NewaGyanKosh

  • तिकिनंगु मि

    तिकिनंगु मि मयजु प्रतिसरा साय्मिं च्वयादीगु स्वीन्यापु चिनाखँया संग्रह खः । नेपालभाषा मिसा खलः येँपाखें ने.सं.११२१ गुँलागा कृष्णाष्टमि कुन्हु पिदंगु थ्व चिनाखँ मुना सफू थीथी साहित्यिक ज्याझ्वः व पत्रपत्रिकाय् पिदंगु कविताया संग्रह खः । ने.सं.११३०य् श्रेष्ठ सिरपालं छायेप्यूगु थुगु कृतिं नेपालभाषाया आधुनिक कविताया ख्यलय् वय्‌क:या वैचारिक लागा व सशक्त अनुभूति तब्याना वनाच्वंगु छुमां क्यनाब्यूगु दु । मिखां पिज्वइगु ख्वबि तिकि ननीबलय् न्हापां अवश्य क्वाइ, लिपा बुलुहुँ ख्वाउँया वनी । तर थुकी तिकिनना च्वंगु कविताया ख्वबि कने मज्यूगु बाखं, हाले मज्यूगु म्येँ थें चुइँचुइँ पुयाः ब्वँमिपिनिगु नुगलय् छाप त्वःतेत सफल जुइ फइगु थुगु संग्रहया विशेषता खः ।

  • तिकिनंगु लः

    बद्री वेदनाया च्वसां पिज्वःगु थुगु तिकिनंगु लः सफू ने.सं. ११३५ ञलागा २० कुन्हु कुतः पिकाकःपाखें पिदंगु खः । थुगू सफुलिइ लःया (बान्किग्व) विम्व छ्यलाः सछि व निपु हाइकु चिनातःगु दु । थुकी लःलिसे स्वानाच्वंगु धर्म, लखं कियातःगु सीमाना, लःया सौन्दर्य, लःया विविध स्वरूप, लःया थःगु अस्तित्व, लखं थ्वइगु संगीत, अले लखं जीवन जक मखु मृत्यु नं बी धइगु बोध नं याकातःगु दु ।

  • तिकिया फुति

    तिकिया फुति सफू रामभक्त कायस्थं च्वयादीगु हाइकु मुना खः । पलिस्था येँ नं ने.सं. ११३१ कौलां पिथंगु थ्व सफुलिइ १०४० पु हाइकु दु ।

  • तिंतु

    चिचीपुगु तु । तुयूगु व हाकुनःगु दइ । यक्व तमा जुइ मखु । गौ भचा ख्वातुइ । ति यक्व वइ । न्ह्यतुसे चाकुइ । तु पाले व छ्याये अःपुइ । थुकियात द्यःतु नं धाइ ।

  • तिथ्वँ

    कःपू मदयेक दयेकातःगु थ्वँ । लः थें तरल यानाः दयेकातःगु न्ह्यागु थ्वँयात नं तिथ्वँ धाइ । तिथ्वँ दयेकेत थ्वँ अप्वः लुइगु जाकिं दयेकी ।

  • तिन तिकः महा बिकः

    लुँमधि अजिमा प्रोडक्शनपाखें ने.सं. ११३७ दँय्‌ निर्माण जूगु थुगु संकिपाया निर्माता व बाखं दीपक कपाली खःसा निर्देशकपिं प्रवीण लाकौल व उमेश मान प्रधान खः । संकिपाया संगीतकार दीपक कपाली व अनिल तुलाधर खःसा छायाँकार सोहन मानन्धर खः । कलाकारकथं निक्की महर्जन, रुपेन्द्र श्रेष्ठ थक्वाः, योगेन ज्यापु, अनुज डंगोल, रेश्मी महर्जन, रेना महर्जन, मञ्जु श्रेष्ठ, अन्नपुर्णेश्वरी श्रेष्ठ, हरिमान दिवाकर, सुशील श्रेष्ठ व सुशील राजोपाध्यायपिं दुथ्याः ।

  • तिनातःगु लुखा

    तिनातःगु लुखा सफू नांदंम्ह नाटककार भाजु विजयबहादुर मल्लं च्वयादीगु नें.सं ११४२ य् विजय मल्ल स्मृति समाज येँया आर्थिक ग्वाहालिं च्वसापासा पाखें पिदंगु खुपु छधाः प्याखंया संकलन खः । थ्व प्याखं सफूया रुपय् आपालं लिपा अर्थात् ने.सं ११४२ सालय् पिदंगु खःसां थुकी दुथ्याःगु तःपु हे प्याखं थीथी इलय् दबुली प्रदर्शन जुइधुंकूगु खःसा गुलिं पत्रपत्रिकाय् नं पिदने धुंकूगु खः । थथे थीथी इलय् दबुली क्यनेधुंकूगु व थीथी पत्रपित्रकाय् पिदंगु प्याखंयात छपु सुकाय् हनाः प्याखंया रुपय् पिकाय्‌गु अर्थात् सम्पादन यायेगु ज्या भाजु भूषणप्रसाद श्रेष्ठं यानादीगु खः ।

  • तिमिला

    मुभि एन मोरपाखें ने.सं. ११३६ दँय्‌ निर्माण जूगु थुगु संकिपाया निर्देशक आर्यम नकःमि खःसा संगीतकार राजभाइ बज्राचार्य खः । संकिपाया छायाँकार दीपेन बस्न्यात खःसा कलाकारकथं सबिन शाक्य, साक्षी मुल्मी, रवि डंगोल, श्यामसुन्दर शिल्पकार, अर्णेश्वरी शिल्पकार, शोभा महर्जन, गणेशराम लाछि, हृदयप्रसाद मिश्र व बालकलाकारकथं अलास्का श्रेष्ठपिं दुथ्याः । थःगु भाय्‌ मसःपिं मनूतय्‌गु छुं महत्व मदु धकाः थुकी ब्वयातःगु दु ।

  • तिमिला रंजित

    नेपालभाषा व बौद्ध अध्ययन विषयय् एम.ए यानाः पाटन क्याम्पसय् नेपालभाषा ब्वंकादीम्ह मय्‌जु तिमिला रंजितया जन्म वि.सं. २०१३ साल जेठ १६ गते यंगाःया मञ्जुश्री त्वालय् जन्म जूगु खः । वय्‌कःया मां मय्‌जु कुञ्जरिका रंजित व बौ कुञ्जबहादुर रंजित खः ।

    वय्‌कलं थःगु स्कूल जीवनं निसें थौंतक निरन्तररुपं बाखं, कविता च्वयाः नेपालभाषा साहित्य थकायेगुलिइ ग्वाहालि याना झायाच्वनादीगु दु । वय्‌कः छम्ह नेपालभाषाया च्वमिया लिसें नेवाः पत्रकार, अनुवादक, भाषिक अभियन्ताया नापं समाजसेवी नं खः । वय्‌कःया नुगलय् दुने धम्मवती धयागु कविता संग्रह पिदंगु दुसा वय्‌कःया बाखं कविता थीथी पत्रपत्रिकाय् पिदंगु दु । थथे भाषा साहित्य तथा समाजसेवाया ख्यलय् ज्या यायां वय्‌कलं थःगु मन बुद्धशासन पाखे क्वसायेकाः वि.सं. २०७० सालं कार्तिक २ गते धम्मावती गुरुमांया पाखें प्रवजित जुयाः तिमिला रंजितं अनागारिका श्रद्धाचार्य जुयाविज्यात । अनागारिका जुयाबिज्यानाः नं थौंतक नेपालभाषा साहित्य ख्यः चकंका यंकेगुलिइ न्ह्यज्यानाः च्वनाबिज्याःगु दु ।

    वय्‌कः नेपालभाषा मिसा खलः व बौद्ध महिला संघ, धर्मोदय सभाया सदस्य जुयादीगु दुसा पद्मसुन्दर विहार संरक्षण समितिया सदस्य व बोधि टिभीया बोर्ड सदस्य नं खः ।

  • तिमिलाया जलय्

    तिमिलाया जलय् बाखं सफू मय्‌जु मोतिलक्ष्मी शाक्यया स्वंगूगु बाखं सफू खःसा वय्‌क:या प्रकाशित न्यागूगु सफू खः । कुतः पिकाकःपाखें पिदंगु थ्व सफुलिइ स्वीन्यापु बाखं दुथ्यानाच्वंगु दु । थ्व बाखं पुचः थ्यंमथ्यं प्यंगू दशक न्ह्यवनिसें थीथी पत्रपत्रिकाय् पिदनाच्वंगु बाखंयात मुनाः सफू कथं प्रकाशन यानाः थः गुरुयात दोहलापातःगु सफू खः । गुरुप्रतिया श्रद्धा प्वंके कथं प्रतिकात्मक रुपं थः गुरु पूर्ण वैद्ययात आकासय् च्वंगु तिमिला भाःपाः गुरुं दिक्षित यानातःपिं थःपिंत सर्गःया नगु भापाः थ्व सफूया नां तिमिलाया जलय् धकाः तयातःगु खः ।