (ने.सं. १०८०), पीजा (ने.सं. १०८७), कुलिकासा (ने.सं. १०८७) सर्ग सिबें धर्ति नमिंग्वाः (ने.सं. १०८८) जि स्वय्म्भू त्वाथः (ने.सं. ११०६), याकः फल्चा (ने.सं. ११०७), इन्कलाबया पलाः सः (ने.सं. ११११) आदि छगू दर्जन स्वयाः अप्वः कविता मुना पिदन । दुर्गालाल श्रेष्ठ नेपालभाषाय् म्ये रचनाय् अतिकं लोकंह्वाःम्ह छम्ह म्येच्वमि नं खः । थीथी गायकपिंसं म्ये हालाः पिकयातःगु २०८ गू म्येचालय् दुर्गालाल श्रेष्ठं च्वयादीगु म्ये दु । वय्कःया झीगु म्ये (ने.सं. १०७५), लुँबुँ वहबुँ लोकम्ये (१०९०), ब्याहांचुलि म्ये हना प्याखं (ने.सं. १०८९), निमन्त्रणा म्ये हना प्याखं (ने.सं. १०९०), इलं हाःगु म्ये (ने.सं. १०९४) आदि पिदंगु दु । अथेहे वय्कःया राष्ट्रियता व देशभक्तिया भावनां जाःगु भाषागत, जातिगत रुपं उपेक्षित वर्गया मंकाः म्येया रुपय् इलं हाःगु म्येयात कायेगु याः । वय्कलं रचना यानादीगु नेपालीभाषाया फुलको आखाँमा फुलै संसार, काँढाको आखाँमा काँढै संसार म्ये नेपाः देय् न्यंकं जक मखु विदेशय् च्वपिं नेपालीतय्गु दथुइ नं उलि हे लोकप्रिय जूगु खः ।
नाटक ख्यलं उदय जूम्ह जूगुलिं नाटककार व नाटक निर्देशक कथं नं दुर्गालाल श्रेष्ठया नां जाः । दबू प्याखं म्हितेकेत वय्कलं च्वयादीगु ब्यागः, उद्घाटन, न्यँ अभ्यन्तरया चिल्लाय्, म्वानाच्वंगु बाखं, भावना, मातं क्वथा, रामबहादुरया संसार वय्कःया नांजाःगु प्याखं खः । वय्कःया प्याखं पिचा नांगु छधाः प्याखं मुना (ने.सं. ११०५) नं पिदंगु दु ।
दुर्गालाल श्रेष्ठं मेगु भाषाया म्ये, कविता व खण्डकाव्य नेपालभाषाय् अनुवाद यानाः नं पिकयादीगु दु । गथे— सिद्धिचरण श्रेष्ठया खण्डकाव्य उर्वशी (ने.सं ११००), भगवान दश बलया तुतः (ने.सं ११०३)आदि । वय्कःया नेपालभाषां अनुवाद जूगु उवर्शीया समालोचना यायेगु झ्वलय् महाकवि गिरिजाप्रसाद जोशीं ‘खँय्नी उवर्शी स्वयाः नेवानी उवर्शी’ हे बांलाः धकाः वय्कःया अनुवाद कलायात च्वछायादीगु खँ लुमंकेबह जू ।
दुर्गालाल श्रेष्ठं नेपालभाषाया थीथी भाषिक साहित्यिक संस्थाय् आवद्ध जुया नं थःगु मांभाय्या आपालं सेवा यानादीगु दु । गथे — ने.सं. १०८३ इ भाषिक जागरणया निंतिं नीस्वंगु लूजः, भाषिक आन्दोलन न्ह्याकेत ने.सं. १०८५ य् नीस्वंगु सेवा खलः, ने.सं. १०९९ य् नीस्वंगू नेपालभाषा मंकाः खलः येँ आदि । वय्कः नेपालभाषा मंकाः खलःया संस्थापक दुजः व न्वकु खः । थौंकन्हय् वय्कः थ्व खलःया नायः खः । अथेहे दुर्गालाल श्रेष्ठं सफू व पत्रपत्रिकाया नं सम्पादन यानादीगु दु । गथे — नेपालभाषा कक्षा ९–१०, (ने.सं ११२०) नसंचा पत्रिका (ने.सं. १०७९), लुँहिति –स्वधाः (ने.सं. ११२० ) आदि वय्कःया थज्याःगु योगदानयात कदर यानाः थीथी संस्थां वयकःयात थीथी सिरपाः व सम्मान देछाःगु दु । गथे — श्रेष्ठ सिरपाः (लिसं कविता संग्रहयात, ने.सं. १०८०), नेवाः हना सिरपाः (ने.सं १११५), राष्ट्रिय प्रतिभा पुरस्कार आदि । अथेहे वयकःयात ने.सं. ११२३ य् नेपालभाषा परिषदं जनकवि, इन्द्रेणी सांस्कृतिक समाजं जनगीतकारया उपाधी देछाःगु दुसा नेवाः जनसमुदायं वय्कःयात ने.सं. ११२७ य् येँया हनुमानध्वाखाय् तःजिक अभिनन्दन याःगु दु ।
Leave a Reply