NewaGyanKosh

  • यमाः दुगु पुलांगु साःया प्रविधि

    चिकं काकेत नीप्यकुति हाकः व भिंmन्याकुति ब्या दुगु माथंवंगु थासय् प्यखेरं अंगः दनाः झ्याः, लुखा व थासंथासय् ग्वाखं तयाः पलिं चिनातःगु ज्याकुथि बाय् ज्यासः हे साः खः । यमाः दुगु पुलांगु साःया प्रविधि तःम्ह मनूतय् बल व परिश्रम माःगु प्रविधि खः । थुगु प्रविधिया सालय् थीथी बांया सिँ व छ्यंगूया बल्लाःगु खिपः जक छ्यली । चिकं दयेकेत दकलय् न्हापां तू÷हाम्वः आदियात हासां हायाः यचुकी । अले उकियात कुति वानाः क्यली । लिपा वयाः तू क्यलेत ल्हातं चक्का चाःहीकाः क्यलेगु कलघर नं वल । तूचुंयात भुतुलिइ मिच्याकाः चाया भाजनय् लः हाः यायां सी । बूगु धूयात पौ बाय् मेय्या छ्यंगू बालां ख्वात्तुक थानातःगु पू दुने स्वथनी । पू लिपा वयाः तिनपाताया बालां थानातःगु नं दत । तुचाकथि तयाः म्हतु ह्वयेके धुनेव पू दुने सिथसिथं छहाकः गुइँखिपः तयाः चुं जायेकी । जाःगुु
    पूयात छ्यंगूया नलिखिपतं बल्लाक चिनातःगु गंया दथुइ तइ ।
    प्यकुंलाःगु गुकु हाकःगु तःग्वःगु सिँया गं निगःयात छखे सिथय् च्वय्क्वय् निगः कपंसिँ तयाः नापं कत्ताका तइ । दथुइ पू तयाः काकेजीक ह्वइकथं मेखे तःफिगु लासासिँइ गं दिकातइ । थ्वपाखे छगः गं छ्यंगूया नलखिपतं सालाः लिक्कच्वंगु ल्वहंया भैलःद्यः (साःद्यः)यात कस्सिक हिनातइ । साःद्यः लिक्क न्याकुति हाकःगु कुतां स्वहाने छपु धंकातइ । मेगु गंनापं नलिखिपतं चिनातःगु यमाः बँय् लिक्क सालीबलय् द्यूवंगु थासय् च्वय् निखेरं अंगलय् दिकातःगु भ्यःसिँइ क्वय् हुसुलुं चुइकाः निपु ओलःखिपः चिनातइ । यमाः दीथाय् गँनय् छध्वः गाः म्हुयाः न्यासिँ धाइगु ग्वःलाःगु सिँ छगः थुना तइ ।
    कुतां स्वाहाने गयाः यमालय् चिनातःगु ओलःखिपः ज्वनाः प्यम्ह न्याम्ह मनूतसें बलं सालीबलय् यमाः गँनय् द्यू वनाः उकिया च्वका न्यासिँइ न्याक्क द्यू वइ । थथे जुइवं निगलं गंयात स्वत्ताक नलखिपतं चितकि दथुइ च्वंगु पू कानाः चुं तिसितकि चिकं हाइ । थ्व हाःगु चिकं गंया तःलय् लानातःगु सुपासिँइ लानाः जरे यानातःगु हितिं हायाः क्वय् फयातःगु कुलुइ चिकं जाइ ।

  • यमि गामाः यँ शहर

    यमि गामाः यँ शहर नांगु सफू ने.सं. १११२ य् पलेस्वां पिथना पाखें पिदंगु महाकवि गिरिजाप्रसाद जोशीं च्वयादीगु उपन्यास खः । गुद्या दुगु थ्व उपन्यास शिक्षा व इहिपाया दुवातय् लाःम्ह नारी पात्र व क्रान्तिया मि च्यानाच्वंगु गामय् ब्वलंम्ह छम्ह युवाया जीवनय् केन्द्रित उपन्यास खः ।

    थ्व उपन्यासय् मतिना व राजनीति दथुइया द्वन्द्व अर्थात मतिनायात ल्ययेगु वा थःत जनताया निंतिं राजनीतिइ फ्यायेगु धैगु दथुइया द्वन्द्व न्ह्यब्वयातःगु दु । इलय् इहिपा मजूम्ह छम्ह बुरीकन्यां न्हाय्‌कं स्वइबलय् न्हाय्‌कनं थःत हिस्याःगु थें च्वनीगु स्वाभाविक खः । इहिपा जीवनया आवश्यकता खः तर शिक्षायात मू बीपिंसं शिक्षायात गबलें सराः तायेकीमखु । बरु शिक्षा हे थःगु जीवनया आधार तायेकी धैगु हे थ्व उपन्यासया सार जूगु दुसा मतिनायात क्रान्तिं थी मखु, मतिनाया ख्यलय् जुइगु शोषण व अन्याःयात न्हंकेगु छुं हे व्रान्ति मदु धैगु उपन्यासकार गिरिजाया धापू नं मनन् यायेबहःजू ।

  • यम्बाःनायः

    ञसिँया प्वःपाखें थहां वनाः ञसिँ क्वत्यलीम्ह मनू । भचा बल्लाःम्ह जुइ । भतपञ्जः थें यानाः तयातःगु पं बःकयाः थहां वनी । तिसी गात धायेव तिंन्हुयाः क्वहां वइ । तिंन्हुइबलय् च्वकाबाः नायःनाप पाःलाकी ।