मां प्रेमदेवी व अबु धर्मानन्द शाक्यया काय् भाजु पुष्पानन्द शाक्यया जन्म येँया केलत्वाः, मासंगालय् ने.सं. १०६१ तछलागाः २ कुन्हु जूगु खः । राजा शाक्यया नामं नांजाःम्ह भाजु पुष्पानन्दं नेपालभाषा ख्यलय् बाखंया नापं लघुउपन्यास, सम्पादन, अनुवाद आदि ख्यलय् ल्हाः न्ह्याकादीसां थ्वय्कःयात बाखं च्वमिया नापं छम्ह सक्रियम्ह मातृभाषा सेवी कथं म्हसीकेगु याः ।
ल्याय्म्ह इलय्, थाय् थासय् थीथी ग्वसाःखलःपाखें जुइगु नेपालभाषा साहित्य सम्मेलनय् बाखं विधाय् तःथाय् सिरपाः त्याकादीम्ह थ्वय्कःया दकलय् न्हापांगु बाखं जन्मन्हि नामं ने. सं. १०८३ दँय् झी लय्पौया दँ ६, ल्याः ५, चिल्ला १य् पिदंगु खः । थ्वय्कलं थः राजा (राजा = जुजु) व थः पासा पुष्पबहादुर चित्रकार (पुष्प = स्वां) नाप जानाः जुजुस्वां पिकाकः स्वनाः बाखंमुना पिथनादीगु दु ।
नेपालभाषा–साहित्य विषयय् एम.ए. यानादीम्ह थ्वय्कलं तःदँतक स्कूल व क्याम्पसय् ब्वंकेगु ज्या यानादिल । च्वसापासाया छ्याञ्जे जुयाः नेपालभाषा–साहित्यया उन्नतिया लागि न्ह्यचिलादीम्ह थ्वय्कलं आशा सफूकथिया पुस्तकालयाध्यक्ष जुयाः नं सेवा यानादिल । थ्वय्कः बाखं दबूया संस्थापकपिं मध्ये नं छम्ह खः । नेपालभाषा–साहित्य–ख्यःया बाखं विधाय् उपमा व अलङ्कार अप्वः छ्यलाः अति श्रृङ्गात्मक भासं बाखं च्वयेगुली थ्वय्कःया ल्हाः च्वः । थ्वय्कःया पिदनेधुंकूगु बाखंमुना थथे दु— मतकी (१०९०), जि खग्रास मखु मिलाया (ने.सं. ११०३), कुचाकुचागु किपा (ने.सं. १११९), ह्वगंगु सर्गः (ने.सं. ११२८), बुंगाः (ने.सं. ११२९), वा वल, फय् वल (ने.सं. ११३३), लंगूरबुर्जा (ने.सं. ११३९) । वय्कःया पिदंगु बाखंसफू मध्ये जि खग्रास मखु मिलाया सफुलिं ने.सं. ११०३ दँया श्रेष्ठ सिरपाः त्याकूगु दु ।
बाखं सफू बाहेक ने.सं.११२७ य् थ्वय्कःया प्याखंया दुने नांगु लघु–उपन्यास छगू नं पिदंगु दु । अथे हे थ्वय्कःया सम्पादनय् क्वय् न्ह्यथनागु थीथी सफू नं पिदंगु दुः– जापानया पुलां बाखं (११०८), डाक्टरया कलाः (जापानी उपन्यास, ने.सं. १११०), सहलहया सुलचं (व्याकरण, ने.सं. ११२०), आशा सफूकुथिया सफू–धलः (ने.सं. ११२०), जनबहाःद्यःया शान्तिसफू (घटनावली, ने.सं. ११२५) आदि । थ्वय्कलं पञ्जाबी भाय्या नांजाःम्ह च्वमि अमृता प्रितमया बहुचर्चित उपन्यास अदालतयात हिन्दिभासं नेवाः भासय् हीकाः नं पिथनादीगु (ने.सं ११३५) दु । भाजु राज शाक्ययात वय्कःया ज्याया कदर स्वरुप थीथी सिरपाः गथे नेवाः हना सिरपाः, बुद्धिपूर्ण सिरपाः आदिं नं सम्मानित यायेधुंकूगु दु ।
Leave a Reply