NewaGyanKosh

नेवाः समाजय् छुं नं बस्तु थुलि उलि धकाः सीदयेकेत बस्तुया ल्याकत यायेगु पद्दति छ्यलातःगु दु । थथे छ्यलातःगु ल्याकत पद्दतिइ बस्तुया स्वरुप व प्रकृति स्वयाः थीथी कथंया ल्याकत यायेगु बिधि नालातःगु दु । थुकथंया बिधिइ झ्यातु याउँ कथं ग्यसु (तौल) कायेगु, थलया दापुतिं दायेगु, थुलि उलिया रुपय् ज्यानाः ल्याकत यायेगु, बुँया ल्याकत, लँया हाकः दायेगु, व ल्हातिं दानाः ल्याः तयेगु पद्दति छ्यला वयातःगु दु ।

झ्यातु याउँकथं ग्यँसु (तौल) कायेगु ः—
अय्ताछि
पँलया प्यब्वय् छब्वया ग्यँसु । चिकिचाग्वःगु धः जुइ । धः मदइगु अबस्थाय् सिजःया न्यागः वंगु ध्याग तयाः नं लनेगु याः । ग्रामया ल्याखं ४८ गू ग्राम दइ । भचा भचा जक मालीगु बस्तु लनेगु याइ ।
कुंल
पँल पँल निथाय्या ग्यँसु । कुंल ग्यंगु धः दइ मखु । लने मालीबलय् पँल ग्यंगु निगः तइ बाय् निकः यानाः लनेगु याइ ।
तोला
झिगू मासाया ग्यँसु । ली बाय् सिजःयागु धः दयेकातइ । भिंmछगू (११.६६६) ग्रामति दइ । भचा भचा दयेवं गाःगु सिन्हः, लुँ वहः लनेबलय् छ्यलेगु याइ ।
त्यंल
छगू धार्निया स्वब्वय् छब्वया ग्यँसु । थुकियात प्यंगू पाउ नं धाइ । त्यंल माःपिन्त कुंल कुंल निकः यानाः लनाबीगु याइ ।
धार्नि
पँल भिंmनिथाय् दुगु ग्यँसु । नँग्वारायागु धः दयेकाः तकसारं तक तयातःगु दइ । यक्व माःगु बस्तु लनेत ज्या काइ ।
पँल
छधार्निया भिंmनिब्वय् छब्वया ब्व । नँ बाय् लीया धः दयेकातइ । भचा भचा जक माःपिन्त लनाः बीगु याइ । ग्रामया ल्याखय् १९२ ग्रामति दइ ।
बगल
पँल पँल खुथाय् बाय् धार्निया बच्छिया ग्यँसु । नँग्वाराया धः दयेकातइ । थुकियात बाधार्नि नं धाइ ।
बांल
पँलया बच्छिया ग्यँसु । चिकीचा ग्वः यानाः धः दयेकातइ । भचांं मगाः यक्व नं म्वाःगु बस्तु लनेगु याइ । धःया पलेसा बांल ग्यंगु सिजःया ग्वः ध्यबां नं ज्या काइ ।
मासा
तोलाया झिब्वय् छब्वया ग्यँसु । चिकिचा ग्वःगु धः दयेकातइ । किमति बस्तु लनेत ज्या काइ । भचा भचा जक माःपिन्त लनाः बीगु याइ ।
लाल
मासाया झिगू ब्वया छगू ब्व । किमति बस्तु व लुँ वहः लनेत ज्या काइ । धःया रुपय् लाल ग्वःचा तइ । थ्व चिकीचा ग्वःगु भिंपू थें च्वनी ।