पूर्ण वैद्य

मां देवकुमारी राजभण्डारी व बौ –काजीबहादुर वैद्यया कोखं ख्वपया चोछेँ त्वालय् जन्म जूम्ह पूर्णबहादुर वैद्य नेपालभाषाया आधुनिक कविताया प्रणेता, निबन्धकार, समालोचक व अनुवादक खः । थ्वयकःया सरासु कविता संग्रह निसें नेपालभाषाय् आधुनिक कविताया सुत्रपाट जूगु नालातःगु दु । शैलीगत, विषयगत व विचारगत रुपं न्हूगु पहया थ्व सरासु कविता संग्रह सफू प्रकाशनया ल्याखं ने.सं १०८७ तिनि जूगु खःसां ने.सं १०८४ हे थ्व संग्रहया पाण्डुलिपियात नेपालभाषाया काव्य ख्यलय् न्हूगु प्रयोग धकाः च्वसापासां श्रेष्ठ सिरपाः देछायेधुंकूगु खः ।

अथेहे वैद्यजुया लिपा प्रकाशन जूगु लःलः खः (ने.सं १११७) कविता संग्रह छम्ह कविं छगू हे शिर्षकय् च्वयातःगु नेपालभाषाया न्हापांगु कविता संग्रह खः । थुकी मनूतय्‌गु जीवनया अस्तित्वयात लः नाप दानाः लखय् न्ह्याग्गु कथंयागु रंग व धू ल्वाकछ्याःसां लःयागु अस्तित्व दया हे च्वनी थें तुं मनूयागु अस्तित्व नं छुं नं घटना परिघटनां महुइगु दर्शनया उद्बोधन दु । वय्‌कःया कविता छगूकथंया विम्व खः। हार्दिकता तथा बौद्धिकताया समन्वय हे वय्‌कःया सिर्जनाया विशेषता खः ।

च्वय् उल्लेख जूगु कविता संग्रह बाहेक वय्‌कः मदयेधुंका वय्‌कःया दकिलाया पुण्य तिथिस वय्‌कःया थुखेंउखें लानाच्वंगु कविता मुनाः धलिमय् पानातःगु आकाश (ने.सं ११४२) नांगु कविता संग्रह व जि बाः वइगु खुसि खः (ने.सं ११४२)नांगु म्येया सी.डी वय्‌कःया शिष्यपिंसं पिकयाब्यूगु दु ।

अथेहे वय्‌कःया मेगु कृति कविताया लागा खः । थ्व कविता विषयया समीक्षात्मक च्वसु खः गुगु वैद्यजुया कविता सम्बन्धी सैद्धान्तिक प्रतिवद्ध धारणा खः । थ्व सफू बाहेक वय्‌कलं तःम्ह साहित्यकारपिनिगु सफूया समिक्षात्मक भूमिका च्वयादीगु दुसा जापानी कवि सुन्तारो तानाकावाया कविता मुना नेपालभाषां अनुवाद यानादीगु दु ।

पूर्णबहादुर वैद्यजुया योगदान निबन्ध विधाय् नं उलि हे च्वन्ह्याः । वय्‌कःया जि छगू अभिव्यक्ति युगया निबन्ध मुनायात नं नेपालभाषा साहित्यय् निबन्ध विधाया छगू उत्कृष्ट कृतिकथं मूल्यांकन यानाः श्रेष्ठ सिरपाः देछाःगु दु । थ्व कृतिं नं वय्‌कःयात निबन्धया विकासय् तःजिगु योगदान ब्यूम्ह आत्मपरक निबन्धकार कथं स्थापित जुइकेब्यूगु दुसा शोषित पीडित जनताया पं लिनाः उमिगु हकहीतया निंतिं सः तइम्ह छम्ह प्रगतिवादी स्रष्टा कथं परिचित जुइकेब्यूगु दु ।

थुकथं चाहे कविता जुइमा वा निबन्ध वा समिक्षात्मक लेख जुइमा, वैद्यया छपु छपु धैथें रचनां अन्धविश्वास, कट्टरपन्थी अनुदारवाद पुरोहितवादी शोषण असमानता आदि पुलांगु ध्वग्गीगु परम्पराया विरोधय् विद्रोहया सः दु । कवितात्मक अभिव्यक्ति दुने थःत धस्वाकाः जनमानसय् चेतनाया जः ह्वलेगु वैद्यजुया सशक्त च्वसाया शक्ति जूगु दु ।

नेपालभाषा प्राध्यापनया लजगाः ज्वनादीम्ह पूर्णवहादुर वैद्य छप्वाः च्याःगु मत खः । थम्हं जक च्वयेगु यानामदीसे थः विद्यार्थीपिंत नं नेपालभाषाया ख्यलय् च्वसा न्ह्याकेबीगुली वय्‌कःया उलि हे योगदान दु । कवयित्री प्रतिसरा साय्‌मि, बाखं च्वमिपिं मोतिलक्ष्मी शाक्य, मनदेवी तण्डुकार आदिपिं वयकःया हे हःपालं साहित्य ख्यलय् सालाहःपिं स्रष्टापिं खः । पूर्णबहादुर वैद्ययात थज्याःगु हे योगदानयात कदर स्वरुप निकः श्रेष्ठ सिरपाःया नापं राष्ट्रिय प्रतिभा पुरस्कार, Certificate of Merit SAARC-1997, प्रलेस विशिष्ट सम्मान (२०६३) आदि थीथी सिरपाः व सम्मान प्राप्त जूगु दु ।