NewaGyanKosh

बुलुमि पद्मरत्न तुलाधरं च्वयादीगु लोकंह्वाःगु नेपालभाषाया निबन्ध पुचः खः । च्वमिं बुलुमिइ समाविष्ट निबन्धत ने.सं. १०७९ निसें १०८१ दुने च्वगु खः । ने.सं. १०८३ इ लूजः प्रकाशनपाखें पिदंगु थ्व सफुलिइ स्वर्गया अभियान, चुरोटया कुँ, कुमाया घःचा, ख्वबि, प्रेम, सीगु मत, खबरदार, निपा न्हाय्‌कं, कुसि व जितः न्हूगु यो शीर्षकया झिपु आत्मपरक च्वखँ दुथ्यानाच्वंगु दु । उकीमध्ये चुरोटया कुँ व कुसि निबन्ध नेपाल भाषाया एम.ए.या पाठय्‌क्रमय् नं दुथ्यागु दु । 

स्वर्गया अभियान च्वखँय् स्वर्ग छु धैगु खँय् कस्सीगु बिचाः प्वंकादीगु दु । चुरोटया कुँ निबन्धय् जीवन दर्शन क्यना तःगु दु । थुकी जीवन संघर्षयात कुला जीवनया अर्थ ब्वया तःगु दु । कुमाया घःचा निबन्धय् सीमाःगु जीवन ज्वना वःम्ह मनू व स्यनीगु, भथ जुइगु सृष्टियात ध्याचू दु । ख्वबि निबन्धय् मानव मनया स्वभावयात बांलाक वाःगु दु । प्रेम छःगु पत्रात्मक च्वखँ खः । अथेहे सीगु मत छगू चेतनामूलक च्वखँ खः । खबरदार निबन्धय् रुस, ब्रिटेन व अमेरिकाया निशस्त्रीकरणया झ्यल्या खँयात च्वमिं काल्पनिक विरोध याःगु दु । निपा न्हाय्‌कं निबन्धय् भविष्यया निगू धार क्यनातःगु दु । कुसि च्वखँ नं जीवन संघर्षबारे खः । अथेहे जित न्हुगु यो निबन्धय् न्हूया अर्थ न्हू हे जक जुइक छ्याना तःगु दु । बुलुमिया निक्वगु संस्करण साहित्यया मूलुखाःपाखें ने.सं. ११०० य् पिदंगु दु ।

थ्व लक्ष्मण राजवंशीया झिंन्हय्‌पु बाखं मुनातःगु सफू खः— बुलुमि । लुमन्ति खलकं ने.सं. ११११ य् पिथंगु थ्व सफूया द्यबः किपा हरिप्रसाद वैद्यं कियादीगु खः । प्रा. माणिकलाल श्रेष्ठं थुगु सफुलिइ थःगु भूमिका च्वयादीगु दु । छगू न्ह्यसः, बुलुमि, जुजु सिद्धिनर्सिं, म्ह्याय्‌या किपाय् तक्यंगु मिखा, बर्लिनया क्रिसमस, सुपाचं भुनाच्वंगु दे, मंकाः छेँ, मां माजु व भौमचा, भ्वखाचं ल्हाःम्ह चिरिमैं, हिलावंगु ख्वाःपाः आदि बाखंत थुकी दुथ्यानाच्वंगु दु । थुगु सफुलिइ यःम्ह पासाया नामय् पौ छपु च्वयातःगु दु । पतिइ प्रजातन्त्र वयाः थितिरिति मदुगु खँ कुलातःगु दु । बाखनय् नेवाः जनजीवनया घटनाक्रम उलातःगु दु ।