नेपालभाषाया प्राचीन काव्य सिर्जना डा. जनकलाल वैद्यं च्वयादीगु नेपालभाषाया प्राचीन काव्य सम्बन्धी छगू ग्यसुलाःगु अनुसन्धानात्मक ग्रन्थ खः । नेपाल राजकीय प्रज्ञा प्रतिष्ठानं ने.सं ११२२ (वि.सं २०५२) य् पिकाःगु थ्व सफू डा. जनकलाल वैद्यं नेपालभाषाया प्राचीन काव्य सिर्जना विषयय् विद्यावारीधि यानादीबलय् प्रस्तुत यानादीगु शोधप्रबन्धयात सफूया रुपय् पिकयातःगु ग्रन्थ खः । थ्व सफू नेपाल राजकीय प्रज्ञा प्रतिष्ठानं पिकाय् न्ह्यः च्वमिं थ्व ग्रन्थयात टाइप लिथो यानाः पिकयादीगु खः । मुक्कं ३६३ पौ व झिंगुंगू अध्याय दुगु थ्व सफुलिइ झिंखुगूगु शदी निसें झिंगुंगूगु शदीया अन्ततक रचना जूगु नेपालभाषाया ४६१ पु (प्रकाशित २३५ व अप्रकाशित २३८) प्राचीन म्ये दुथ्यानाच्वंगु दु । थुपिं प्रत्येक छपु छपु म्येया विश्लेषण जक मखु व्याक्क म्येया सन्दर्भ प्रशंग तकं ब्वयातःगु दु । अले पुलां म्यँया वैज्ञानिक वर्गिकरण यानाः विषयवस्तुया आधारय् च्यागू विषयबस्तु गथे —भक्ति, श्रंगार, देशभक्ति, ध्याचू, उपदेश, शोक, स्तुति आदि शैलीया अधारय् वर्णनात्मक, इतिकथात्मक, सम्वादात्मक, अक्षरमाला आदि, अथेहे अभिव्यतिm कथं सहज, सरल, सुबोधता, संगीतात्मकता (लय, तालवद्ध) आदि कथं ब्वथलातःगु दु ।
अप्वः थें पुलां म्ये लाय्कू खलःया काव्य सिजृना जूगुलिं येँ, यल, ख्वपया लाय्कू खलकं पिलूपिं कवि, कवयित्री व भारदार स्रष्टापिनिगु अलग्ग परिचय नापं उमिगु काव्यया विषयवस्तु, अभिव्यक्ति, शिल्पगत पक्ष आदिया लिधंसाय् उमिगु परख यानातःगु दु । थथे थ्व सफुलिइ लाय्कू खलकं पिदंपिं झिंन्हय् कवि जुजुपिं, न्हय्म्ह कवयित्री लानिपिं व झिंनिम्ह ज्ञात कविपिनिगु विवेचना दुथ्यानाच्वंगु दु ।
अथेहे च्वमिया अध्ययन सीमादुने लाःगु (झिंखुगू शदी निसें झिंगुंगू शदीया) म्येया विवेचना यायेगु झ्वलय् अज्ञात च्वमिपिनिगु म्येयात जुजुपिनिगु शासनकाल कथं ब्वथलाः उकिया विवेचना यानातःगु दुसा थुगु समयावधिया म्येयात विषयवस्तु, शैली आदि कथं नं व्याख्या विश्लेषण यानातःगु दु । थ्व सफुलिइ नेपालभाषाया प्राचीन म्ये व म्ये च्वमिपिनिगु विवेचना विश्लेषण जक मखु अध्ययनय् दुथ्याःगु म्येया आधिकारिकताया लागि परिशिष्ठय् थ्व सफुलिइ विवेचना जूगु म्येया मूल पाठ व म्येँया श्रोत आदि नं न्ह्यब्वयातःगु दु । उकिं थ्व सफू नेपालभाषाया प्राचीन काव्यया इतिहास जक मखु नेपालभाषाया पुलांम्ये सिर्जना जुइकूगु समाज, संस्कृति व सभ्यताया इतिहास नं खः ।
Leave a Reply