NewaGyanKosh

जँयात आड कथं जँ बल्लाकेत, जंया सुरक्षा यायेत जनी चिनाः वसः पुनाया धाँचा यायेत ‘जनी’ नांया ताःहाकःगु कापतं जँय्‌ हिनेगु याइ । सुयां जनी चिनातःगु खने मदयेक वसःया दुने चीगु याइसा सुयां पिने खनेदयेक चीगु याइ ।

चुन्दरिया जनी

फिक्का कथंया ह्याउँ, वाउँ, म्हासु, तुयु, वँचु आदि न्याता रंगया बेल्लाः कथं बाला बालागु ध्वःया बुत्तावालगु भिंगु चुन्दरि कापः जँय्‌ हिनाः चीगु जनी हे चन्दरिया जनी खः । भान्तांलं व लंसुरुवाः फीपिं मचाल्यासेपिं मिसामस्तय्‌सं वसःया धाँचाया स्वरुपय्‌ नखःचखः, गनं भ्वय्‌भी जात्रा, पर्वबलय्‌ लंया द्यःने हे खनेदयेक चुन्दरि जनी चीगु याइ ।

थाना कापःया सादागु जनी

हिना पर्सिं सिनीपिंसं थ्व स्वरुपया जनी पर्सिया दुने लाकाः चीगु याइ । कूजि कयाः पर्सि सिनीपिं बुरितय्‌सं पर्सिया द्यःने देंगाः चिंक जनी खनेदयेक चीगु याइ । जनी कापः म्होतिं नं झिंनिकु झिंप्यकु निसें नीकू हाकःतक नं चीगु याइ । उमेर यक्व दयेधुंकूपिं गुलिखे लंसुरुवाः फीपिं मिजंतय्‌सं लंया द्यःने देंगाः चिंक जँनी चीगु याइ ।

थाना जनी

वाउँगु वा ह्याउँगु वा नितां रंगयागु किनारा तयाः थानातःगु थाना जनी अप्वः यानाः शहरिया मय्‌जुपिंसं स्वयां बुँज्या याइपिं तथा झ्यातुकितु भारिज्या यायेमाःपिंसं जँया तथा म्हया सुरक्षाया लागि देंगाःचिंक जनी चीगु याइ । मेगु कथं थ्व जनी नेपाली पोशाक राष्ट्रियताया गौरव कथं जांगावाल लँसुरुवाः फीपिं ल्यासेचापिं हाकुगु पतासि सिनीपिं ल्यासे, बुरि, न्ह्याम्हेसिनं नं पोशाकया स्वरुप जनी प्रति नं गौरव तायेकाः जनीया किनारा तकितकि सीदइकथं चत्त मिले यानाः तपालंया द्यःने तथा हाकुपतासिया द्यःने थुगु किनारावाल जनी चीगु याइ । खास यानाः थ्व जनी नखःचखः, पुजा भ्वय्‌, उत्सव मेला आदि विशेष दिनबलय्‌ थथे जनी चीगु खनेदु ।

सिफाला जनी

हाकुगु रंगयागु मिहिनकथंया बुत्ता छबालाचा दुगु भिंगु ख्वातुगु मलमल कापःया जनी हे सिफाला जनी खः । सिफाला जनी अगतिं चीगु स्वयाः ह्याउँकनेफा तयाः कूजि कयातःगु पर्सिं सिनीपिंसं पर्सिया द्यःने सिफालायात तकितकि मिलय्‌ जुइक मिलय्‌ यानाः भिंगु, तःजिगु धाँचावाल जनीकथं सिफालिया जनी चीगु याइ । लंसुरुवाः फीपिं उमेरदार पुलां मनूतय्‌सं नं लंसुरुवाःया द्यःने स्तरीय पोशाक कथं सिफाला चत्त मिलय्‌ यानाः न्ह्यःने जनीच्वःया न्हाय्‌ तयाः सिफाला जनी चीगु याइ वा चीगु चलन दु ।