NewaGyanKosh

स्वनिगः पिनें पिदंपिं नेपालभाषाया भाषिक अभियन्तापिं मध्ये मय्‌जु शान्ती उदास नं छम्ह खः । वय्‌कःया जन्म वि.सं. २०३३ श्रावण २५ गते खः । वय्‌कः मिसा खलः कास्कीया संस्थापक नायः खः ।

शायद मतिना धैगु भाजु दर्शनवीर शाक्यया च्वसां पिज्वःगु चिनाखँया सफू खः । ने.सं. ११२४ य् ईलोहं प्रकाशनया लुखां पिदंगु थुगु सफुलिइ थीथी विषयया न्यय्‌पु चिनाखँ दुथ्यानाच्वंगु दु । थुकी गुगुं गजल लसि वयाच्वंगु, गुगुं मुक्तक थें च्वंगु दुसा, गुगुं म्येया रूप वःगु थ थी रुपया चिनाखँ दुथ्यानाच्वंगु दु । थ्व सफुलिइ अप्व धयाथें चिनाखँया विषय मतिनाया सम्बन्धी जूगु दु । थ्व सफुलिइ मतिनाय् त्याका च्वंपिंसं लखय् फसय् सिमाय् स्वलय् न्ह्याथाय् नं न्ह्याइपुगु जः खंकाच्वंगु दुसा मतिनाय् बुका च्वंपिंसं नुगलय् स्याःचाः बाहेक मेगु छुं खंकाच्वंगु मदु धकाः मतिनाया महिमा ब्वयातःगु दु ।

स्वनिगः पिने च्वनाः नेपालभाषां सफू पिकयादीपिं अग्रज च्वमि मय्‌जुपिं मध्ये शिलशोभा ताम्राकार नं छम्ह खः । वय्‌कः भोजपुरया टक्सारय् जन्म जूम्ह खः । वय्‌कलं अन यशोधरा माध्यमिक विद्यालय स्थापना यानादिल । शिक्षाया लागाय् निरन्तर लगे जुयादिल । वय्‌कलं तता लुमंकाः धयागु नेपालभाषां काव्य च्वयादीगु दु ।

शिव लुमन्ति भाजु रेवतिरमणानन्द श्रेष्ठ वैद्यं सम्पादन यानादीगु ने.सं. १११४ सिलाचःह्रेया पर्व कुन्हु सफू धुकू, नातिवज्र वज्राचार्य पाखें पिदंगु छगू धार्मिक दर्शन विषयया ग्रन्थ खः । थ्व सफुलिइ सत्यम शिवम् सुन्दरम् नांगु शिव भगवानया भजन छपु व शिवयागु महिमायात वैज्ञानिक रुपं दुग्यंक दुवालाः च्वयातःगु दार्शनिक बिचारं जाःगु थीथी विद्वानपिनिगु झिपु व सम्पादकया खँ छपु यानाः मुक्कं झिंछपु च्वसु दुथ्यानाच्वंगु दु ।

नेवाः सभ्यतायात थन्ह्याकेगु नितिं दोलखाया भाषा, संस्कृति, सम्पदा व साहित्य विकास यायेगु ज्याय् सक्रिय जुयाच्वनादीम्ह व्यक्तित्व खः शिवजी प्रधान । अबु नारायणजी प्रधान व मां विमलादेवी प्रधानया कोखं ने.सं. ११०० थिंलागाः त्रयोदशी कुन्हु दोलखाया गुर्कोटय् बूगु खः । वय्‌कलं दोलखाया भाषा, संस्कृति व सम्पदाया बारे जागरण हयेगु नितिं स्थानीय एफएमय् दकले न्हापां दोलखा भाषां ज्याझ्वः न्ह्याकादीगु खः । दोलखाया नेवाःतय्‌सं परम्परां निसें न्ह्याकाः वयाच्वंगु फेर प्रथा न्हनेत्यंगु अवस्थायात वाःचाय्काः स्थानीय सभ्यतायात हे विषयवस्तु दय्काः विसं २०७० सालय् नेपाल संगीत तथा नाट्य प्रतिष्ठानं ग्वसाः ग्वःगु नाटक महोत्सवय् नाट्यश्वर कला समूहपाखें दोलखाभाषाया हे माध्यमं ब्वति कयादीगु खः । स्थानीय ल्याय्‌म्हतय् दथ्वी स्थानीय भाषा, संस्कृति व सम्पदाया जागरण थनेत सडक नाटकया ग्वसाः ग्वयादीम्ह भाजु प्रधानं दोलखाया नेवाःतय्‌गु सभ्यता व संस्कृतिया अध्ययन अनुसन्धान नं यानाच्वनादीगु दु । भाजु प्रधानं नेवाः जाति, भाषा व संस्कृतिया ख्यलय् अध्ययन अनुसन्धानय् यानादीगु ज्याया कदर यानाः आपालं संघसंस्थां वय्‌कःयात सम्मान याये धुंकूगु दु । वय्‌कलं दोलखाया भाषा, सांस्कृतिक परम्परा, संगीत, कला, सम्पदा, लोकवार्ता, वास्तु आदिया अध्ययन अनुसन्धान यानादीपिं आपालं अध्येतापिन्त सूचकया रुपय् नं ग्वहालि यानादीगु दु । थौंकन्हय् वय्‌कलं दोलखा व जःखःया नेवाः भाय्‌या शव्दकोष दय्केगु ज्या न्ह्याकाच्वनादीगु दु ।