स्वनिगलं पश्चिमपाखे च्वंगु छगू बस्ती थक्वाः (थानकोट) खः । लिच्छविकालय थ्वयात ‘थेञ्चो’ धाइगु खः । थ्वया मेगु नां शोणितपुर नं खः । पौराणिककालय् थन दैत्यराज बाणासुरं लुँयागु नगर दयेकूगु धइगु धापू दु । उकिं थ्वयात शोणितपुर धाःगु खः । मध्यकालय ‘थंक्वाठ’ धया हल । थौंकन्हय् थानकोट धाइ । उबले थ्व थाय्यात पश्चिमपाखेया छगू स्यलाःगु क्वाठ (किल्ला) माने यानातःगु दु । उकिं लिच्छविकालय ‘थेञ्चो’ धाइगु थ्व थाय्यात मध्यकालय् कोत (किल्ला) या रूपय् ‘थँक्वाठ’ धायेगु याना हःगु खः । नेवाः भासं च्वय् च्वंगु थाय्यात ‘थँ’ व किल्ला (कोत) यात ‘क्वाठ’ धाइ । ने.सं. ८३१ व ८४० स जग्गा न्याना तःगु छगू लिखतय् ‘श्रीथँक्वाठ’ च्वयातःगु दु । वहे नां अपभ्रंश जुयाः थानकोट जूगु खः ।
थ्व थाय् छगू व्यापारिक मार्ग नं खः । न्हापा स्वनिलगं पिने भीमफेदी जुयाः हेटाैंडा, विरगंज, रक्सौल वने माल धाःसा थ्वहे थानकोट जुयाः पैदल वय–वने याइगु खः । त्रिभुवन राजपथ दयेकेधुंकाः थौंतकं पश्चिमपाखें स्वनिगः दुहां वयेगु मू नाका थानकोट हे जुयाच्वंगु दु ।
थानकोट लागाय् प्राग ऐतिहासिक कालंनिसें मनूतय्गु आवादी दुगु सीदु । छगू इलय् स्वनिगः छगू तःधंगु दह खः । थ्व दहया दक्षिणपाखे च्वंगु डाँडा तज्यानाः लः फुक्क पिहां वनेधुंकाः यक्व लिपा मानव बस्तीया निंतिं उपयुक्त थाय् जुल । थन दकले न्हापां गोपाल जाति वयाः थःगु बस्ती दयेकल । उपिं न्हापां थानकोटय् च्वंगु धाइ । उमिगु मू लजगाः पशुपालन खः । मध्यकालया यक्व अभिलेखय् गोपाल जातिया नां वयाच्वंगु दु । थौकन्हय् नं थीथी थासय् वय्कःपिनिगु आवादी दनि ।
थानकोटया सिमाना पूर्वय् दहचोक, पश्चिमय् धादिङ्ग जिल्लाया सिमाना व चितलाङ्ग, उत्तरय् बाडभञ्ज्याङ व दक्षिणय् महादेवस्थान (मातातीर्थ) तक दु । चन्द्रागिरी नगरपालिका गठन जुइधुंकाः थ्व बस्ती उगु नगरपालिका दुने दुथ्यात । थानकोट बस्ती दुने च्वंगु त्वाःया नां गलवल, चोछेँ, सिकछेँ, कुछेँ, गछेँ, लाछी, नासल, क्वय्छेँ, गाछेँ, चाफल, पाँगलव, देवको, देवचो, ताहाननी, वाकुननी, पाफल (सिनाहिति), लाय्बो, इनाखेल, टेकानपुर, सिलाफल आदि खः ।
थन हिन्दू व बौद्ध धर्मनाप स्वापू दुगु सम्पदा यक्व दु । थनया नांजाःगु धार्मिक सम्पदा आदिनारायण, महालक्ष्मी, भैलद्यः, गणेद्यः व चुनदेवीया देगः, जितवन विहार, बौद्ध चैत्य आदि खः । थन हनीगु जात्रा महालक्ष्मी द्यःया खः जात्रा खः । उगु जात्राय् महालक्ष्मी द्यःया नापनापं आदिनारायण, गणेद्यः व भैलद्यःया नं खः जात्रा याइ । थ्व जात्रा कछलाथ्व (कात्र्तिकशुक्ल) चतुर्दशीनिसें कछलागा (मार्गकृष्ण) पारुतक स्वन्हु न्ह्याइ । पारु कुन्हुया खः जात्राय् सिन्दूर जात्रा नं जुइ ।

थिमि ऐतिहासिक व सांस्कृतिक सम्पदां जाःगु नगर खः । ख्वप नगरं ४ किमि पश्चिम व येँनं १० किमि पूर्वय् लाःगु थ्व बस्तीइ लिच्छविकालया निगू अभिलेख लुयावःगु दु । उकी मध्ये छगू वासुदेव पुजाया निंतिं गुथिया व्यवस्था यानातःगु अभिलेख खःसा मेगु सरकारी आम्दानी दान ब्यूगु सम्बन्धी खः । थ्व अभिलेख तःम्हेसिया नां व संवत् खने मदुगुलिं लिच्छविकालया थिमियागु वास्तविक अवस्था गथे च्वं धाये मफु । थनया महाद्यःया देगलय् यक्ष मल्लया पालय् ने.सं. ५६१ स तयातःगु अभिलेखय ‘थिमी देश’ धयातःगु दु ।
थिमि देय्या नांया सवालय् ‘थिंग’ नांयागु वन फडानी यानाः दयेकूगु नगर जूगुलिं थिमि धाःगु धइगु धापू नं दु । थ्व थाय्यात ‘मध्यपुर’ नं धाः । मध्यकालया यक्व थें अभिलेखय् थ्व नां दु । प्यखेरं मेमेगु नगरया दथुइ च्वंगु नगर जूगुलिं मध्यपुर धाःगु जुइफु ।
मध्यकालीन कान्तिपुर, ललितपुर व भक्तपुर स्वंगू राज्यया दथुइ थिमि लानाच्वंगु दु । उकिं थिमियात स्वनिगःया प्यंगूगु महत्वपूर्ण सहर धायेगु याः । थ्व बस्ती न्हापांनिसें ख्वपया अधीनस्थ जुयाच्वंगु दु । थन ख्वपया उत्तरमध्यकालीन मल्ल जुजुपिनिगु यक्व अभिलेख लुयावःगु दु ।
थौंकन्हय् थ्व बस्ती मध्यपुर–थिमि नगरपालिकाया छगू लागा जुयाच्वंगु दु । सांस्कृतिक सम्पदा व परम्परागत कलाकौशलया निंतिं थुकिया थःगु हे पहिचान दु । थुकिया नापं सेरामिक, चायागु थलबल, हस्तकला व तरकारी उत्पादनया लागिं नं थिमि तसकं नांजाः । थ्व बस्तीया पूर्वय् ख्वपया निकोसेरा व सल्लाधारी, पश्चिमपाखे ‘थामाथु’ (गठ्ठाघर) व कुशलभैरव (कौशलटार), उत्तरपाखे नगदेश व दक्षिणपाखे चोपुर (दधिकोट) लाः । थिमि बस्तीयात हात्तिमाहांकाल थाय्यात केन्द्र दयेकाः बालकुमारी व चपाचो धकाः निगू लागाय् विभाजन यानातःगु दु । दक्षिणय् बालकुमारी व उत्तरय् चपाचो लाः । बस्तीया इतापाखे हनुमन्ते खुसि न्ह्यानाच्वंगु दु ।
मध्यकालय् मल्ल जुजुपिनि प्रतिनिधि जुयाः थन हाकीम च्वनीगु खः । उबले जुजुया प्रतिनिधि च्वनेत थन दयेका तःगु दरवार आःतक नं दनि । थौंकन्हय् थ्वयात गंगा महारानीया दरवार धायेगु याइ । व थाय्यात थिमिया लाय्कू धाइ । थिमिइ च्वंगु ऐतिहासिक व धार्मिक सम्पदा तलेजु, बालकुमारी, विष्णुवीर, भैलद्यः, विश्वविनायक आदि खः । थनया नांजाःगु सांस्कृतिक उत्सव बिस्काः जात्रा खः । चैत्र मसान्त कुन्हु बालकुमारी देगःया न्ह्यःने छज्वः हलिंपताः घानाः यःसिं थनाः बिस्काः जात्रा न्यायेकी । वैशाखया २ गते थीथी देवदेवीया खः बालकुमारी देगःया न्ह्यःने हयाः भुयुसिन्हः जात्रा याइ । थौंकन्हय् यःसिं थनेगु परम्परा मदयेधुंकल ।

यल जिल्लाया दक्षिणय् च्वंगु छगू ऐतिहासिक बस्ती थेचो खः । मध्यकालय् थ्वयात शुलुंथि, दुंथलि व दुंथरि धाइगु खः । लिपा ‘थेचो’ धायेगु यात । मध्यकालया उतराद्र्धनिसें छ्यलावःगु आः तकं छ्यला वयाच्वंगु दु । राजेन्द्र विक्रम शाहं वि.सं. १८८३ य् याना ब्यूगु लालमोहर भ्वँतय् ‘थेचो’ धयातःगु दु । अथेहे वि.सं. १९९८ दँय् जग्गा न्याना काःगु राणाकालीन लिखतय् ऋणीयागु थाय्बाय् ‘ललितपुर इलाका थेचो’ च्वयातःगु दु ।
थन ७०० खा छेँयागु बस्ती दयेकूगु धकाः देवमाला वंशावलीइ च्वयातःगु दु । थन नवदुर्गागण पलिस्था यानाः दँय्दसं यल लाय्कुली यंकाः मूलचोक व यलया थीथी थासय् प्याखं ल्हुइकेगु चलन दयेकल । नवदुर्गागण ख्वपय् नं दु । रायमल्लया काय सुवर्णमल्लं देशय् अनिकाल जूगुलिं सहकाल हयेत ख्वपय् नवदुर्गागण पलिस्था याःगु धाइ । उगु हे इलय थेचोय् नं नवदुर्गागण पलिस्था याःगु जुइफु ।
थेचो बस्तीं करिब छगू किमि ति क्वय् सुनाकोठी नापं छगू चीधंगु बस्ती दु । वयात नेवाः भासं ‘देचा’ धाइ । थौंकन्हय् थेचोय् च्वंपिं मनूत सकलें न्हापा ‘देचा’य् च्वंपिं खः । अन छक्वः तसकं महामारी जुयाः अन च्वंपिं सकलें मनूत थौकन्हय्या थेचोय् च्वंवल । थेचो बस्ती
देचा सिबें च्वय्पाखे लाःगुलिं थ्वयात ‘देचो’ धायेगु यात । वहे देचो खँग्वः अपभ्रंश जुयाः थेचो जुल धइगु धापू दु ।
यलया गोदावरी नगरपालिका दुने लाःगु थ्व बस्तीया पूर्वय् धापाखेल व झरूवासी, पश्चिमय् बुङ्गमती व छम्पी, उत्तरय् सुनाकोठी व दक्षिणय् वादे (चापागाउँ) या सीमा लाः । थेचो बस्ती दुने मालिगां, साल्चा, लाछि, कुझो, धोखल्पु, ग्वाननि, लय्झ्वः, दगमननी, न्हसत्वाः, दुरुख्यः, त¥हंख्यः आदि त्वाः दु । थ्व बस्तीया पूर्वय् कर्मनासा व पश्चिमय् नख्खु खुसि न्ह्यानाच्वंगु दु ।
थेचोय् नवदुर्गाद्यःयात ‘गंद्यः’ धाइ । थुकी अष्टमातृकादेवी बाहेक गणेद्यः, भैलद्यः, सिंहनी, ब्याघ्रणी सहितया छगू गण जुयाः ‘गंद्यः’ धाइगु खः । थेचोयागु थ्व नवदुर्गागणयात थेचों पिने यंकाः नं प्याखं ल्हुइकीगु चलन दु । झिंनिदँय् छक्वः गथांमुगः चः¥हेनिसें मेगु दँया दिल्लागा द्वितीया तक विशेष मेला जुइ । थन बालकुमारी व ब्रह्मायणी द्यःया जात्रा जुइ । थ्व जात्रा दँय्दसं थिंलापुन्हि कुन्हु जुइ । वहे इलय् नवदुर्गा गणयात त्वाःत्वालय् यंकाः प्याखं ल्हुइकीगु चलन दु । थ्व जात्रायात ‘देसा च्यायेगु’ धाइ ।

भौगोलिक ल्याखं पूर्वपाखे सेतीदेवी, पश्चिमपाखे टल्कुडुडेचौर, उत्तरपाखे शेषनारायण व दक्षिणपाखे छैमले व यल जिल्लाया सिमानाया दथुइ च्वंगु दक्षिणकाली बस्ती नं ऐतिहासिक नगर फर्पिङया छगू लागा खः । पञ्चायतकालय् नापनापं च्वंगु थीथी लागा स्वानाः दक्षिणकाली बस्ती नां छुनाब्यूगु खः । थ्व नां थुगु लागाया धार्मिक व ऐतिहासिक शक्तिपीठ दक्षिणकालीया नामं च्वंगु खः । थ्व थाय् धार्मिक शक्तिपीठ, जैविक विविधता व प्राकृतिक सम्पदां जाः ।
थौंकन्हय् दक्षिणकाली नगरपालिका वडा नं ६ व ७ दुने लाःगु थ्व बस्तीइ फर्पिङ नगरया बच्छि थें लागा दुथ्याः । फर्पिङ नगरया कोटालत्वाः, कोछुत्वाः, गोपालेश्वर, तिपीत्वाः व थल्कुत्वाः नापनापं कोपुगां, युतिकी, देवीगां, मिनीत्वाः, इकोडोलटार, पूmल्चोकत्वाः फुक्कं दक्षिणकाली बस्ती दुने लाः । थ्व थासय् ब्राह्मण, क्षेत्री, वैश्य व शुद्र प्यंगुलिं वर्णया श्रेष्ठ, बलामी, कर्माचार्य, राजोपाध्याय, महर्जन, मानन्धर, ताम्राकार, खड्गी, प्रधान, नापित, रञ्जितकार, पोडे आदि थरया आवादी दु ।
दक्षिणकाली बस्तीया सम्पदा भिंद्यः, बालकुमारी, गोपालेश्वर, मनकामना, नीलबाराही व दक्षिणकाली खः । थुकी मध्ये दक्षिणकाली तसकं नांजाःम्ह देवी खः । मध्यकालय् दक्षिणकालीमाई धकाः वज्रयोगिनी जङ्गलय् दुने पुजा याइगु खः । उगु थासय् छगू जक पीठ दु । थौंकन्हय् थ्व पीठयात पुलांगु दक्षिणकाली धायेगु याना वयाच्वंगु दु । मध्यकालय् येँ देय्या जुजु प्रताप मल्लं थौंकन्हय् दुगु दक्षिणकालीया देगः व झ्वाता पलिस्था याःगु खः । थुम्ह द्यः कान्तिपुरया दक्षिणपाखे च्वंम्ह जुयाः थ्वयात दक्षिणकाली धाःगु खः । दक्षिणकाली देगः उत्तरपाखे उद्वारवति व दक्षिणपाखे पूर्णावति गंगा निगू खुसिया दथुइ लाः । उगु खुसि क्वय् वनाः करुवालय् ल्वाकज्याः वनी ।
दक्षिणकाली बस्ती फर्पिङया छगू तःधंगु ब्व जूगुलिं थन नं थःगु बिस्कं संस्कृति व परम्परा दइगु हे जुल । थन थीथी कथंया नखःचखः हनेगु याइ । उकिया नापं हरिशङ्कर जात्रा नं याइ । थ्व जात्राय् ब्वति काइगु न्हय्गू खः मध्ये दक्षिणकाली बस्तीं प्यंगू खः छसिकथं कोटालत्वाःया गोपालेश्वर, कोछुत्वाःया बालकुमारी (तिलविक्रमेश्वर), तिपीत्वाःया दक्षिणकाली (कन्केश्वर) व थल्कुत्वाःया नीलबाराही (अघोरेश्वर) या खः सहभागी याकी । दँय्दसं ञलाथ्व चतुर्दशीनिसें ञलागा चतुर्दशी अर्थात् झिंन्यान्हु तक हनीगु थ्व जात्राय् शेषनारायण बस्तीपाखें शिखरनारायण व दक्षिणकाली बस्तीइ च्वंम्ह गोपालेश्वर निम्ह द्यःया संयुक्त जात्रा जूगुलिं थ्वयात हरिशङ्कर जात्रा धाःगु खः ।

दाप्चा काभ्रेपलाञ्चोकया नमोबुद्ध नगरपालिका वडा ९ दुने लाःगु छगू प्राचीन नेवाः बस्ती खः । थ्व थाय्यात दाप्चा छत्रबाँझ अर्थात् दाप्चा काशीखण्ड नं धाः । दाप्चा मल्लकालय् हे विकास जूगु बस्ती खः । थ्व थाय् धौख्यलं करीब १५ किमि दक्षिणपूर्वय् लाः । दाप्चा पूर्व वनेगु मू लँपु अर्थात् मू व्यापारिक केन्द्र नं खः । लिपा सिन्धुली राजमार्ग खुले जुइवं थनया मू लँपु बन्द जुल । २०६८ सालया जनगणनाकथं थनया जनसंख्या २९,९२६ दु ।
दाप्चाय् नेवाः, तामाङ व पहाडी ब्राम्हणतय्गु बाहुल्यता दु । थनया कुल १२ प्रतिशत नेवाःत मध्ये ११.२ प्रतिशतं नेवाः भाय् ल्हाःनि । दाप्चा छत्रबाँझ येँ लाय्कुलिं ४२.३ कि.मी. दक्षिण–पूर्वपाखे लाः ।
थनया नमोबुद्ध चैत्य अतिकं नांजाः । दाप्चा बजारय् कृष्ण देगः व यक्व फल्चात दु । थन कृष्ण जन्माष्टमी कुन्हु कृष्ण द्यःयात खतय् तयाः जात्रा याइ । थन हिले जात्रा, भिमसेन जात्रा व थीथी देवदेवीपिनिगु प्याखं नं ल्हुइकी । नेवाःतय्सं मोहनि, स्वन्ति, सिथि नखः, योमरि पुन्हि, सकिमना पुन्हि, गथांमुगः आदि नखःचखः थौंतक नं माने यानाच्वंगु दु ।

धुलिखेलयात नेपालभाषां धौख्यः धाइ । धौ उत्पादन जुइगु थाय् जुयाः धौख्यः धाःगु धैगु धापू दु । प्राचीन नेपालमण्डलया पूर्वी सिमानाय् लाःगु धौख्यः बागमति प्रदेश काभ्रेपलाञ्चोक जिल्लाया सदरमुकाम खः । बी.पी. राजमार्ग व अरनिको राजमार्ग धौख्यः जुनाः वनी । नेवाःतय्गु बाहुल्यता दुगु धौख्यः तिब्बती व्यापारया केन्द्रबिन्दु नं खः ।
थन च्वंपिं नेवाःतय्गु मू नखःचखः मोहनि, स्वन्ति, सापारु, बिस्काः जात्रा व नवदुर्गा जात्रा खः । थनया मुख्य आकर्षण धैगु सूर्योदय व सूर्यास्त खने दइगु, ऐतिहासिक नेवाः बस्ती, कलात्मक देगःत व च्वापुं जाःगु हिमाल स्पष्ट खने दइगु खः । धौख्यलं मनास्लु, अन्नपूर्ण, गणेश, गौरीशङ्कर हिमाल आदि प्रष्टं खनेदु । धौख्यःयात बौद्ध नामं श्रीखण्डपुर नं धायेगु याः । थन पुलांगु बौद्ध स्तुपा व हिन्दू देगःत नं यक्व दु ।

नेवाः वस्तीत वास्तु मान्यता कथं व्यवस्थित जुइमाःगु छगू पक्ष खःसा मेगु पक्ष धैगु नगर दुने च्वनीपिं नगरवासीपिनिगु जीवन उलि हे सुरक्षित जुइमाः, थ्व मेगु महत्वपूर्ण पक्ष जुल । उकिं नेवाः बस्तीया दुने शत्रु पक्ष व मेगु मभिंज्या याइपिं व स्यंकीपिं सुं नं वये–वने मफयेमा धकाः मनूत च्वनेगु छेँखा फुक्क दुनेरिखे लाकाः पिनेपाखे ततःजाःगु पःखाः दना तइ । वस्ती दुने वये–वनेत धकाः थासं थासय् तद्वाःगु लुखा तयातइ । गुकियात देय् ध्वाखा धायेगु याइ । थुज्वःगु देय् ध्वाखाय् सुरक्षाया निंतिं महांतय्सं पाः बिकातइ । बहनी द्यः खिउँसे च्वनेवं ध्वाखा गल्लाक ग्वयातइ । गुलिखे नेवाः वस्तीइ थुज्वःगु देय्ध्वाखात थीथी प्रयोजनया निंतिं विशेष विशेष ध्वाखा धस्वाका तःगु दु । द्यः जात्राबले दुत–पित याइगु द्यःध्वाखा, मनू मदयेवं घाटय् सिथं यंकेगु सीध्वाखा अले न्हूपिं भौमस्त लसकुस यायेगु भम्चाध्वाखा आदि । सक्व देसय् आः नं थुज्वःगु ध्वाखा दनि ।
नापनापं वस्तीया सुरक्षा व्यवस्था क्वातुकेत देय् पःखाःया क्वसं ततःजाःगु लःधः नं म्हुयातःगु दइ ।

६ थरी श्रेष्ठत मध्ये प्रधानत नं खः। प्रधानतय्त पःमाः नं धाइ । यलय् न्याम्ह, येँय प्यम्ह, ख्वपय् न्याम्ह, थिमिइ व किपुलिइ निम्ह प्रधानतय्सं जुजु ल्ययेगु, तयेगु, लिकायेगु व जात्रा पर्वय् ध्यबा फ्यायेगु प्रावधान मल्लकाल निसें दु । राजसभा परिषद थें लिच्छवी व मल्लकालनिसें दुगु थज्याःगु परम्परा, जात्रा पर्व न्याकेबलय् प्रधान स्यस्यःतय्सं हे निर्णय बीगु परम्परा दु । प्रधानत लायकू सत्तिकच्वनेगु याइ । प्रधानतय्सं हिन्दू धर्म माने याइ । थँबहीया प्रधानतय् सिंहसार्थवाहुनाप स्वापू दुगु चकंद्यःया जात्रा दँय्दसं होलिपुन्हिया कन्हय्कुन्हु यायेमाःगुलि बौद्ध धर्म माने याइ । थनयापिं प्रधानतय्त स्वनिगलय् मान प्रधान, लाल प्रधान, प्रसाद प्रधान व नर्सिङ्ग प्रधान याना प्यंगू स्तरय् ब्वथलातःगु दु । कर्णाटक वंशया जुजु हरिसिंह देवया भारदार प्रधानत सिमरौनगढं नेपाः उपत्यकाय् दुहांवःगु खः । थुपि स्वनिगलय् येँय, यल, ख्वप, किपू, तोखा, सक्व, नेपाः गाःया थीथी थाय्लिसें नेपालंपिने भारतया दार्जिलिङ्ग व सिक्किमय् बसोबास यानाच्वंगु दु ।

सुनियोजित कथं दयेकातःगु नेवाः वस्तीया छगू विशेषता धैगु छगू थासं मेगु थासय् वये–वनेगु सुविधा कथं तब्यागु मू लँपु दयाच्वनी । थुज्वःगु मू लँपु मुख्यत वस्ती दुने इलय् ब्यलय् जुइगु जात्रा आदियात ध्यानय् तयाः द्यःखः, रथ आदि हयेगु वा सालेत छिंक तब्या जुयाच्वनी । मू लँपु स्वानाच्वंगु तर वस्तीया दुने दुने वये वनेत भतिचा चिकिचा ब्यागु कचा लँपुत दयाच्वनी गुकियात गल्लि वा मुगः धायेगु याइ । थुज्वःगु गल्लि व मुगःया लँपुत धाःसा गनं गनं छेँखा तःलं नं वनेत चायेकातःगु दइ ।

नेवाःतय् कलात्मक सिर्जना व सम्पदा, संस्कृति विश्व समाजय् गुकथं छगू बिस्कं अले अतिकं सौन्दर्यचेत व दार्शनिक प्रतिक कथं धस्वानाच्वंगु दु, थ्व सकसियां निंतिं आकर्षक जुयाच्वंगु दु । नापनापं नेवाः पुर्खाया कला, कृति व सम्पदापाखें नेपाः देय्यात अन्तर्राष्ट्रिय ख्यलय् विशिष्ट थासय् थ्यंकेत तिबः जूगु दु । थुकिया माध्यमं नेपाःया गौरव थहां वनाच्वंगु दु । विशेषतः नेवाःतय् देगः, चैत्य, बहाः बही, सतः, फल्चा अले मूर्तिकला व चित्रकलापाखें नेपाःया मौलिकयात न्ह्यब्वया ब्यूगु दु । अथे हे थःगु पहःया जात्रा पर्व व बाजं, प्याखं, संगीतया प्रस्तुतिपाखें नं नेवाःयात थःगु कथं म्हसीकेत तिबः जूगु दु । नेवाः पुर्खापिन्सं देगः व चैत्यया जःखः
छाय्पिया वयाच्वंगु स्वकुंलाःगु चन्द्रमा व सुद्र्यः दुगु गुगु ध्वाँय् खः थौं उकियात राष्ट्रियस्तरं नालाः नेपाःयात अन्तर्राष्ट्रिय ख्यलय् बिस्कं म्हसीका बीगु नेपाःया राष्ट्रिय ध्वाँय् कथं ब्वयेका वयाच्वंगु दु ।