रेडियोय् म्ये थ्वइबलय् थः जन्म जूगु थाय्या नां नं धयाहःसा गुलि ज्यू धयागु मती वःगु हुनिं जगमोहन वामिया म्हसीका हे बिस्कं जुल । लोकं अतिकं ययेकूम्ह कलाकार जगमोहन वामिं थःगु मती लूकथं थःगु नां जगमोहन मेहेर कायस्थ मतसे थःगु जन्म जूगु थाय् वादेय्याम्ह जूगुया ल्याखं नामय् ‘वामि’ तयादिल ।
ने.सं. १०५७ यंलागाः तृतिया, बसुबारखुन्हु वादेय् (चापागाउँ)या कय्मुगः, यकुत्वालय् जन्म जूम्ह जगमोहनया अबु केशवमेहेर कायस्थ खःसा मां मोहनमाया डंगोल कायस्थ खः ।
गुरु अब्दुल खाँपाखें प्रारम्भिक संगीत शिक्षा कयादीम्ह जगमोहनं गुरु मुरलीभक्त प्रधानाङ्गपाखें म्ये हालेगु, प्याखं हुलेगु व बाजं थायेगु ज्ञान कया दिलसा गुरु कृष्णमान डंगोलपाखें म्ये हालेगु गुणय् अझ दख्खल दयेकादिल ।
जगमोहनया सः, च्वसा व लसय् ‘झिंन्यान्हु मानि ब्याः यायेगु, झिलिमिलि स्वांमाः क्वखायेगु’ म्ये तसकं लोकंह्वाः । वय्कलं च्वयादीगु नेपालभाषाया म्ये वरिष्ठ म्येहालामिपिं मदनकृष्ण श्रेष्ठ, योगेश वैद्य, रमेश ताम्राकार तारादेवी, जुजुकाजी रंजित, ज्ञानु राणा, विजयनारायण मानन्धर, संगीता शाक्यपिन्सं हालातःगु दु । वय्कलं च्वयादीगु नेपालभाषाया म्ये ‘छं दुःख स्यूगु खनाः जिगु नुगः हील मिसा’, ‘म्हुतुइ छता मनय् छता याये मते सिन्तलि तता’, ‘उखें मलाः थुखें मलाः’, ‘ज्ञानी मय्जु झीगु खँ थौं’, ‘बागः मिखां स्वय्मते यःमैं’, ‘चा हे मचायेक बैंया रंग जिगु’, ‘भ्वय् वनाः वःम्ह मैंचा’, ‘मैं धाय् ला मय्जु धाय् ला?’, ‘साझवाः हाकुचा गुलि जक न्यासिचाः’ थें जाःगु म्ये अतिकं लोकंह्वाःगु खःसा थुगु म्ये पिदंगु म्येचाः “वामिया दबू” नं संगीत ख्यलय् बिस्कं छाप दुुगु म्येमुना खः । वय्कःया सः दुथ्याःगु ‘लाय्लामा’ म्येमुनाया (न्यागूगु ब्व) व “पुष्पाञ्जली भाग २” नं वय्कःया म्येमुना कृति खः ।
रेडियो नेपालय् नेवाः व खस नेपाली भाय्या म्ये हालाः स्वर परीक्षा उत्तीर्ण जुयादीम्ह जगमोहनया नेवाःम्ये अतिकं लोकं नं ह्वात । नेपालभाषाया ज्याझ्वः “जीवन दबू”पाखें वि.सं. २०१८ सालनिसें २२ सालतक वय्कलं ६० पुसिबें अप्वः म्ये हालादिल । नापं वय्कलं ३०० पु ति भजन व जीवन दर्शनया सृजना पिथना दिल ।
जगमोहन वामिं च्वयाः स्यनादीगु नाटक “घटनाया चक्र”, अले च्वयादीगु, निर्देशन नापं अभिनय नं यानादीगु ख्यालः “गुथिपाः”, नाटक “दुःखीया लँपुइ” खःसा ३ गू टेलिप्याखनय् नं वय्कलं अभिनय यानादीगु दु ।
थःगु जन्मथासय् संगीतलिसें शिक्षा, स्वास्थ्य, सुरक्षा, साहित्य, धर्म, संस्कृति, सम्पदाया ख्यलय् सक्रियम्ह वय्कलं बज्र सिरपाः ललितपुर (ने.सं. १११९), थिमिकला परिषद्पाखें म्ये प्रतिभा सिरपाः (ने.सं. १११५), बौद्ध संंगीत जागरण म्ये धेंधेंबल्लाः कासाय् उत्कृष्ट म्ये च्वमिया सिरपाः (२०६५) त्याकादीगु दु । पेजथ्री नेपालभाषा पिपुल्स च्वाइस अवार्ड (ने.सं. ११३३) लिसें सलंसः संघसंस्थां वय्कःया गुण लुमंकुसें हंगु दु । वय्कःया म्येचाः “वामिया दबू” नामं हे “जगमोहन वामि एकल संगीत साँझ” नं जूगु जुल । ने.सं. ११४३ चिल्लागाः सप्तमि, मंगलबारखुन्हु ८६ दँया बैंसय् वय्कलं थुगु धर्ती त्वःतादीगु खः ।
NewaGyanKosh
-
जगमोहन वामि
-
जतपुर
जितपुर स्वनिगःया मेगु पुलांगु नेवाः बस्ती खः । येँया बालाजु बाइपासं १३ किलोमिटर उत्तर–पश्चिमय् लाःगु थ्व बस्तीया पूर्वय् काभ्रेस्थली, दक्षिण–पश्चिम सिमानाय गोलढुंगा व उत्तर पश्चिमय् नुवाकोट जिल्लाया ओखरपौवा लाः । जितपुर थौंकन्हय् तारकेश्वर नगरपालिका दुने दुथ्याः । थ्व बस्ती दुने फेदी, गैरीगां, जितपुर, अर्यालगाउँ, धितालगाउँ, न्यागःमणि (पाँचमाने), कोट, खडवाल, कुलावाध, तीनपिपले, थुम्की, लामीगाउँ, नयाँगाउँ, ठूलागाउँ, डाँडागाउँ, लतेकु, स्यालगुट्टा, किसंडोल, चोगाँ आदि नांया थाय्त दु । थुकी मध्ये जितपुर बस्तीया ऐतिहासिक व सांस्कृतिक महत्व दुगु थाय् न्यागःमणि (पाँचमाने) खः । स्वनिगलय् दुहां–पिहां जुइगु पुलांगु प्यंगू मू नाका मध्ये छगू पा“चमाने भञ्ज्याङ नं खः । मेगु स्वंगू भञ्ज्याङमध्ये साङ्गा भञ्ज्याङ, वाडभञ्ज्याङ व फर्पिङ (सौखेल) भञ्ज्याङ खः । उकिं पा“चमाने भञ्ज्याङ छगू व्यापारिक नाकाया रूपय् नं म्हस्यू । वि.सं. २०१७ साल न्ह्यः तक स्वनिगलं पश्चिमपाखे वये–वने यायेगु मू नाका पा“चमाने अर्थात् न्यागःमणि भञ्ज्याङ खः । मध्यकालय् प्रख्यात कलाकार अरनिको थ्वहे नाका जुयाः ल्हासाय् वंगु धाइ ।
पा“चमानेयात नेवाः भासं ‘न्यागः माने’ धाइगु खः । वहे खँग्वः अपभ्रंश जुयाः ‘न्यागःमणि’ धायेगु याना हल । थ्व माने निर्माणबारे बौद्ध सम्प्रदायया थःगु हे धापू दु । न्यागः मानेयात पञ्चध्यानी बुद्ध वैरोचन, अक्षोम्य, रत्नसम्भव, अमिताभ व अमोघसिद्धिया प्रतीक नं धाइ । अथे मेगु धापू कथं नांजाःम्ह अतिश दीपंकर केरुङ जुयाः तिब्बत वनेत्यंबलय् सन् १०४० य् थन जितपुरफेदी थ्यन । वय्कः थन च्वनादीगु इलय् न्यागः माने दयेकाः पलिस्था याःगु नं धाइ ।
जितपुर नां नेपाः व तिब्बत दथुइ जूगु युद्धलिसे नं स्वापू दु । थ्व निगू राज्यया युद्ध जूबलय् नेपाली सेनां तिब्बती सेनायात थ्व थासय् बांमलाक बुका छ्वत । नेपालं तिब्बतीतय्त बुकाः जित हासिल याःगु थाय् जूगुलिं थ्वयात जितपुर धाःगु खः । थन च्वंगु न्यागः मानेयात नं जितपुरय् जूगु विजयया प्रतीक धाइ । नेपालं तिब्बतयात बुकेधुंकाः युद्धय् सीपिं सैनिकत फुकसित वहे थासय् गाः म्हुयाः थुनाछ्वःगु व उकिया न्ह्यःने विजयया चिं स्वरुप न्यागः माने पलिस्था याःगु धइगु नं धापू दु ।
न्यागः माने (न्यागःमणि) या ऐतिहासिकता सीकेगु छुं सामग्री धाःसा आः झीके मदयेधुंकल । थ्व थाय्यात जितपुर धकाः खसभासं धयाच्वंगु दु । राणाकालय् सदर रजिष्ट्रेशन अड्डां पास याना ब्यूगु राजिनामा लिखतय् ‘काठमाडौं इलाका जितपुरफेदी’ धकाः च्वयातःगु दु । उकिं थ्व थाय्या खास नां जितपुर खः कि न्यागःमणि खः धकाः तिफ्यानाः धाये मफु ।
जितपुर बस्ती दुने कल्पनेश्वर, भुवनेश्वरी, गणेद्यः, देवी मन्दिर, तार्केश्वर, कामधेनु, कालिकादेवी, सरस्वती थेंज्याःगु धार्मिकस्थलत दु । ज्याङ्गछुक छोर्तेन गुम्बा थनया मेगु धार्मिक सम्पदा खः । थनया नेवाःतय्सं दँय्दसं कछलाथ्व पुन्हि कुन्हु कालिकामाईया जात्रा याइ । -
जनआन्दोलन कविता
जनआन्दोलन कविता चिनाखँ मुना सफू नेपालभाषा चिनाखँ ख्यःया छगू ऐतिहासिक सफू खः । प्रतिभा साहित्यिक परिवारं ने.सं. १११० स पिदंगु थ्व चिनाखँ सफुलिइ ०४५/०४६ सालया जनआन्दोलन विषयया जक स्वीनिम्ह कविपिनिगु स्वीनिपु हे चिनाखँ दुथ्याःगु दु । थ्व सफूया संकलन व सम्पादन यायेगु ज्या तत्कालीन प्रतिभा साहित्यिक परिवारया नायः राजभाइ जकःमिजुं यानादीगु खः । ने.सं. १११० तछलागाः १ (२०४७ जेष्ठ २६ गते) प्रतिभा साहित्यिक परिवारया ग्वसालय् भाषाविद व साहित्यकार ईश्वरानन्द श्रेष्ठाचार्यया सभापतित्वय् नेपाल राजकीय प्रज्ञा प्रतिष्ठानय् जूगु जनआन्दोलन कविता गोष्ठीइ दुथ्याःगु चिनाखँ मुनातःगु सफू खः । थुकी जनकवि दुर्गालाल श्रेष्ठ, फणीन्द्ररत्न बज्राचार्य, नारायणदेवी श्रेष्ठ, पुर्ण वैद्य, बुद्ध साय्मि, सुन्दर मधिकर्मि आदिपिनिगु चिनाखँ दुथ्याःगु दु ।
-
जनक नेवाः
बौ पूर्णमान शाक्य व मां पूर्णशोभा शाक्यया कोखं ने.सं. १०६८ गुंपुन्हि कुन्हु येँया ब्रम्हुत्वाः भलननी मुसुंबहालय् समालोचक भाजु जनक नेवाःया जन्म जूगु खः । वय्कःया पूवंगु नां जनककुमार शाक्य खः । भाजु जनक नेवाः नेपालभाषाया स्नातकोत्तर वंकादीम्ह जक मखु नेपालभाषा हे ब्वंकेज्या (स्यनामि) यानादीम्ह स्रष्टा नं खः । थ्वय्कः नेपालभाषा साहित्यया ब्वंकेज्या पाखें समालोचनाया ख्यलय् ल्हाः न्ह्याकादीम्ह च्वमि खः । भाजु जनक नेवाःया न्हापांगु विश्लेषणत्मक समालोचना च्वसु झीगु समाज व वेश्यावृत्तिया अध्ययन (स्वनिगः १ ने.सं. ११०६) खः । थःगु मांभाय्या थपू यायेगु तातुनाः मतिना नांगु पत्रिकाया सम्पादक जुयाः नेपालभाषा साहित्यया सेवा यानादीम्ह समालोचक भाजु जनक नेवाःया न्हापांगु समालोचना सफू ने.सं. ११०५ य् पिदंग धर्मरत्न यमि व वय्कःया कृति खः । अनं लिपा समालोचना नाप स्वापू दुगु सफू पुजाभू (ने.सं. ११०६) पिदंगु दु ।
-
जनकलाल कर्माचार्य
सन १९४४ स जनकपुरय् जन्म जूम्ह जनकलाल भाजु सोभियत संघं सन १९६८ स जलविद्युत बिषयस स्नातक अले सन १९७८ स विद्यावारिधि क्वचायेकादीम्ह खः । विशेष यानाः जलश्रोतया वहु उपयोग प्रविधिया ज्ञाता थ्वय्कः नेपाःया जलश्रोतयात कयाः दुग्यंक अध्ययन यानादीम्ह छम्ह विशेषज्ञ खः ।
-
जनगणनाय् ल्याः
नेपाल सरकारपाखें झिदँय् छक्वः मुंकीगु जनसंख्याया गुगु राष्ट्रिय गणना दु उकी दक्कले लिपा बि.सं २०७८ सालया धलः कथं देय्न्यंकं नेवाःतय्
ल्याः मुक्कं १३ गू लख ४१ द्वः ३६३ म्ह दु धकाः क्यनातःगु दु ।
नेपाः देय्या मुक्कं जनसंख्याया ल्याः २ कोटी ९१ लख ८४ द्वः ५७८ या थ्व ४.६ प्रतिशत खः । नेपाःया दक्कले उप्वः ल्याखय् दुपिं समुदायया दुने च्वंक्वय् नेवाःत च्यागूगु ल्याखय् लाः । अथे हे नेपालभाषायात थःगु मांभाय् कथं ल्हाना वयाच्वंपिं नेवाःतय् ल्याः
८ लख ६३ द्वः व ३८० म्ह खः । थ्व मुक्कं राष्ट्रिय जनसंख्याया मुक्कं २.९६ प्रतिशत जक खः ।
जनसंख्याया ल्याखं नेवाःत दक्कले उप्वः येँ जिल्लाय् दु । अले स्वनिगः दुने ४८ गू प्रतिशत अले पिने ५२ गू प्रतिशत देय्न्यंकं न्यनाच्वंगु दु । स्वनिगः पिने दक्कले उप्वः मकवानपुर व मोरङ्ग जिल्लाय् नेवाःतय् ल्याः खनेदु । -
जनबहाः (कनकचैत्य महाविहार)
लिच्छविकालीन बज्रयानी बौद्धविहारमध्ये यँेया मध्य लागाय् लाःगु केलत्वालय् थापना यानातःगु विहार खः–जनबहाः। राष्ट्रिय अभिलेखालयय् तयातःगु जुजु नरेन्द्रदेवया ईया वि.सं.११९३या हस्तलिखित ग्रन्थय् थ्व बहाःया नां कनकचैत्य महाविहार धकाः न्ह्यथनातःगु दु । उत्तरमध्यकालय् थ्व बहाःया ख्याति तसकं च्वन्ह्याःगु खनेदु । थ्व विहार असनं दक्षिण,वंघलं उत्तर,मासंगल्लीं पश्चिम व भेडासिंपाखें पूर्वय् लाः । कनकमुनि बुद्धया उपासकतय्सं वसपोलया अस्थियात थुगु विहार दुगु थासय् तयाः उकिया द्यःने चैत्य थापना याःगुलिं कनकचैत्य महाविहार जूवंगु किंवदन्ती दु ।
थ्व चिभाः जनबहाः द्यःया पाय्िछ न्ह्यःने पलिस्था यानातःगु खंकेफु ।
यक्षमल्लया पालय् च्वयातःगु वि.सं. १५२७ या छगू हस्तलिखित ग्रन्थय् ‘कोलिग्रामय् जमगन्थि विहारे’ धकाः न्ह्यथनातःगु दु । पुलांगु गुथिया रेकर्डय् जमलगन्थि धकाः खँग्व छ्यलातःगु दु । बहाःया मध्य भागय् जनबहाःद्यःया तःग्वःगु देगःदु । बहाःया मू द्यःयात श्री आर्यावलोकितेश्वर करुणामय, जमबहाःद्यः,जनबहाःद्यः, सेतो मच्छिन्द्रनाथ धकाः सम्बोधन याना वयाच्वंगु दु । हिन्दू, बौद्ध व कानफट्टा जोगीतय्सं तकं हनावयाच्वंम्ह करुणामयया तुति नापसं श्वेततारा व हरिततारा नं दु ।
मू लुखाया जवंखवं तःधिकःपिं सिंह निम्ह, न्ह्यःने मन्दःपाः, थामय् सिंह दु । मूलुखां दुनेसं आगंछेँया क्वय् जवपाखे थीथी द्यःत पलिस्था यानातःगु दबू दयेकातःगु भजन यायेगु थाय् दु । बहाः दुहां वनेवं देपापाखे द्यःयात न्हवं यायेत तःजागु÷तःधंगु न्हवं मन्दःफः दयेकातःगु दु । जवपाखे कुनय् द्यःयात माःगु जल कायेत तुं दु । आगंछेँया क्वय् देपापाखे बहाःया पश्चिमाभिमुख क्वाःपाःद्यः व बुद्ध नापं मेपिं चिचिधिकःपिं द्यःत थापना याना तःगु दु ।जनबहाःद्यःया देगः न्ह्यःने पुजा यायेछिंक चकंगु थाय्, मन्दःपाः तयातःगु दु । छचाखेरं थीथी द्यःपिनिगु मूर्ति पलिस्था यानातल । मत बीत दलूचा ज्वनाच्वंम्ह मिसाया मूर्ति नं दु । जनबहाःद्यःया छचाःलिं चिभाः द्यः पलिस्था यानातःगु खनेदु । जनबहाःद्यः देगःया छतँजाः लुं सियातःपिं थीथी लोकेश्वरया मूर्ति कियातःगु व छचाःलिं माना व दलूचां चाःउकातःगु खंकेफु । वि.सं. १५७६ पाखे रत्न मल्लया इलय् संघया नामय् ऋण बिउगु, वि.सं. १६१६ पाखे नरेन्द्रमल्लया इलय् संघया नामय् कलश दयेकाबिउगु खनेदु ।
वि.सं. १६३७ पाखे आगंछेँया क्वय्या तलाया पुनःनिर्माण याःगु खनेदु । बहाःया मूलुखा च्वसंया तोरणय् वि.सं.१९७४ पाखे विहार जिर्णोद्धार याःगु न्ह्यथनातःगु दु । वि.सं.१९७४ य् विहारया पुलांगु प्रवेशद्धार, आगंछेँया नापं दक्षिणया यक्व छेँत मिं नःगु खः । थथे मि च्यानाः बहाःया यक्व ऐतिहासिक दसु, भ्वं व विहारया शान्तिसफू तकं नष्ट जूवंगु खः ।
-
जनबहाःद्यः
जमल बहाःया द्यः जनबहाःद्यः खः । थुगु द्यःया न्हापाया नां यमलेश्वर खः । जनबहाद्यःया पलिस्था यक्षमल्लपाखें जूगु खः । थुम्ह द्यःयात सेतो मच्छेन्द्रनाथ, आर्यावलोकितेश्वर, अमोघपाश लोकेश्वर, करुणामय नं धाइ । द्यःया कपालय् अमिताभ बुद्धया मूर्ति दु । थुम्ह द्यःया जात्रा चैत्रशुक्ल अष्टमी, नवमी व दशमीकुन्हु ३२ ल्हाः ताःहाकःगु रथ दयेकाः याइ । चैत्रशुक्ल अष्टमीकुन्हु जनबहाया मू आगमं च्याम्ह पुजारीतय्सं कुबियाः थाय्मदु, कमलाछी जुकाः बाजं थानाः खतय् तयाः जमलय् हइ । अनं रथय् तयाः न्हापांगु दिनय् जमलं सालाः असनय् थ्यंकी । निन्हुया दिनय् असनं सालाः हनुमानध्वाखाया कालभैरव थ्यंकी । स्वन्हुया दिंकुन्हु हनुमानध्वाखां लगमय् थ्यंकाः मांसिमा स्वचाःहीकी । जनबहाद्यःयात जनबहाःया शाक्य व बज्राचार्य परिवारपिन्सं पालंपाः पाः च्वनाः पूजा यानाच्वंगु दु । जनबहाःद्यःया न्हवं पौषशुक्ल अष्टमीकुन्हु जुइ । न्हवं जुइगु दिंया छन्हुन्ह्यः चान्हय् भचाखुसिइ वनाः गुंगः घलय् लः तयाः उगु लखं लुनाः न्हवं याइ । न्हवं जनबहाःया मण्डपय् याइ । उकुन्हु कुमारीयात स्वकेहइ । घलं लुइधुंकाः क्वाःलखं सिली कन्हय्कुन्हु द्यःयात निभाः पाकी । गनेधुंकाः उम्ह द्यःयात लंपुलिं छाइ । पुन्हिकुन्हु द्यःगुरुजु, बेताजु नापं माःपिं मनूत च्वनाः दशकर्म विधि याइ । जनबहाःद्यःयात सीगु भय व सीधुंकाः सुखावतिइ यंकीम्ह द्यःकथं विश्वास यानाः परिवारय् सीपिं दुसा दछिया दुने द्यःया न्ह्यःने मतछ्वयेकेगु, लँुया देवा च्याकेगु याइ । मृत्यु भयपाखें रक्षा याइम्ह प्यम्ह मू लोकेश्वर मध्ये छम्ह कथं काइ ।
जन्मया चिंकथं नाला करुणामय, अन्न सयेकीम्ह द्यःया रुपय् बुंगया करुणामय, ल्वय् लंकाबीम्हकथं च्वबहाया करुणामय, सीगु भय मदयेकाबीम्हकथं जनबहाःद्यः करुणामययात कयातःगु दु । मनू सीबलय् सीम्ह मनूया नामं थुपिं प्यम्ह करुणामयया थाय् मत छ्वयेकः वनेगु चलन दु ।
-
जनबहाःद्यः (संस्कार न्ह्यथना)
मय्जु प्रज्ञादेवी शाक्यं च्वयादीगु प्रबन्धया सफू खः – जनबहाःद्यः । थ्व सफु तपुलि धुकू (नन्द तपुलि पसः) पाखें ने.सं. ११३१ य् पिहांवःगु खः । थ्व बःचाधंगु सफू अनुसन्धान वा अध्ययनया लिच्वः धाःसा मखु । थ्व सफू च्वमिं थःत बियातःगु संस्कार कथं, थःम्हं खं थें, यानावयाच्वंथें व थःत स्यनातः थें अनुभवया आधारय् येँया जनबहाःद्यःया बारे जः ह्वलातःगु सफू खः ।
-
जनबहाःद्यः जात्रा
संसारया दीनदुःखी, गरिब व असहायं निर्वाण प्राप्त यायेमाः धकाः लोककल्याण हेतु पृथ्वीलोकय् बिज्याःम्ह, येँया दथुइ लाःगु जनबहालय् विराजमान जुयाबिज्याःम्ह लोकेश्वर श्री आर्यावलोकितेश्वर, अमोघपास नामं म्हसीकाच्वंगु दु । केलत्वाः, जनबहाः दुने विराजमान जुयाच्वंम्ह द्यः जुयाः थुम्ह द्यःयात जनबहाःद्यः नं धायेगु याः ।
श्री आर्यावलोकितेश्वरया जात्रा दँय्दसं चिल्लाथ्व अष्टमीनिसें शुरु जुयाः पुन्हि तक न्ह्याइ । जात्राया न्हापांगु न्हिकुन्हु जनबहालं द्यःयात चिधंगु खतय् तयाः जमलय् दयेकातःगु रथय् विराजमान याकी । अनं रथ सालायंकाः असनय् असंभुलु अजिमायाथय्
तक थ्यंकी ।
नवमिकुन्हु असनं रथ सालाः मखं हनुमानध्वाखाया कालभैरव न्ह्यःने थ्यंकाः याः न्यायेकी । दशमीकुन्हु हनुमानध्वाखां लगमय् थ्यंकी । थ्वकुन्हु लाय्कूया कुमारी माजु नं जनबहाःद्यः दर्शन यायेत बिज्याइ ।
लगमय् थ्यनेधुंकाः जनबहाःद्यःया अबुया प्रतीक सिमा व देगलय् दुने च्वंम्ह जनबहाद्यःया मांया देगः छचाः चाःहुइकी । कन्हय्कुन्हु हाकनं निचाः चाःहुइकी । जात्राया न्हापांगु न्हिकुन्हु स्वंगू लोक स्वर्ग, मत्र्य व पाताल लोकयात दर्शन बिउगु धाइ । मेमेगु न्हिया रथयात्रायात अशक्त, बुराबुरि, ल्वचंग्रस्त व अपांगपिंत दर्शन बीगु हेतुं देय् चाःहीकूगु धाइ ।
पुन्हियां छन्हु न्ह्यः द्यःयात ज्याबिलिपिया निंतिं रथं क्वकयाः लगंया गणेद्यः दुगु थासय् च्वंगु मण्डपय् तयाः पुज्याइ । बहनीपाखे द्यःयात चिधंगु खतय् तयाः जनबहालय् लित यंकी । जनबहालय् थ्यनेवं द्यःयात लसकुस यानाः दुने बिज्याकी । पुन्हिकुन्हु हानं पुज्यानाः द्यःयात आसनय् बिज्याकी । थुकथं जात्रा क्वचाइ । जनबहाःद्यःया रथ सालीबलय् जमलय्, केलत्वाः, वंघः, जोशीदेगः व लगमय् थ्यंकाः पताः छायेगु, यःमरि ह्वलेगु नं याइ ।