NewaGyanKosh

  • देवेन्द्रकुमार मल्ल

    स्वनिगलं पिनें पिदंपिं नेपालभाषाया भाषिक अभियन्तापिं मध्ये भाजु स्व. देवेन्द्रकुमार मल्ल नं छम्ह खः । वय्‌कःया जन्म बि.सं.१९९४ सालय् धनकुटाय् जूगु खः । वय्‌कः लिपा जक बिराटनगरय् च्वं झाःगु खः । वय्‌कःया मांया नां पवित्र कुमारी व बाःया नां गजेन्द्रबहादुर प्रधानांग खः । वय्‌कः आवद्ध संस्था थुकथं जुल – झी पुचः विराटनगर (संरक्षक), नेपाल क्षयरोग निवारण संघ, मोरङ (न्हापायाम्ह नायः) व मेमेगु संघसंस्था । वय्‌कःया कृति – मेरो सेरोफेरो (संस्मरण), भुवन मल्लको वंशावली व मेमेगु यक्व च्वसु ।

  • देवेन्द्रनाथ ग्वंगल

    पाल्पा, तानसेनया देवेन्द्रनाथ ग्वंगल भाजु सन् १९४३ स जन्म जूम्ह खः । अबुजु बद्रिनाथ व मां तेजकुमारीया काय्मचा सोभियत संघया कीभ विश्वविद्यालयपाखें आर्किटेक्चर विषयस इन्जिनियरिङ्ग यानावःम्ह खः । शहरी विकास योजना सम्बन्धी विशेषज्ञ थ्वय्कलं धनकुटा शहरी विकास व आवास योजनाया परिकल्पनाकार खः । लिपा नेडरलैण्डसया रोटरडाय्म विश्वविद्यालयपाखें उच्च शिक्षा कयावःम्ह खः ।

    View Entry

  • देशय्मरुझ्याः

    देशय्मरुझ्याः

    छेँया न्ह्यःने ख्वाः अंगः सतहया अनुपातय् दर्जनौं तहया बुट्टा दुने चीधना वनाच्वंगु तिकिझ्याः । येँया न्यत त्वालय्या लँ सिथय्या छेँय् थ्व झ्याः खंकेफु । थ्व काष्ठकलाया उत्कृष्ट झ्याः खः ।

  • दोभान

    दोभान दया खड्गी बेचैनया प्यंगूगु हाइकु मुना सफू खः । ने.सं. ११२८ य् प्रकाशक थः हे जुयाः पिथनादीगु थुगु सफुलिइ पीप्यपु हाइकु दुथ्यानाच्वंगु दु । थ्व सफू खस भासं नं भावानुवाद जुयाच्वंगु दु । थुकी संघर्षया दथुइ म्वानाच्वंग जिन्दगीया बाखं दु । थः यःम्ह मदयाः जिन्दगी छटपटि जुयाच्वंगु बाखं दु । देशय् शान्तगु लकस मदुगु, अले गनं आशाया जः खंकाच्वंगु दृश्य नं दु ।

  • दोलखा भाषिका व छुं

    थ्व दोलखा भाषिका व छुं सफूया च्वमि भाजु इन्द्र माली खः । थ्व सफू चीभाः प्रकाशन पाखें ने.सं.१०९९ य् पिदंगु खः । थ्व सफुलिइ थकाली व उमिगु भाय्, छन्तेल व उमिगु भाय्, चेपांग व उमिगु भाय्, भाय्‌या वर्गीकरणया आधार, नेपालभाषा सार्वनामिक भाषा खःला ? व दोलखा भाषिका यानाः खुपु भाषा सम्बन्धि च्वसु दुथ्यानाच्वंगु दु ।

  • दौबहाः (दत्तनाम महाविहार)

    दौबहाः (दत्तनाम महाविहार)

    यल लाय्‌कुलिं पश्चिम स्वयाः वनेबलय्‌ महापाः व गाबहाःया दथुइ जवपाखेया गल्लीइ वनेबलय्‌ थ्यनीगु तःग्वःगु चैत्यया न्ह्यःने रुद्रदेव गर्गगोत्रवर्म संस्कारित दत्तनाम महाविहार (दौबहाः) दु । बहाःया लुखाया जवंखवं ल्वहंया सिंह निम्ह दु । थ्व लुखां दुहां वनेवं जवपाखे धर्मगार छगू दयेकाः उकी अमोघपाश लोकेश्वर, आर्यतारा, भृकुटीतारा, महाबुद्ध भैषज्य तथागत स्वनातःगु दु । खवपाखे मज्जुश्री, गणेश, महांकालया मूर्ति दु ।

    दौबहाःया देगः उत्तराभिमुख यानाः दयेकातःगु दु । देगःया भूमि तल्लाय्‌ फलय्‌ सिंह निम्ह दु । थनया मूलुखाय्‌ ली पातां भुनातःगु दु । थुकिया जवंखवं ध्वाँय्‌ निपु, सारिपुत्र, मौदगल्यान भिक्षुपिं व ल्वहंयापिं अमोघपाश लोकेश्वर व प्रेतसतर्पित लोकेश्वर दु । बहाःया छचाःलिं फः थकयातःगु दु ।

    थुगु थासय्‌ क्वाःपाःद्यःया न्ह्यःने अशोक चैत्य छगः, ल्यूने थनया देगुद्यः कथं चैत्य छगः जवंखवं मेगु स्वंगः चैत्य यानाः जम्मा न्यागः दु । अथे हे धर्मधातु मण्डल निगः दु । देगःया खवपाखे दिगि दु । थन बहालय्‌ क्वाःपाःद्यःया देगः, दिगि छेँ बाहेक न्यंकनं थनया संघय्‌ दुथ्याःपिनिगु वासस्थान खः । दौबहाःया निर्माणसम्बन्धी छुं नं ऐतिहासिक प्रमाण मदु । तर थन च्वंपिनिगु धापू कथं भास्करदेव वर्मया समकालय्‌ हे थ्व निर्माण जूगु खः ।

    अथे हे भास्करदेव वर्मा व रुद्रदेव गर्गगोत्रवर्म निम्ह दाजुकिजा खः । उपिं गौड देशं वःगु खः । भास्करदेवं हिरण्यवर्ण महाविहार दयेके धुंकाः वया हे किजा रूद्रदेवंं दत्तनाम महाविहार निर्माण याःगु खः । व हे रुद्रदेव दत्तनामया नामय्‌ यक्व व्यवस्था यानाः लिपा न्याक्वः तक सम्यक न्यायेकावंगु जुयाः विहारया नां दत्तनाम विहार धायेगु यानाहल । लिपा दौबहाः जुल धयागु धापू दु । दौबहालय्‌ पुलांगु अभिलेखया नामय्‌ ने.सं. ७०८ या तोलं अभिलेख छगू जक दु । दौबहालय्‌ दशस्थविर आजुपिं व सर्वसंघपिं नापं यानाः ३४ म्ह दुजःत दु ।

    थन थुपिं दुजःत मुनाः संमस्तय्‌त वन्दे लुइत ग्वय्‌दां तयेगु, वन्दे, नायः, जेष्ठस्थविर चक्रेश्वर आदि लुइगु, आगमय्‌ पुजा यायेगु, आचार्य थकालिकथं द्यःपाः फयेगु, , द्यः खेचायेकेगु, नामसंगीति ब्वनेगु, नित्य पुजा, आरति पुजा, लय्‌लय्‌ पतिं दशमीपुजा, दँय्‌दसंआजु, अजिमा व विहारया बुसाधं व थीथी गुथि हना वयाच्वंगु दु ।

  • द्यःला

    नेवाः जात मध्ये छगू द्यःला खः । स्वनिगः व स्वनिगलं पिने गन गन नेवाःत दु अन अन द्यःलात नं दु । थुमिगु ज्या द्यःपाः च्वनेगु, धकि, पिचा, लिमिचा, कलालि व खःमू थायेगु, झारफुक वैद्य ज्या यायेगु, झाक्री च्वनेगु, न्या लायेगु, बँ पुइगु, फा, हँय्, खा लहीगु आदि खः । किराँत, बौद्ध व हिन्दु धर्म माने याइपिं थुमिसं थःगु धर्म संस्कृतिकथं बाँसुरी पुइगु, कोंचाखिं थायेगु, म्ये हालेगु नं यानावयाच्वंगु दु ।

  • द्वंका नं तये मजिउगु पलाः

    द्वंका नं तये मजिउगु पलाः सफू भाजु रेवेन्तलाल श्रेष्ठं च्वयादीगु बाखं मुना खः । पलिस्था, येँ नं ने.सं. ११३३ य् पिथंगु थ्व सफुलिइ १४ पु बाखं दु । सफुलिइ पीपु पौ दु ।

  • द्वंगु पलाः

    द्वंगु पलाः नेपालभाषाया मिसाबाखं च्वमि व एफ.एम् संचालिका मय्‌जु मिना वज्राचार्यया न्हूबाखं संग्रह खः । न्हू हिसु पुचः यल पाखें ने.सं ११२८ य् पिदंगु थ्व संग्रहय् झिंखुपु बाखं दुथ्यानाच्वंगु दु । थथे झिंखुपु बाखं मध्ये द्वंगु पलाः नं छपु बाखं खः । थ्व हे बाखंया नामं थ्व बाखं संग्रहया नां नं द्वंगु पलाः तयातःगु खः। समाजय् न्हिंन्हिं जुयाच्वंगु घटना व समस्यायात कयाः च्वयातःगु बाखं दुथ्याना च्वंगु थ्व सफू छगू सामाजिक यथार्थवादी बाखं पुचः खः ।

  • द्वारिकाप्रसाद गोर्खाली

    ह्यूमत, येँया भाजु गोविन्दप्रसाद भाजुया काय्मचा द्वारिकाप्रसादया जन्म सन १९३५ स जूगु खः । सन् १९६२ स कलकत्ता विश्वविद्यालयपाखें इन्जिनियरिङ्ग क्वचायेका वयेधुंकाः १९७२ स वेलायतया नापी सम्बन्धि विश्वविद्यालयस स्नातकोत्तर उपाधि कयादीगु खः । मूलतः संरचनागत प्रविधिया विशेषज्ञ थ्वय्कःया नेतृत्वय् बाँसवारी छाला जुत्ता कारखाना व हरिसिद्धिया ईँटा टायल कारखाना धस्वाकूगु खः ।